Με την Ελλάδα να βρίσκεται στο… κυρίως μενού του Eurogroup ξεκινάει το απόγευμα η συνεδρίαση των 17 υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης.

Παρά τις προσπάθειες των τελευταίων ημερών, δεν φαίνεται να υπάρχει κοινή γραμμή για το ποια θα είναι η βοήθεια προς τη χώρα μας. Η Γερμανία, η Φινλανδία, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Σλοβενία και η Σλοβακία διαφωνούν ως προς την προοπτική νέου δανείου.

Από την άλλη, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, η Γαλλία, με τη σύμφωνη γνώμη του προέδρου του συμβουλίου, κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αντιπροτείνει την παροχή επιπλέον διευκολύνσεων σε εθελοντική βάση, με επιμήκυνση των δανείων από όσες χώρες θέλουν να συμμετέχουν στη συγκεκριμένη διαδικασία.

Η προοπτική της βοήθειας σε διμερές επίπεδο, την οποία βλέπουν με καλό μάτι τόσο η Κομισιόν όσο και η ΕΚΤ, θεωρείται μέση λύση ώστε να παρακαμφθούν οι χώρες που αρνούνται νέο δάνειο και επιμένουν να θέτουν θέμα αναδιάρθρωσης του χρέους. Θεωρείται επίσης ιδανική λύση σε περίπτωση όπου δεν υπάρξει συναίνεση για δάνειο μέσω του προσωρινού μηχανισμού στήριξης EFSF.

Σε αυτό στο οποίο υπάρχει ομοφωνία, όπως έγραψε την περασμένη Πέμπτη το euro2day, είναι η σκληρή στάση που θα κρατήσουν οι εταίροι μας. Η Ελλάδα αναμένεται να κληθεί να επισπεύσει τις μεταρρυθμίσεις, να λάβει νέα μέτρα για το 2011 και, βεβαίως, να προχωρήσει στη θέσπιση νομοθετικού πλαισίου, ώστε να δοθεί κρατική εγγύηση ως αντάλλαγμα για να λάβουμε περαιτέρω διευκολύνσεις. Στο θέμα της δημόσιας περιουσίας υπάρχει σύμπλευση ακόμα και από την ΕΚΤ, στελέχη της οποίας δηλώνουν πλέον ξεκάθαρα και επισήμως ότι η Ελλάδα "πρέπει να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία για να μειώσει το δημόσιο χρέος".

Επί τάπητος αναμένεται να τεθεί το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων της Κομισιόν και της ΕΚΤ, ευρωπαϊκού σκέλους της τρόικας, που δείχνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η Ελλάδα βρίσκεται εκτός των βασικών στόχων, άρα και των προϋποθέσεων που έπρεπε να καλύψει ώστε να συνεχίσει να λαμβάνει τις δόσεις τις οποίες προβλέπει το μνημόνιο.

Σημειώνεται ότι στις Βρυξέλλες έχουν μεταβεί και τα στελέχη της τρόικας, τα οποία ενημερώνουν τους πολιτικούς προϊσταμένους τους για τα ευρήματα από την επίσκεψή τους στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα.   

Εν συνεχεία, η τρόικα θα επιστρέψει στην Ελλάδα, για την ολοκλήρωση της τακτικής επιθεώρησης ενώ σύμφωνα με πηγή του Reuters, η Ελλάδα έχει συμφωνήσει σε νέες περικοπές δαπανών και χαμηλότερους, πιο ρεαλιστικούς στόχους εσόδων.  

Όπως έχουμε αναφέρει στο παρελθόν, οι νομικές υπηρεσίες της Κομισιόν θέτουν ζήτημα ισχύoς του υπάρχοντος μνημονίου αφού, όπως λένε, η χώρα μας δεν πληροί πλέον τις βασικές προϋποθέσεις του. Πάνω σε αυτό το δεδομένο αναμένεται να ζητηθεί η σύναψη νέου μνημονίου.

Πάντως, είναι αξιοπερίεργο το γεγονός ότι μετά τη μυστική συνάντηση στο Λουξεμβούργο η στάση των Ευρωπαίων, ακόμα και των φιλικά προσκείμενων στην Ελλάδα, έχει σκληρύνει πολύ.

"Οι εξηγήσεις αλλά και τα μελλοντικά βήματα της κυβέρνησης, που κλήθηκε να δώσει ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, δεν έπεισαν", αναφέρει υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της Ε.Ε., ο οποίος υποστηρίζει ότι σε πολλές ερωτήσεις γύρω από τις προθέσεις της κυβέρνησης "δεν δόθηκε καν απάντηση", ενώ οι υπουργοί που συμμετείχαν ξεκαθάρισαν στην ελληνική πλευρά ότι "δεν προχωρούν τα πράγματα ως έχουν".

Ο πρόεδρος του Εurogroup, κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, σε συνέντευξή του σε γερμανική εφημερίδα, δηλώνει πλέον ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να επιστρέψει στις αγορές το 2012, υπονοώντας ότι το νέο δάνειο είναι αναπόφευκτο.

