Η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, η μείωση του κόστους και το ξεκαθάρισμα στα χαρτοφυλάκια κόκκινων-προβληματικών δανείων (τόσο των επιχειρηματικών, όσο και των χορηγήσεων προς ιδιώτες) είναι οι βασικοί στόχοι των τεσσάρων συστημικών τραπεζών τους επόμενους μήνες. Απώτερος στρατηγικός στόχος είναι η ολική επιστροφή στον ιδιωτικό τομέα, με ενδιάμεση στάση την επίτευξη κερδών και τη διανομή μερισμάτων, εξελίξεις που θα επανατοποθετήσουν τον κλάδο στο επίκεντρο της οικονομίας.
Ο δεύτερος κύκλος της ανακεφαλαιοποίησης έκλεισε με επιτυχία καθώς ο κλάδος άντλησε μόλις σε ενάμιση μήνα αθροιστικά κεφάλαια ύψους 8,3 δισ. ευρώ, πλην των εκδόσεων ομολόγων, οι οποίες ανεβάζουν το ποσό κοντά στα 10 δισ. ευρώ. Ενθαρρυντικό στοιχείο των πρόσφατων αυξήσεων κεφαλαίου, όπως τονίζουν στο Euro2day.gr υψηλόβαθμα στελέχη τραπεζών, είναι το γεγονός ότι «ποιοτικοί με μακροχρόνιο χαρακτήρα ξένοι θεσμικοί επενδυτές εμπιστεύθηκαν μετά από 6 χρόνια τις ελληνικές τράπεζες και έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στις μετοχές του κλάδου».
Όσο για τα επικείμενα stress tests που θα πραγματοποιήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δείχνουν, τουλάχιστον προς το παρόν, και υπό τις τωρινές συνθήκες της ελληνικής οικονομίας, να μην «προκαλούν ανησυχία στις διοικήσεις», καθώς τα αντληθέντα κεφάλαια από τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, αλλά και οι δράσεις που αποτυπώνονται στα capital plans φαίνεται ότι θα καλύψουν τις όποιες επιπλέον κεφαλαιακές ανάγκες προκύψουν.
Το μόνο ανησυχητικό στις προβλέψεις και στα σενάρια των τεστ που θα διεξαγάγει η ΕΚΤ είναι, σύμφωνα με τα στελέχη των τραπεζών, το ύψος του ποσοστού αποτίμησης στα ακίνητα. «Οι εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδας για τη μείωση της αξίας των ακινήτων μέχρι το 2016 ήταν μεν αυστηρές, ωστόσο διαφαίνεται ότι ο δείκτης αυτός θα είναι πιο δυσμενής στα stress tests της ΕΚΤ», τονίζουν στο Euro2day.gr και προσθέτουν: «Ακόμη κι έτσι όμως το τραπεζικό σύστημα μπορεί να αντεπεξέλθει, αφού έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες κινήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης. Αν όχι σε όλες, σίγουρα στις περισσότερες τράπεζες».
Οι επισφάλειες θα φέρουν κέρδη!
Το κλειδί, μεταξύ άλλων παραγόντων, για την ταχύτερη επιστροφή στην οργανική κερδοφορία κρύβεται σύμφωνα με τις διοικήσεις των τραπεζών στον συνδυασμό της ενεργής διαχείρισης των προβληματικών δανείων και της αύξησης των χορηγήσεων προς τις... βιώσιμες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. «Ήρθε η ώρα να διαχειρισθούμε με σοβαρό και ενεργό τρόπο τα προβληματικά δάνεια, κυρίως σε επιχειρηματικό επίπεδο. Σαφώς οι επισφάλειες θα συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία για λίγο ακόμη, ωστόσο οι ενδείξεις είναι προς τη θετική κατεύθυνση», αναφέρει στο Euro2day.gr ο διευθύνων σύμβουλος μίας εκ των συστημικών τραπεζών και εξηγεί: «Με δεδομένο ότι η οικονομία εισέρχεται σταδιακά σε θετικό πρόσημο, πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ενεργό τρόπο τα προβληματικά δάνεια ώστε να εγγράψουμε έσοδα. Έτσι, θα αυξηθεί η οργανική κερδοφορία. Δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στα μεγέθη του πρόσφατου παρελθόντος με χορηγήσεις δανείων. Άρα ο μόνος τρόπος για να βγάλουμε κέρδη είναι να διαχειριστούμε έξυπνα και αποτελεσματικά τα υφιστάμενα δάνεια».
