Τα πρώτα δείγματα ανταπόκρισης στη... συνταγή ανάρρωσης που ακολουθεί το τραπεζικό σύστημα έδειξαν τα αποτελέσματα β' τριμήνου των τραπεζών, δημιουργώντας βάσιμες προσδοκίες ότι η οργανική κερδοφορία, σε συνδυασμό με το κεφαλαιακό απόθεμα, όπου υπάρχει, αρκεί για να καλύψει τον νέο λογαριασμό από την BlackRock.
Όπως είναι γνωστό, το σχέδιο ανάκαμψης του τραπεζικού συστήματος προέβλεπε, μετά την ολοκλήρωση της επιτυχούς ανακεφαλαιοποίησης και των κινήσεων εξυγίανσης, τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης, λόγω της απεξάρτησης από τον ELA και της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων προθεσμιακών καταθέσεων.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών οι τράπεζες πέτυχαν να μειώσουν σημαντικά ή και να μηδενίσουν την άντληση ρευστότητας από τον ELA, χάρη στις αυξήσεις κεφαλαίου, στη ρευστότητα από εξαγορές τραπεζών (π.χ. Τ.Τ.) ή ανακεφαλαιοποιημένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού τραπεζών (Probank, FBB, κυπριακές τράπεζες) και στη σταθεροποίηση των καταθέσεων.
Έτσι, η Πειραιώς όχι μόνο αποπλήρωσε τον ELA, αλλά πληροί και τα κριτήρια της ΕΚΤ για το ύψος της χρηματοδότησης σε σχέση με το σύνολο του ενεργητικού της. Κοντά στην απεξάρτησή της από τον ELA βρίσκεται και η Εθνική, ενώ η Alpha μείωσε σημαντικά τον δανεισμό από τον έκτακτο μηχανισμό και η Eurobank θα το κάνει με αυξημένη ρυθμό μόλις αποκτήσει και τυπικά το Ταμιευτήριο.
Ταυτόχρονα, το μέσο επιτόκιο νέων προθεσμιακών καταθέσεων υποχώρησε από το 4,36%, τον περασμένο Μάρτιο, στο 3,89% τον Ιούνιο, ενώ για υφιστάμενες προθεσμιακές τα επιτόκια υποχώρησαν κατά 30 μονάδες βάσης.
Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο και να βελτιωθούν σημαντικά τα καθαρά έσοδα από τόκους. Η περίπτωση της Alpha είναι αυτή που ξεχωρίζει καθώς τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν κατά 26% σε τριμηνιαία βάση.
Το ενδιαφέρον των επενδυτών εστιάζει πλέον στο αν η βελτιούμενη οργανική κερδοφορία, σε συνδυασμό με το υφιστάμενο κεφαλαιακό απόθεμα των τραπεζών και τις συνέργειες, αρκεί για να καλυφθούν οι νέες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν από τα stress tests.
Τι έδειξαν τα στοιχεία β' τριμήνου
Τα αποτελέσματα β' τριμήνου των τραπεζών έδωσαν μερικές ενθαρρυντικές ενδείξεις ώστε να υπάρχει βάσιμη προσδοκία ότι τα πιστωτικά ιδρύματα που ανακεφαλαιοποιήθηκαν και από ιδιώτες δεν θα χρειασθεί να αναζητήσουν φρέσκο χρήμα από την αγορά ή το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Ο όμιλος της Εθνικής για παράδειγμα, χάρη στη Finansbank, εμφάνισε προ προβλέψεων κέρδη ύψους 440 εκατ. ευρώ με προβλέψεις 425 εκατ. ευρώ. Το δε ύψος των προβλέψεων παρέμεινε σχεδόν σταθερό το β' τρίμηνο σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο καθώς μειώθηκε μόλις κατά 3 εκατ. ευρώ.
Και αν η Εθνική είναι ιδιαίτερη περίπτωση λόγω Τουρκίας, αλλά και του ότι δεν πραγματοποίησε αξιοσημείωτες εξαγορές, η εικόνα είναι βελτιούμενη και στις άλλες τράπεζες.
