Τράπεζες: Θα τελειώσουμε τις εταιρίες «ζόμπι»

Μήνυμα αποφασιστικότητας για γρήγορη και ενεργητική αναδιάρθρωση υπερχρεωμένων επιχειρήσεων στέλνουν οι τράπεζες, σημειώνοντας ότι είναι θέμα εθνικής προτεραιότητας να σταματήσει η καταστροφή του παραγωγικού ιστού και η καταλήστευση, σε κάποιες περιπτώσεις, του δημόσιου πλούτου.

Μιλώντας σε παρουσίαση μελέτης της PriceWaterhouseCoopers με θέμα «Stars & Zombies-Οι ελληνικές επιχειρήσεις βγαίνοντας από την κρίση», ο διευθύνων σύμβουλος και CEO της Τράπεζας Πειραιώς, Α. Θωμόπουλος (φωτ. αρ.), και ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής και επικεφαλής ανάλυσης της Eurobank Π. Μονοκρούσος (κέντρο) περιέγραψαν το δύσκολο στοίχημα που καλείται να κερδίσει η ελληνική οικονομία.

Ο παραγωγικός ιστός της χώρας έχει υποστεί, σύμφωνα με τον κ. Θωμόπουλο, τεράστιο πλήγμα καθώς το απόθεμα κεφαλαίων (capital stock) των επιχειρήσεων διαβρώνεται από το 2010 ως το 2013, με μεγάλη ταχύτητα. Την ίδια στιγμή οι ιδιωτικές επενδύσεις έχουν πέσει στα επίπεδα του τέλους της δεκαετίας του 1980 με αρχές της δεκαετίας του 1990.

Οι επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ έχουν υποχωρήσει στο 12,1% σύμφωνα με τον κ. Μονοκρούσο, και χρειάζονται πρόσθετες νέες επενδύσεις 12 δισ. ευρώ ετησίως (περίπου 7% του ΑΕΠ) ώστε η Ελλάδα να πιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (18% - 19% του ΑΕΠ) και να επιτευχθεί διατηρήσιμη ανάπτυξη.

«Η χώρα τρώει τις σάρκες της» ανέφερε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς Α. Θωμόπουλος, τονίζοντας ότι, αν αυτό δεν αλλάξει, υπάρχει ο κίνδυνος η ανάκαμψη της οικονομίας να είναι αναιμική ή να περιορισθεί σε αναλαμπή μετά από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης, ενώ η γάγγραινα του αθέμιτου ανταγωνισμού από τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις θα απειλεί το υγιές τμήμα της αγοράς.

Υπό το παραπάνω πρίσμα, η άμεση λήψη αποφάσεων από τις τράπεζες για αναδιάρθρωση επιχειρήσεων αποτελεί μέγιστο ζήτημα για την οικονομία, ενώ ο τρόπος με τον οποίο θα διενεργηθεί είναι μείζον θέμα δημοκρατίας αφού «όταν διαγράφεις ή απομειώνεις ιδιωτικό χρέος μεταφέρεις τα βάρη από φορολογούμενο σε φορολογούμενο», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς.

Χωρίς να το πει ευθέως ο κ. Θωμόπουλος απέκλεισε τη λύση αναδιαρθρώσεων δανείων με διατήρηση της διοίκησης από τους υφιστάμενους μεγαλομετόχους, υπονοώντας ότι οι τράπεζες πρέπει να προχωρήσουν σε μετοχοποίηση δανείων και σε απόκτηση του ελέγχου όπου διαπιστώνουν αξία ή σε εκκαθαρίσεις επιχειρήσεων αν δεν υπάρχει αξία.

Καταλήστευση δημόσιου πλούτου από επιχειρηματίες

Έστειλε, δε, αυστηρό μήνυμα στους μπαταχτσήδες επιχειρηματίες μιλώντας για φαινόμενα καταλήστευσης δημόσιου πλούτου με μοναδικό σκοπό το προσωπικό όφελος, τα οποία πρέπει να αντιμετωπισθούν άμεσα.

