Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών
Αυγ 1 2022

Ελληνοτουρκικά: Γιατί ο πόλεμος στην Ουκρανία «καίει» την Ελλάδα

Οι περισσότεροι έχουν αντιληφθεί από καιρό ότι ο πόλεμος της Ουκρανίας, έχει πολύ βαθύτερες διαστάσεις, που ξεπερνούν τα όρια ακόμη και της Ευρώπης, καθώς η Δύση αντιμάχεται τη Ρωσία, η οποία με τη σειρά της έχει τη- διακριτική μεν προς το παρόν, αλλά ευδιάκριτη- στήριξη της Κίνας.

Αυτό που δεν έχει γίνει ίσως ευρέως αντιληπτό στην κοινή γνώμη της χώρας μας, είναι ότι η πορεία της διαμάχης μεταξύ Δύσης και Ανατολής, η οποία θα εξαρτηθεί άμεσα από τις εξελίξεις στην Ουκρανία, αποτελεί «καυτό» θέμα για τα ελληνικά συμφέροντα, έναντι της τουρκικής απειλής.

Το ότι μια ενδεχόμενη νίκη της Ρωσίας στην Ουκρανία θα ενισχύσει τον απανταχού αναθεωρητισμό, άρα και τις τουρκικές βλέψεις, έχει επισημανθεί πολλές φορές και από τα ελληνικά Media. Δεν είναι όμως αυτό το πιο σημαντικό.

Η πιο μεγάλη απειλή για την Ελλάδα, θα προκύψει εάν η ηγεσία της Τουρκίας θεωρήσει, με βάση την έκβαση του Ουκρανικού, ότι τα συμφέροντα της Δύσης έχουν ηττηθεί, ότι βρίσκονται πλέον σε αποδρομή (όπως ήδη υποστηρίζουν, σε διαφορετικούς τόνους, η Ρωσία και η Κίνα), κι ότι ο άξονας της Ανατολής, είναι το μέλλον.

Ελάχιστοι πλέον αμφιβάλλουν ότι η Τουρκία παραμένει μέλος του ΝΑΤΟ και της Δύσης, αποκλειστικά για λόγους ωφελιμιστικούς, καθότι ιδεολογικά αλλά και σε θέματα εξουσιαστικής πρακτικής, το σημερινό καθεστώς, αλλά και γενικότερα η τουρκική δημοκρατία, έχουν πολύ μεγαλύτερη σχέση με τα απολυταρχικά καθεστώτα της Ανατολής, παρά με τις δυτικού τύπου δημοκρατίες.

Ο ίδιος ο Ερντογάν φαίνεται να αντιλαμβάνεται ότι η Τουρκία έχει μηδενικές πιθανότητες να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι σχέσεις του με τις ΗΠΑ έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, ενώ το τελευταίο διάστημα, φαίνεται καθαρά ότι το τουρκικό λόμπι έχει απωλέσει πολύ μεγάλο μέρος της επιρροής του στο Κογκρέσο, προς όφελος της Ελλάδας.

Ακόμα και ο δεσμός με την παραδοσιακή σύμμαχο εντός Ευρώπης, τη Γερμανία, δείχνει να έχει διαρραγεί, όπως φάνηκε και από τον «καβγά» του Μεβλούτ Τσαβούσογλου με την γερμανίδα ΥΠΕΞ Αναλένα Μπέρμποκ, την οποία κατηγόρησε ευθέως για μεροληπτική στάση υπέρ της Αθήνας στις επίσημες δηλώσεις μετά τη συνάντηση τους στην Κωνσταντινούπολη.

Όπως ανεπισήμως παραδέχονται και Αμερικανοί παράγοντες, ο βασικός συνδετικός κρίκος που απομένει μεταξύ Τουρκίας και Δύσης, είναι το ΝΑΤΟ, καθώς αποτελεί για την πρώτη, δικλείδα ασφαλείας. Τόσο απέναντι στη Ρωσία (με την οποία ιστορικά έχουν υπάρξει σφοδρές συγκρούσεις), όσο και σε σχέση με τις εκάστοτε περιπέτειες της στην ευρύτερη περιοχή.

Όσοι όμως εύχονται ή ελπίζουν η Δύση να πετάξει κάποια στιγμή την Τουρκία από το ΝΑΤΟ, καλό θα είναι να προσέξουν περισσότερο τι εύχονται. Διότι η συμμετοχή της γείτονας στην Βορειοατλαντική Συμμαχία, περιορίζει τους κινδύνους μιας απροκάλυπτης γενικευμένης επίθεσης εναντίον της «σύμμαχης» στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, Ελλάδας.

Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι η συμμετοχή αμφοτέρων των χωρών στο ΝΑΤΟ, μπορεί να μην εμποδίσει την εκδήλωση ενός θερμού επεισοδίου, ή μιας επέμβασης κάποιων ημερών, με τους σημερινούς συσχετισμούς δύσκολα θα επέτρεπε (εφόσον η Τουρκία θέλει να παραμείνει μέλος της συμμαχίας) έναν μακροχρόνιο πόλεμο.

Κι αν η Ελλάδα, εξοπλίζεται για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρώτο σενάριο, οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν ότι στο δεύτερο σενάριο, απέναντι στην Τουρκία των 80+ εκατομμυρίων, οι πιθανότητες λιγοστεύουν.

Ακόμη χειρότερο ενδεχόμενο όμως, είναι να αποφασίσει οικειοθελώς η Τουρκία, που σήμερα παίζει με άνεση σε δύο ταμπλό, παραμένοντας «δυτική» στα χαρτιά, αλλά ενισχύοντας σε κάθε ευκαιρία τις σχέσεις της με την Ρωσία, την Κίνα, ακόμη και το Ιράν, ότι η πλάστιγγα στην Ουκρανία έχει γείρει αμετάκλητα υπέρ της Ανατολής.

Στη περίπτωση αυτή δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι η επιθυμία της να παραμείνει στο ΝΑΤΟ θα είναι τόσο επιτακτική όσο ήταν μέχρι σήμερα, κι ότι δεν θα αλλάξει ρότα, λιγότερο ή περισσότερο αιφνιδιαστικά, με πιθανώς επικίνδυνες συνέπειες για τα ελληνικά αλλά και τα κυπριακά συμφέροντα.

Αν μάλιστα λάβουμε υπόψιν μας τη διστακτικότητα του ΝΑΤΟ να πάει κόντρα στις εκάστοτε απαιτήσεις της Τουρκίας, λόγω της σημασίας της στην ευρύτερη περιοχή, δεν αποκλείεται άπαντες να αφεθούν σε έναν τουρκικό αιφνιδιασμό πιστεύοντας ότι το «άτακτο παιδί» της συμμαχίας, απλώς τραβάει το σχοινί.

Κατα συνέπεια, εφόσον δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η έκβαση στην Ουκρανία θα είναι υπέρ της Δύσης, τουναντίον υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι πιθανώς θα συμβεί το αντίθετο, η χώρα μας οφείλει πλέον να προετοιμάζεται δια παν ενδεχόμενο. Τόσο σε διπλωματικό, όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο.

Τις προηγούμενες δεκαετίες υπήρχαν πράγματι σενάρια που φάνταζαν απίστευτα. Μετά τα όσα έχουν συμβεί όμως, όλα είναι πιθανά. Οπότε κι εμείς οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε Ολλανδοί, Βέλγοι ή Ισπανοί, χωρίς άμεσες εξωτερικές απειλές, κι ότι οι παρενέργειες του Ουκρανικού στην ευρύτερη περιοχή μας, μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες ακόμη και για την εδαφική μας ακεραιότητα.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v