Τα προ προβλέψεων κέρδη της Alpha στο β' τρίμηνο ανήλθαν στα 255 εκατ. ευρώ, αισθητά χαμηλότερα των προβλέψεων ύψους 479,1 εκατ. ευρώ. Η διοίκησή της όμως επισήμανε ότι ακόμη και τα επίπεδα της κερδοφορίας β' τριμήνου αρκούν, σε συνδυασμό με τις συνέργειες, τις σωρευτικές προβλέψεις και το υφιστάμενο κεφαλαιακό απόθεμα, να καλύψουν ενδεχόμενη εκτίναξη των επισφαλειών.
Και αυτό γιατί σε βάθος τριετίας η Alpha έχει τη δυνατότητα, με βάση τις παραπάνω παραμέτρους, να αυξήσει, αν χρειασθεί, τις σωρευτικές προβλέψεις της στα 16,3 δισ. ευρώ από 10,4 δισ. στις 30/6/2013.
Σύμφωνα με την ίδια άσκηση, προβλέψεις 16,3 δισ. ευρώ αρκούν για να καλύψουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια που αντιστοιχούν στο 49%(!) του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων.
Με δεδομένο ότι ο ρυθμός δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων επιβραδύνει και εκτιμάται ότι οι επισφάλειες ως απόλυτο νούμερο θα κορυφωθούν κατά τη διάρκεια του α΄ εξαμήνου του 2014 και εν συνεχεία θα ξεκινήσει η μείωσή τους, το παραπάνω σενάριο δείχνει, προς το παρόν, ακραίο. Είναι όμως ενδεικτικό της ισχυρής κεφαλαιακής θωράκισης της Alpha και της Πειραιώς.
Σε αυτό ποντάρουν τα ξένα χαρτοφυλάκια, που έκτισαν και διατηρούν ισχυρές μετοχικές θέσεις στις τράπεζες. Οι διαχειριστές τους εκτιμούν ότι η ενίσχυση της οργανικής κερδοφορίας σε συνδυασμό με το υφιστάμενο κεφαλαιακό απόθεμα, τις συνέργειες και τις πωλήσεις στοιχείων ενεργητικού θα είναι αρκετά για να αντιμετωπίσουν τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν από την BlackRock II.
Μαξιλάρι 5 δισ. ευρώ εν όψει BlackRock
H νέα μελέτη της BlackRock διενεργείται με καλύτερες μακροοικονομικές παραδοχές σε σχέση με αυτήν του 2011 και αυτό γιατί με βάση τις εκτιμήσεις της Ε.Ε. και του ΔΝΤ η ελληνική οικονομία θα βγει από την ύφεση το 2014. Αυτό σημαίνει ότι το δυσμενές σενάριο θα είναι ηπιότερο απ' αυτό της BlackRock I.
Σημαντική λεπτομέρεια είναι επίσης η επικάλυψη που υπάρχει ανάμεσα στις δύο μελέτες. Η BlackRock υπολόγισε το 2011 τις αναμενόμενες ζημίες πιστωτικού χαρτοφυλακίου για την τριετία ως και το 2014. Και τώρα επανήλθε για να εκτιμήσει τις αναμενόμενες ζημίες πιστωτικού χαρτοφυλακίου για την τριετία 2013-16.
Οι τράπεζες όμως είναι ήδη ανακεφαλαιοποιημένες ως το 2014, με βάση μάλιστα το δυσμενές σενάριο της προηγούμενης μελέτης της BlackRock. Ταυτόχρονα για τον υπολογισμό των νέων κεφαλαιακών αναγκών θα προσμετρηθούν τα πενταετή business plans που θα περιλαμβάνουν πέραν των συνεργειών και πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων.
Υπολογίζεται ότι από την οργανική κερδοφορία, τις συνέργειες, το υφιστάμενο κεφαλαιακό απόθεμα, αλλά και τις πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων οι τράπεζες διαθέτουν μαξιλάρι της τάξης των 5 δισ. ευρώ για να αντιμετωπίσουν νέες κεφαλαιακές απαιτήσεις από τα stress tests.
Όπως έχει γράψει το Euro2day.gr, το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών από τα stress tests δεν θα ξεπεράσει τα 6 δισ. ευρώ. Αν οι παραπάνω εκτιμήσεις επιβεβαιωθούν, τότε κάποιες συγκεντρώνουν υψηλές πιθανότητες να καλύψουν με εσωτερικές κινήσεις τις κεφαλαιακές τους ανάγκες και να μην προσφύγουν σε νέες αυξήσεις κεφαλαίου.