Σαφής είναι η βελτίωση που παρουσιάζει ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα κυρίως το τελευταίο δωδεκάμηνο. Έτσι, χαρακτηριστική ήταν η αναφορά της Eurobank όταν σχολίασε την τιμή του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος του (μετεκλογικού...) Ιουνίου στις 103,7 μονάδες ως «την καλύτερη επίδοση από τον Απρίλιο του 2008, λόγω της βελτίωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, καθώς και των προσδοκιών στους κλάδους της βιομηχανίας, των υπηρεσιών, του λιανικού εμπορίου και των κατασκευών».
Θα πρέπει να τονιστεί επίσης πως η βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα τρέχει με πολύ υψηλότερους ρυθμούς σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης και επίσης σε σχέση με τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα είναι χαρακτηριστικά.
Έτσι, το τελευταίο εξάμηνο -από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο του 2014- ο δείκτης οικονομικού κλίματος στη ζώνη του ευρώ βελτιώθηκε μόλις κατά 1,2% (στις 102,2 από 101,0 μονάδες), στη Γερμανία και τη Γαλλία υποχώρησε κατά 0,7% και κατά 1,7% αντίστοιχα, στην Ιταλία ανέβηκε 5,5% (ή 5,3 μονάδες, στις 101,9), στην Ισπανία κατά 3,2% (στις 103,5 μονάδες), στην Πορτογαλία κατά 2,8% (στις 102,4) και στην Ελλάδα κατά 10 μονάδες (στις 102,6), ή σε ποσοστό 10,8%.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα ξεπέρασε φέτος σε απόλυτη τιμή για πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια τον μέσο όρο των χωρών της ευρωζώνης (102,6 έναντι 102,2)!
Χαρακτηριστικό επίσης σημείο βελτίωσης του διεθνούς κλίματος για την Ελλάδα είναι η σχετική ευκολία με την οποία δανείζονται πλέον οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της χώρας από τις αγορές του εξωτερικού. Ενώ λοιπόν πέρυσι τέτοια εποχή εκδίδονταν εταιρικά ομολογιακά δάνεια με κουπόνι από 8% έως και 10%, σχετικά πρόσφατα το κουπόνι του πενταετούς ομολόγου ύψους 300 εκατ. ευρώ που εξέδωσε ο όμιλος ΤΙΤΑΝ διαμορφώθηκε μόλις στο 4,25% και στη συνέχεια του ΟΤΕ στο 3,5%.
Τέλος, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα σχετίζεται επίσης και με τις καλύτερες προσδοκίες των αναλυτών σε ό,τι αφορά την πορεία του ΑΕΠ για το 2014. Ενδεικτικό στοιχείο είναι το γεγονός ότι η Citigroup, που μέχρι πέρυσι προέβλεπε ως πιθανότατο σενάριο την έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη και μέχρι πρότινος έκανε λόγο για συνέχιση της ύφεσης και μέσα στο 2014, πρόσφατα μίλησε για θετικό ρυθμό ανάπτυξης 0,3%.
Συνολικότερα, ενώ η αρχική πρόβλεψη του προϋπολογισμού και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αύξηση ΑΕΠ κατά 0,6% είχε θεωρηθεί σαφώς αισιόδοξη, οι σημερινές εκτιμήσεις είναι αρκετά καλύτερες.
Έτσι, η Alpha Bank θεωρεί πολύ πιθανό ρυθμό ανάπτυξης το 1%, η Eurobank μιλά για εύρος ανόδου του ΑΕΠ από 0,6% έως 1%, το ΙΟΒΕ αναφέρθηκε πρόσφατα σε +0,7% με πιθανότητα ακόμη υψηλότερης τιμής και το ΚΕΠΕ έχει μιλήσει για +0,5%. Η μεγαλύτερη άνοδος του τουρισμού από την αρχικά προβλεπόμενη και η ανάκαμψη της ναυτιλίας μετά από πολυετή ύφεση αποτελούν τους δύο βασικότερους λόγους βελτίωσης του κλίματος.
Βέβαια, το οικονομικό κλίμα παραμένει σε κάθε περίπτωση και εύθραυστο και εύκολα αναστρέψιμο, ιδίως σε ένα περιβάλλον έντονων αβεβαιοτήτων όπως είναι το τρέχον. Το πολιτικό ρίσκο, τα ευρωπαϊκά stress tests τραπεζών και οι έκρυθμες καταστάσεις που επικρατούν σε πολλές χώρες αποτελούν τους βασικότερους παράγοντες κινδύνου.
Δείκτες οικονομικού κλίματος | | | | | | |
Χώρα | Ιούλιος | Ιούνιος | Μάιος | Απρίλιος | Μάρτιος | Φεβ/ριος | Ιαν/ριος | % 6μήνου |
Ζώνη του Ευρώ | 102,2 | 102,1 | 102,6 | 102 | 102,5 | 101,2 | 101 | 1,2% |
Γερμανία | 106 | 106,5 | 107,8 | 107,1 | 107,5 | 107,1 | 106,7 | -0,7% |
Γαλλία | 95,8 | 95,3 | 96,3 | 97,1 | 97,1 | 96,1 | 97,5 | -1,7% |
Ιταλία | 101,9 | 100,3 | 101,3 | 100,8 | 100,3 | 99 | 96,6 | 5,5% |
Ισπανία | 103,5 | 104,3 | 101,9 | 101,5 | 102,5 | 100,3 | 100,3 | 3,2% |
Ολλανδία | 101,7 | 101,3 | 100,6 | 99,3 | 100,3 | 98 | 97,4 | 4,4% |
Πορτογαλία | 102,4 | 102,3 | 102,1 | 100,6 | 100,4 | 98,6 | 99,6 | 2,8% |
Ελλάδα | 102,6 | 103,7 | 99,1 | 95,4 | 97,5 | 94,8 | 92,6 | 10,8% |
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Alpha Bank | | | | | |