Υπάρχουν περιπτώσεις επιχειρήσεων που δεν πληρώνουν Δημόσιο, εργαζόμενους, τράπεζες, προμηθευτές, με στόχο τη χρήση των (εξοικονομούμενων) πόρων για προσωπικό όφελος, ανέφερε ο κ. Θωμόπουλος, σημειώνοντας ότι οι απλήρωτοι εργαζόμενοι δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως ασπίδα προστασίας, όντας οι ίδιοι όμηροι, για να συνεχίζονται τέτοια φαινόμενα.

Στο ίδιο μήκος κύματος ο πρόεδρος της Quest Συμμετοχών και του ΣΕΒ, Θ. Φέσσας (φωτ. δεξιά), ζήτησε από τις τράπεζες να ξεκαθαρίσουν την ήρα από το στάρι, βγάζοντας τον αναπνευστήρα από υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και πουλώντας ή εισφέροντας το αξιόλογο μέρος των δραστηριοτήτων τους σε υγιείς εταιρείες.

Υπάρχουν φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού, επισήμανε ο κ. Φέσσας επικαλούμενος τα στοιχεία της μελέτης της PwC, που δείχνουν ότι ο μέσος χρόνος εξόφλησης έχει εκτιναχθεί στις 150 ημέρες από τις 90 που ήταν όταν ξέσπασε η κρίση. Ζήτησε επίσης να αλλάξουν οι διοικήσεις στις εταιρείες που θα αναδιαρθρωθούν, όπως έγινε και με τις τράπεζες.

Γιατί είναι έτοιμες οι τράπεζες να τρέξουν τις αναδιαρθρώσεις 

Τόσο ο κ. Θωμόπουλος όσο και ο κ. Μονοκρούσος δήλωσαν ότι οι τράπεζες είναι έτοιμες να αναλάβουν δράση στο μέτωπο της αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων.

Μετά τις πρόσφατες αυξήσεις κεφαλαίου, διαθέτουν την απαραίτητη κεφαλαιακή επάρκεια σε συνδυασμό με τις συσσωρευμένες προβλέψεις να πάρουν ως και 15 δισ. ευρώ ζημίες, όσα δηλαδή προβλέπει η μελέτη της PriceWaterhouseCoopers για εκκαθάριση προβληματικών επιχειρήσεων.

Οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα για προβλέψεις της τάξης των 17 δισ. ευρώ μόνο για επιχειρηματικά δάνεια, ενώ την ίδια στιγμή έχουν κίνητρο να αναλάβουν τέτοιες πρωτοβουλίες καθώς αυτό θα επιβραβευθεί από την αγορά και τους ιδιώτες επενδυτές τους.

Επιπρόσθετα, διαθέτουν μετά τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας την απαραίτητη ορατότητα ώστε να προχωρήσουν στη συγκρότηση λύσεων για αναδιάρθρωση επιχειρήσεων, ενώ το διεθνές κλίμα, παρά την πρόσφατη δοκιμασία από την επάνοδο του πολιτικού ρίσκου, παραμένει ευνοϊκό για την εύρεση στρατηγικών επενδυτών που θα βάλουν φρέσκα κεφάλαια.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκης προανήγγειλε αλλαγές στο πτωχευτικό δίκαιο ως το προσεχές φθινόπωρο που θα επιταχύνουν τη διαδικασία αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων.

Μέσω bad bank να κάνει κοινωνική πολιτική το Δημόσιο

Τέλος, ο κ. Θωμόπουλος υπογράμμισε ότι στις αναδιαρθρώσεις δανείων όπου μπαίνουν θέματα άσκησης κοινωνικής πολιτικής από την πλευρά της Πολιτείας, όπως για παράδειγμα τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, θα πρέπει το κόστος των κοινωνικών πολιτικών να το αναλάβει το Δημόσιο και όχι οι τράπεζες.

«Αν για λόγους κοινωνικής ανακούφισης ένα μέρος των στεγαστικών δανείων ή των δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα πρέπει να διαγραφεί, αυτό ας γίνει μέσω bad bank» ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς.