Στην κρίση του κορωνοϊού, τόσο η Ελλάδα όσο και η Ευρώπη προσπάθησαν να επιτύχουν την ισορροπία ανάμεσα στην υγειονομική προστασία και την οικονομική δραστηριότητα. Μέχρι στιγμής, το μόνο που κατάφεραν (με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως π.χ. η Δανία) είναι να πέφτουν πρώτα από τη μία πλευρά και μετά από την άλλη!
Αυτή η πικρή αλήθεια, όμως, τα λάθη, οι παραλείψεις, ο εφησυχασμός, η σταδιακή μείωση της εμπιστοσύνης των πολιτών, χαρακτηριστικά που αφορούν και τη χώρα μας, ουδόλως αναιρεί τη διάσταση της ατομικής ευθύνης, της ευθύνης δηλαδή καθενός από εμάς να τηρεί τα μέτρα, όχι μόνο απέναντι στον εαυτό του ή τους φίλους και την οικογένεια του, αλλά και απέναντι στο κοινωνικό σύνολο.
Τις τελευταίες μέρες, κυβέρνηση και ειδικοί επιστήμονες βρίσκονται σε ένα ιδιότυπο δίλημμα: Γνωρίζουν ότι το δεύτερο κύμα της πανδημίας είναι μάλλον χειρότερο από το πρώτο, γνωρίζουν ότι θα χρειαστούν σκληρά μέτρα για την καταπολέμησή του, όπως άλλωστε προκύπτει όχι μόνο από τις δηλώσεις ειδικών στα ΜΜΕ αλλά και από την απόφαση της κυβέρνησης να παρατείνει μέτρα στήριξης ως και τον Φεβρουάριο.
Γνωρίζουν όμως και την πίεση του πληθυσμού από τους περιορισμούς, που σε ορισμένες περιπτώσεις στη Βόρεια Ελλάδα έχουν κρατήσει ήδη περισσότερο από 2 μήνες. Γνωρίζουν τις -ορισμένες φορές και βίαιες- αντιδράσεις που έχουν προκαλέσει τα περιοριστικά μέτρα σε άλλες χώρες. Και κατανοούν ότι για ένα μέρος της κοινής γνώμης, οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς έχουν ειδικό -και ψυχολογικό- βάρος.
Υπό αυτή την έννοια, ο αριθμός «εννέα» που τέθηκε για τις κοινωνικές εκδηλώσεις των «ρεβεγιόν» αποτελεί περιορισμό με περισσότερο πολιτική παρά επιστημονική σημασία, όπως και όλα τα υπόλοιπα συνοδευτικά του, που είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα τηρηθούν και από πόσους (μάσκα μέσα στο σπίτι, αποστάσεις στο τραπέζι, ανοιχτά παράθυρα μέσα στο καταχείμωνο).
Δεν είναι τυχαίο ότι σειρά επιστημόνων, εντός και εκτός επιτροπής, εμφανίζονται είτε αμήχανοι, όταν ερωτώνται σχετικά, είτε -λιγότερο ή περισσότερο ευθέως- επιμένουν ότι δεν πρέπει να μοιραστούμε το τραπέζι των γιορτών με άτομα εκτός της οικογενειακής μας εστίας!
Κι έχουν απόλυτο δίκιο!
Ξέρουμε ήδη ότι η «επιδημιολογική επιτήρηση» είναι πολύ δύσκολη τέχνη. Κι αν δεν το ξέραμε, το καταλάβαμε το Νοέμβριο. Ξέρουμε ήδη ότι οι εντατικές εξακολουθούν να στενάζουν, ότι το προσωπικό τους βρίσκεται στα όρια της εξάντλησης κι ότι το ιικό φορτίο είναι πολύ υψηλό για τα δεδομένα που αντέχει το ελληνικό σύστημα, τόσο στην πρόληψη όσο και στην περίθαλψη.
Ίσως δεν αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι ένα είναι σίγουρο: Οι στραβοτιμονιές θα πληρωθούν πολύ γρήγορα κι αν δεν προσέξουμε, θα πληρωθούν με νέα, σκληρότερα lockdown, με νέα πίεση στο σύστημα υγείας, με πρόσθετους διασωληνωμένους και νεκρούς.
Προσωπικά λοιπόν θα κάνω «ρεβεγιόν» μόνο με εκείνους που αγαπώ ΚΑΙ μοιραζόμαστε την ίδια στέγη. Για μας ο «μαγικός αριθμός» των φετινών εορτών είναι το τρία. Η γυναίκα μου, η κόρη μας κι εγώ.
Γνωρίζω ότι πολλοί προγραμματίζουν εντελώς διαφορετικά, ότι κάποιοι «μεταφέρουν» τα παραδοσιακά ρεβεγιόν το… μεσημέρι, για να αποφύγουν την απαγόρευση κυκλοφορίας, ότι κάποιοι θα κάνουν αυτό που νομίζουν, άσχετα με το τι συμβαίνει. Είτε γιατί εκτιμούν διαφορετικά την απειλή, είτε γιατί το νιώθουν απαραίτητο, είτε γιατί δεν τους ενδιαφέρουν οι συλλογικές επιπτώσεις. Εν μέρει άλλωστε έχουν και την ανοχή της επίσημης πολιτείας, που τους κλείνει αμήχανη και διστακτική το μάτι στη συγκεκριμένη «ζαβολιά», φοβούμενη την αντίδραση…
Ποιος αστυνομικός άλλωστε θα χτυπήσει πόρτες σπιτιών για να δει αν μέσα βρίσκονται 9 ή 12 άτομα κι αν φοράνε μάσκες;
Καθόλου δεν με ενδιαφέρει όμως. Γι' αυτό άλλωστε μιλάμε περί ατομικής ευθύνης. Διότι καθένας μας καλείται να κινηθεί υπεύθυνα, χωρίς να κοιτάζει τι θα κάνουν άλλοι.