Πού μπαίνει o πήχης για τον Ντράγκι

Στις αποφάσεις της Eυρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι στραμμένα τα βλέμματα των επενδυτών, καθώς διογκώνονται οι ανησυχίες για τον κίνδυνο αποπληθωρισμού που θα εκτροχιάσει τις προσπάθειες ανάκαμψης της ευρωζώνης. Αποφάσεις που, όμως, θα έχουν άμεσο αντίκτυπο, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα.

Το «whatever it takes» του κεντρικού τραπεζίτη τον Ιούλιο του 2012 έπαιξε σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση της αγοράς ομολόγων. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες η ΕΚΤ δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για την καταπολέμηση του χαμηλού πληθωρισμού που ήδη έχει οδηγήσει πολλούς αναλυτές στο να μιλούν για τον κίνδυνο η Ευρώπη να μετατραπεί σε Ιαπωνία, που μετρά ήδη πολλά χρόνια στασιμοπληθωρισμού.

Το διοικητικό συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας έχει εξετάσει μια σειρά μέτρα για την τόνωση του πληθωρισμού τους τελευταίους μήνες, συμπεριλαμβανομένου ενός προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (ποσοστική χαλάρωση). Αλλά έχει κάνει ελάχιστα: μικρή μείωση του βασικού επιτοκίου δανεισμού την περασμένη χρονιά στο 0,25%.

Ποιες κινήσεις περιμένουν οι αναλυτές

Ήδη από τον προηγούμενο μήνα ο Ντράγκι προανήγγειλε αποφάσεις στη σημερινή σύνοδο. Οι αγορές προβλέπουν ότι:

* Η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε μείωση του βασικού επιτοκίου αναχρηματοδότησης, το οποίο βρίσκεται στο 0,25%, κατά 10 - 15 μονάδες βάσης.

* Η μείωση αυτή θα συνοδευτεί από την επιβολή αρνητικού επιτοκίου για τις καταθέσεις που δέχεται από τραπεζικούς ομίλους (σήμερα βρίσκεται στο μηδέν). Αυτό συνιστά ουσιαστικά «ποινή» για την κατάθεση χρημάτων στην κεντρική τράπεζα. Πρόκειται για κίνηση που έχει ως στόχο να πιέσει τις τράπεζες να αξιοποιήσουν τα κεφάλαια που διαθέτουν και μπορεί να συμβάλει σε υποχώρηση της ισοτιμίας του ευρώ.

* Παράλληλα, η ΕΚΤ αναμένεται να προχωρήσει στην εισαγωγή ενός νέου προγράμματος φθηνών δανείων προς τις τράπεζες (LTRO), πιθανότατα με όρους που θα έχουν ως στόχο να αυξηθούν οι χορηγήσεις προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ειδικά στον Νότο.

Οποιαδήποτε επιπλέον κίνηση αναμένεται να «χαιρετιστεί» από τις αγορές. Περισσότερο συντηρητικές εκτιμήσεις δεν αποκλείεται να απογοητεύσουν, οδηγώντας σε πιέσεις.

Ο Ντράγκι, πάντως, δεν αναμένεται να προχωρήσει στην ανακοίνωση ενός προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), αλλά θα αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να το κάνει στο τέλος. Η πλειονότητα των αναλυτών θεωρεί πιθανή την εφαρμογή ενός προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (εταιρικά ομόλογα και Asset Backed Securities) στο τέλος του έτους ή το 2015.

Τι προσδοκά η ελληνική αγορά μετοχών

Η ΕΚΤ και ο ανασχηματισμός είναι οι καταλύτες στο χρηματιστήριο στις μετεκλογικές συνεδριάσεις αλλά και σε αυτές που θα ακολουθήσουν. Αυτοί οι δύο καταλύτες διατηρούν εν πολλοίς και τους όγκους συναλλαγών στην εγχώρια αγορά μετοχών τόσο αυξημένους. Εάν τα δεδομένα είναι θετικά, οι αγορές θα τα υποδεχθούν με ενθουσιασμό.

Το ελληνικό χρηματιστήριο εξήλθε αλώβητο από τις αναδιαρθρώσεις των δεικτών MSCI και FTSE, ενώ έχει διαχειριστεί με ωριμότητα το εκλογικό αποτέλεσμα και την αύξηση στην πολιτική αβεβαιότητα. Την ίδια χρονική στιγμή, οι αποδόσεις των ελληνικών δεκαετών ομολόγων έχουν μειωθεί αισθητά στο 6,36%, ενώ ο Γενικός Δείκτης διατηρείται πολύ κοντά στις 1.250 μονάδες.