Ο ίδιος συμπληρώνει ότι τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει μικρή αύξηση των χορηγήσεων, μόνο όμως προς όσους επιχειρηματίες και ιδιώτες είναι υγιείς και βιώσιμοι. Εξάλλου, όσο 60 δισ. ευρώ καταθέσεις βρίσκονται ακόμη στο εξωτερικό είναι δύσκολο να μιλά κανείς για σημαντική αύξηση των χορηγήσεων. Κι εδώ αρχίζει εκ νέου η... πίεση των τραπεζών προς την κυβέρνηση να ξαναδεί το ζήτημα του επαναπατρισμού των καταθέσεων, με σεβασμό ωστόσο του «ηθικού κινδύνου».
Σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών τα 35 δισ. ευρώ από το σύνολο των 60 δισ. αποτελούν προϊόν μαύρου χρήματος καθώς τα 25 δισ. ευρώ ανήκουν σε καταθέτες που φοροδιαφεύγουν και τα 10 δισ. ευρώ αφορούν βρόμικο χρήμα προερχόμενο από μίζες, λαθρεμπόριο κ.ά. Τα υπόλοιπα 25 δισ. ευρώ είναι καταθέσεις νόμιμες και φορολογημένες που έφυγαν εξαιτίας του φόβου της χρεοκοπίας της χώρας.
«Τους νόμιμους που πήγαν τα λεφτά τους στο εξωτερικό λόγω φόβου πρέπει να τους πείσουμε, κυρίως η κυβέρνηση, να τα επιστρέψουν στην Ελλάδα. Για αυτούς πρέπει να βρεθεί ένα μπόνους», αναφέρουν χαρακτηριστικά και προσθέτουν: «Τα 25 δισ. ευρώ με μόχλευση αυξάνονται γεωμετρικά και μπορούν να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και κατ' επέκταση της οικονομίας».
Κόστος, θυγατρικές
Το άμεσο επίσης μεγάλο στοίχημα για τις Πειραιώς, Alpha Bank, Εθνική και Eurobank είναι η μείωση του κόστους σε λειτουργικό και οργανικό επίπεδο. Ήδη οι διοικήσεις των εν λόγω τραπεζών εφαρμόζουν μία σειρά δράσεις όπως κεντροποιήσεις υπηρεσιών, κλείσιμο καταστημάτων κ.ά. με στόχο την περαιτέρω μείωση του κόστους. Σημαντική ενίσχυση στα έσοδα αναμένεται να δώσουν επίσης και οι συνέργειες για τα επόμενα έτη (από τις συγχωνεύσεις) οι οποίες προσδιορίζονται αθροιστικά για τον κλάδο στα 2,5 - 3 δισ. ευρώ, τουλάχιστον έως το 2017.
Από το κάδρο των άμεσων κινήσεων δεν λείπουν οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν όσον αφορά τις θυγατρικές στο εξωτερικό. Φαίνεται ότι οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών δεν επιδιώκουν να εγκαταλείψουν το άνοιγμα στις περιφερειακές αγορές των Βαλκανίων παρά τις συνεχείς δράσεις μείωσης του κόστους που εφαρμόζουν. «Το ζήτημα των θυγατρικών συμβαδίζει με την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Όσο υπάρχει σταθεροποίηση και μικρή πρόοδος τόσο κερδίζουμε έστω και λίγο χρόνο για τις αποφάσεις. Εντούτοις, τους επόμενους μήνες θα μπει σε εφαρμογή το σχέδιο συγχώνευσης μετ' ανταλλαγής στις τοπικές οικονομίες. Βέβαια, όπου το μέγεθος είναι πολύ μικρό θα υπάρξει και αποχώρηση», τονίζει αρμόδιο στέλεχος τράπεζας στο Euro2day.gr.