Εδώ και αρκετό διάστημα απασχολεί την επικαιρότητα η παρέμβαση Παυλόπουλου για τις μεγάλες αγορές ελληνικών ομολόγων από εγχώρια συμφέροντα στο διάστημα πριν αλλά και κατόπιν της υπογραφής του Μνημονίου, τον Μάιο του 2010 και καθ όλο το διάστημα έως το κούρεμα τους στα πλαίσια του γνωστού PSI.

Δεν θα σας κουράσω με τις δημόσιες ανταλλαγές επιστολών μεταξύ του βουλευτή της ΝΔ και της Τ.τ.Ε, διότι το μόνο που αλλάζει είναι ορισμένοι αριθμοί. Η τάση που αποτυπώνουν είναι η ίδια:

Από το 2009 και μετά, η έκθεση εγχώριων συμφερόντων σε ελληνικά ομόλογα παρουσίασε εντυπωσιακά αυξητική τάση, για να εκτοξευθεί κυριολεκτικά την περίοδο πριν την υπογραφή του Μνημονίου, αλλά και κατόπιν αυτής.

Όπως παρουσίασε σε αναλυτικό θέμα του χθες το Euro2day.gr η εκτιμώμενη ζημία των ελληνικών τραπεζών από αυτή την υπέρ-έκθεση υπολογίζεται σε 16 δισ. ευρώ, μια ζημία που τώρα θα επωμιστεί το κράτος (δηλαδή εμείς οι φορολογούμενοι) εις βάρος όμως και των μετόχων των τραπεζών, που θα δουν τη συμμετοχή τους να εκμηδενίζεται.

Αντίστοιχα στοιχεία, υπάρχουν και για άλλες κατηγορίες «επενδυτών» είτε πρόκειται για Ασφαλιστικά Ταμεία, είτε και για απλούς ιδιώτες επενδυτές, που παρασύρθηκαν σε αγορές κρατικών τίτλων.

Το «ολοκαύτωμα» όμως έχει συντελεστεί από εκείνους που καθοδήγησαν «πολιτικά» τις τράπεζες (ιδίως στην περίπτωση κρατικών τραπεζών) αλλά και τα Ταμεία, να αυξήσουν δραματικά τις θέσεις τους σε ελληνικά ομόλογα, οδηγώντας τα οικονομικά τους σε μερική ή ολική καταστροφή.

Θα ήταν υποκρισία να υποστηρίξουμε ότι σε μια περίοδο όπως αυτή του τέλους του 2009 ή των αρχών του 2010, κάποιοι τραπεζίτες, ή διοικητές Ταμείων, θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε πωλήσεις ελληνικών ομολόγων. Το πιθανότερο είναι ότι οι υπεύθυνοι θα… «σταυρώνονταν» δημοσίως.

Το ερώτημα όμως είναι αν υπήρχαν σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας για το μεγαλεπήβολο εγχείρημα στήριξης των ελληνικών ομολόγων και του υπέρογκου κρατικού δανεισμού, όπως αυτό που έλαβε χώρα το 2009 και το 2010, εκ μέρους των τραπεζών και των Ταμείων.

Η απάντηση, χωρίς να είναι κάποιος «εκ των υστέρων προφήτης» είναι πώς όχι. Το εγχείρημα της στήριξης ήταν εκ προοιμίου αποτυχημένο, διότι αυτό έδειχναν με απόλυτη ψυχρότητα, οι αριθμοί!

Στο τέλος του 2008, ο εγχώριος τομέας συνολικά διέθετε περίπου το 20% του συνολικού ελληνικού χρέους σε ομόλογα. Στο τέλος του 2009, κατείχε κάτι παραπάνω από 22% και τον Απρίλιο του 2010 έφτασε να κατέχει κάτι παραπάνω από το 28%, αγοράζοντας αρκετά δισεκατομμύρια απ ευθείας από το κράτος.

Για όποιον γνωρίζει όμως πως λειτουργούν οι αγορές, όχι μόνον η χρηματιστηριακή αγορά, αλλά και οι ογκωδέστατες αγορές των κρατικών ομολόγων, αυτές οι ενέργειες αποτελούσαν στην πραγματικότητα, «σταγόνα στον ωκεανό». Πρόσκαιρες «ανάσες» στον ετοιμοθάνατο.

Το μέγεθος των αγορών, που έγιναν μπορεί να ήταν τεράστιο για τα ελληνικά δεδομένα, για τις αντοχές των ελληνικών τραπεζών και των Ταμείων (μέσα σε 2 χρόνια η κατοχή ΟΕΔ από τον εγχώριο τομέα διπλασιάστηκε από τα 40 στα 80 δισ. ευρώ), ήταν όμως σχεδόν… ασήμαντη μπροστά στην ποσότητα των 262 δισ. ευρώ την οποία έφτασε στο απόγειο του, το τότε «κυκλοφορούν» ποσό των ΟΕΔ.

Καλώς ή κακώς κάθε πεπειραμένος επενδυτής της αγοράς, γνωρίζει πως «όταν οι τιμές πέφτουν σαν το μαχαίρι, αν προσπαθήσεις να το πιάσεις θα κόψεις τα χέρια σου».

Δεν είναι άλλωστε άγνωστο και το περιστατικό με την τότε πανίσχυρη Τράπεζα της Αγγλίας, την οποία κατάφερε να γονατίσει (κι έγινε διάσημος) ο κερδοσκόπος Τζορτζ Σόρος, υποχρεώνοντας σε υποτίμηση τη βρετανική λίρα.

Για το γεγονός ότι υπήρχε ένας κεντρικός «συντονισμός» πολιτικά εκπορευόμενος, στις έντονα αγοραστικές ενέργειες εκείνης της περιόδου, δεν πρέπει να υπάρχουν πολλές αμφιβολίες.

Η τάση είναι έντονα αυξητική όχι μόνο στις τράπεζες και τα Ασφαλιστικά Ταμεία, αλλά και σε αμοιβαία κεφάλαια κι ασφαλιστικές εταιρίες. Συμπαρέσυρε δε και τους ιδιώτες επενδυτές που σχεδόν τριπλασίασαν την έκθεση τους σε ελληνικά ομόλογα, ανάμεσα στο τέλος του 2008 και το Μάιο του 2010.

Αν μη τι άλλο λοιπόν, η διερεύνηση που ζητά ο κ. Παυλόπουλος φαίνεται επιβεβλημένη για δύο λόγους. Όχι μόνον διότι ένα μεγάλο μέρος από το βάρος του ελληνικού χρέους όντως μετατοπίστηκε από ξένα σε ελληνικά χέρια, (και σε αυτά τα χέρια… κουρεύτηκε) αλλά και για να διαπιστωθούν οι υψηλού επιπέδου αποφάσεις και οι (εκ του αποτελέσματος) λανθασμένες στρατηγικές, που οδήγησαν τελικά στη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή των τραπεζών -και την σύνθλιψη των ασφαλιστικών Ταμείων.

Έστω και μόνο, για να μην επαναληφθούν στο μέλλον.