Οι επενδυτές πάντως στις παγκόσμιες αγορές έχουν τηρήσει στάση αναμονής εν όψει της κρίσιμης συνεδρίασης της ΕΚΤ, χωρίς να μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια τι έχει προεξοφληθεί και τι όχι όλες τις προηγούμενες ημέρες. Οι αγορές μετοχών στην Ευρώπη παραμένουν κοντά στα υψηλά τους, με μικρές μεταβολές. Αντίθετα, το ευρώ, που μπορεί να αποτελεί και το βαρόμετρο των αποφάσεων, από το 1,399 στις αρχές Μαΐου έχει βρεθεί στο 1,362 έναντι του αμερικανικού νομίσματος.

Η μεγάλη διαφοροποίηση στην ελληνική αγορά και το ενδεχόμενο στοίχημα Ντράγκι θα γίνει μέσα από τις τραπεζικές μετοχές. Οι αυξημένοι όγκοι συναλλαγών και στις ελληνικές τράπεζες το τελευταίο χρονικό διάστημα είναι απόρροια όλων αυτών των γεγονότων.

Η κατάσταση της οικονομίας έχει ενισχυθεί τελευταία, αφού οι αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών έχουν καταστήσει τους ισολογισμούς τους ισχυρότερους, με τους δείκτες EBA Core Tier 1 άνω του 15%, ενώ και οι συνθήκες ρευστότητας έχουν βελτιωθεί, και πολλές επιχειρήσεις αλλά και το ίδιο το ελληνικό δημόσιο έχουν πρόσβαση εκ νέου στις αγορές. Αν λοιπόν οι αποφάσεις της ΕΚΤ κινηθούν κοντά στο consensus, τότε ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος θα αποτελέσει ένα πιθανό ποντάρισμα και οι ελληνικές τραπεζικές έχουν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά για να συμμετάσχουν σε αυτό.

Τι παίζει με τις τράπεζες

Όπως λένε τραπεζίτες, στην περίπτωση που το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ αγγίξει μηδενικά επίπεδα, αυτό «θα έχει άμεση θετική επίδραση στο euribor, άρα αυτομάτως θα οδηγήσει σε μικρή ελάφρυνση δανείων, κυρίως εκείνων που έχουν συνάψει οι επιχειρήσεις». Ωστόσο, με δεδομένο ότι ήδη το βασικό επιτόκιο είναι χαμηλό, εξίσου περιορισμένα είναι και τα οφέλη.

Σε ό,τι αφορά τις νέες χορηγήσεις, όμως, οι τραπεζίτες κρατούν μικρό καλάθι καθώς επισημαίνουν ότι βασική προτεραιότητα για τον κλάδο παραμένει η ρύθμιση και η αναχρηματοδότηση επισφαλών δανείων.

Μικρή ελάφρυνση κατά 60 εκατ ευρώ αναμένεται, πάντως, να έχουν και οι ίδιες οι τράπεζες από τη μείωση του επιτοκίου κατά 10 μονάδες βάσης στα δάνεια συνολικού ύψους 60 δισ. ευρώ που έχουν πάρει από το ευρωσύστημα.

Σε ό,τι αφορά ενδεχόμενο μέτρων, όπως η χορήγηση φθηνών δανείων από την ευρωτράπεζα, οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών τονίζουν πως «θα πρόκειται για σημαντική ενίσχυση τόσο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, όσο και συνολικότερα των τραπεζών της περιφέρειας, καθώς σίγουρα θα δώσει τη δυνατότητα παροχής κάποιας ρευστότητας στην πραγματική οικονομία». Ωστόσο, επισημαίνουν ότι «πρέπει να περιμένουμε τις ανακοινώσεις του Ντράγκι αφού αρκετές φορές οι αναλυτές έχουν πέσει έξω».

«Χαμένοι» οι καταθέτες

Η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα οδηγεί αναμφίβολα σε ακόμα χαμηλότερα επιτόκια στις καταθέσεις. Στρατηγική την οποία ακολουθούν ήδη εδώ και περίπου έναν χρόνο οι ελληνικές τράπεζες, κατόπιν και σχετικής υπόδειξης από την τρόικα. Ήδη τα επιτόκια των προθεσμιακών διαμορφώνονται κατά μέσο όρο στο 2,5-2,6% όταν πριν από ένα έτος ήταν στο 3,5% και ίσως λίγο ψηλότερα. Στόχος παραμένει τα επιτόκια στις προθεσμιακές να ευθυγραμμισθούν με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά, τα οποία κινούνται στην περιοχή του 1,5%. Όσο για τα επιτόκια στις καταθέσεις απλού Ταμιευτηρίου, ήδη βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα στο 0,30-0,50% και αναμένεται να τείνουν προς το μηδέν.