Ο κ. Γιούνκερ δεν έχει να διαχειριστεί μόνο τον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης αλλά και τις αποκαλούμενες φτωχές χώρες, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία, για παράδειγμα, που απειλούν εκ νέου να μπλοκάρουν όλες τις διαδικασίες για την Ελλάδα. Να υπενθυμίσουμε ότι οι συγκεκριμένες χώρες ήραν το βέτο τους για τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης ESM μόνο ύστερα από ρητές διασφαλίσεις ότι θα συνεισφέρουν λιγότερα χρήματα σε αυτόν, γεγονός που πέρασε και στα επίσημα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της 25ης Μαρτίου.

Η Σλοβακία, όπως φαίνεται από την τελευταία συζήτηση στο κοινοβούλιό της, ζητά την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ώστε να μην πληρώνουν τα σπασμένα οι φορολογούμενοι πολίτες, ενώ κάποια κόμματα εξέφρασαν την άποψη ότι η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στη δραχμή.

Από την πλευρά του, ο Σλοβένος πρωθυπουργός υποστήριξε ότι, σε περίπτωση όπου το πόρισμα της τρόικας δείξει πως η Ελλάδα βρίσκεται εκτός στόχων, και η χώρα του θα μπλοκάρει την εκταμίευση της δόσης του δανείου που της αναλογεί. Υπενθυμίζεται ότι η Σλοβακία έχει ήδη αρνηθεί να συνεισφέρει στο δάνειο τα 800 εκατ. ευρώ που της αναλογούν.

Όλα αυτά τη στιγμή όπου η διαπραγματευτική ισχύς του κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου είναι πολύ περιορισμένη. Οι προβλέψεις της Κομισιόν που δημοσιεύτηκαν την Παρασκευή, εκτός από μεγαλύτερη ύφεση, δείχνουν ότι το έλλειμμα φέτος θα κυμανθεί στο 9,5%, από 7,5% που προστάζει το μνημόνιο. Αυτό σημαίνει πως τα διορθωτικά μέτρα για φέτος θα πρέπει να είναι πολύ περισσότερα και να αντιστοιχούν σε πάνω από 4 δισ. ευρώ. Βεβαίως, το ερώτημα που προκύπτει είναι πόσο περισσότερα μέτρα θα αντέξει μια οικονομία σε βαθιά ύφεση, η οποία δεν έχει δει ακόμα αναπτυξιακό σχέδιο σε εφαρμογή.

Επίσης, όπως έχουμε γράψει πολλές φορές, στην Ε.Ε. έχει διαμορφωθεί από τον περασμένο Μάρτιο η άποψη πως η Ελλάδα δεν πρέπει να είναι στο ίδιο "καλάθι" με την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, καθώς τα δημοσιονομικά προβλήματά της προέκυψαν από κυβερνητικά λάθη δεκαετιών και από στρεβλώσεις οι οποίες δεν αντιμετωπίστηκαν, γι’ αυτό και η στάση της Ε.Ε. πρέπει να είναι σαφώς πιο σκληρή.

Σήμερα στο Εurogroup αναμένεται να υπερψηφιστεί και το πορτογαλικό σχέδιο και εάν οι όροι του είναι πιο χαλαροί θα ανοίξει -νομικά τουλάχιστον- ο δρόμος για αναπροσαρμογή του ελληνικού και του ιρλανδικού σχεδίου.

Από την πλευρά του ΔΝΤ, όπου επρόκειτο να παραστεί ο κ. Ντομινίκ Στρος-Καν, ο οποίος βρίσκεται υπό κράτηση λόγω καταγγελίας για σεξουαλική επίθεση, καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να παρευρεθεί ο αντιπρόεδρος κ. Λίπσκι.

Αν ο κ. Λίπσκι δεν καταφέρει να είναι στις Βρυξέλλες, στο Eurogroup θα συμμετάσχει υπηρεσιακός παράγοντας, ο οποίος δεν θα έχει δυνατότητα διαπραγμάτευσης. Όμως, όπως επισημαίνουν ευρωπαϊκές πηγές, ούτως ή άλλως δεν θα υπήρχε συμφωνία για το θέμα της Ελλάδας.

Ο κ. Στρος-Καν ήταν προγραμματισμένο να παρευρεθεί για να εκθέσει τις προτάσεις του ΔΝΤ για την κρίση χρέους στην ευρωζώνη, για να συνυπογράψει το πορτογαλικό πακέτο αλλά και για να συζητήσει την προοπτική νέας βοήθειας προς την Ελλάδα.

Όπως έχουν γράψει γερμανικές εφημερίδες, η συνάντηση των Στρος-Καν και Άγκελας Μέρκελ, που βεβαίως ακυρώθηκε, θα είχε ως βασικό θέμα κοινή πρόταση για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, μέσω επιμήκυνσης των τίτλων που λήγουν τα επόμενα χρόνια.