Ίσως φταίνε οι δεκαετίες σχεδόν απόλυτης ειρήνης που μεσολάβησαν χωρίς έναν πόλεμο μεταξύ μεγάλων δυνάμεων. Ίσως φταίει η επικράτηση της λαϊκιστικής πολιτικής, με απλοϊκά συνθήματα, ακόμη κι από εκείνους που λένε πως δεν είναι λαϊκιστές. Ίσως η ψευδαίσθηση ότι το κυρίαρχο σύστημα μπορεί πάντα να ελέγχει τις εξελίξεις.

Ό,τι κι αν φταίει, ολοένα και περισσότερο η κοινή γνώμη, καθοδηγούμενη από τις πολιτικές ηγεσίες, δείχνει να υπνοβατεί προς τη μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων 80 ετών.

Η αρχή έγινε στην Ουκρανία, όταν δεν κατέστη δυνατόν να αποφευχθεί η μεγαλύτερη σύγκρουση στην Ευρώπη, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρότι υπήρχαν ειδικοί που προειδοποιούσαν ότι το Ουκρανικό αποτελεί «κόκκινη γραμμή», όχι απλώς για τον Πούτιν αλλά για το ρωσικό σύστημα, ήδη από τις αρχές του 21ου αιώνα.

«Πόλεμος είναι απλώς η συνέχεια της πολιτικής με άλλα μέσα», είχε πει ο Πρώσος στρατηγός και μεγάλος θεωρητικός του πολέμου Καρλ Φον Κλάουζεβιτς. Αυτό βεβαίως σημαίνει ότι η εμπλοκή σε οποιαδήποτε σύρραξη πρέπει να έχει και ένα ξεκάθαρο πολιτικό ζητούμενο. Εναν απώτερο και τελικό σκοπό, το λεγόμενο «endgame», που θα πρέπει να επιτευχθεί με το πέρας των εχθροπραξιών.

Δυστυχώς για τη Δύση, τόσο στην Ουκρανία όσο και στο Ισραήλ αυτός ο τελικός σκοπός δεν είναι καθόλου ξεκάθαρος και προσδιορισμένος, με τρόπο που να απηχεί την πραγματικότητα.

Η πρόσφατη εκτίμηση του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου Ray Dalio ότι κατόπιν των όσων συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, η πιθανότητα μιας διεθνούς σύρραξης, που θα μοιάζει με τους προηγούμενους Παγκόσμιους Πολέμους έχει αυξηθεί στο 50%, θα έπρεπε να αφυπνίσει πολιτικούς και κοινή γνώμη.

Όχι μόνο διότι ο ίδιος είναι διάσημος επενδυτής που ασχολείται συστηματικά με τους εξωγενείς παράγοντες των αγορών (πέρα δηλαδή από αποτιμήσεις, επιτόκια κ.λπ.), αλλά επειδή την άποψή του συμμερίζονται και πολλοί νηφάλιοι αναλυτές των διεθνών σχέσεων, κυρίως δε εκείνοι που λόγω ηλικίας έζησαν από κοντά τι σημαίνει αδυσώπητος ανταγωνισμός μεταξύ μεγάλων δυνάμεων.

Εάν κοιτάξει κάποιος τον παγκόσμιο χάρτη, θα δει πως άθελά της η Ελλάδα βρίσκεται κοντά, ενοχλητικά κοντά, σε μερικά από τα πιο επικίνδυνα και απρόβλεπτα σημεία του. Κι αν ακολουθήσει προσεκτικά τις εξελίξεις, θα διαπιστώσει πως η ένταση μεταξύ Δύσης και Ανατολής, που κορυφώθηκε τα δύο τελευταία χρόνια στην Ουκρανία, αγγίζει ολοένα και περισσότερες περιοχές.

Η εισβολή των Αζέρων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η ένταση στο Κόσοβο που δημιουργεί εστία ανάφλεξης στην καρδιά των Βαλκανίων, οι συνεχιζόμενες εμφύλιες συρράξεις στη Συρία και τη Λιβύη, ακόμη και τo ντόμινο από πραξικοπήματα στη Δυτική και Κεντρική Αφρική (από το Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο έως τον Νίγηρα και την Γκαμπόν), συνθέτουν ένα τοπίο ολοένα αυξανόμενης αστάθειας, εις βάρος των συμφερόντων της Δύσης.

Έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια και οι σοβαροί στρατιωτικοί αναλυτές της Δύσης παραδέχονται πλέον ότι νίκη της Ουκρανίας δεν διαφαίνεται στο άμεσο μέλλον, παρά το μέγεθος της υποστήριξης από τη Δύση.

Οι προσδοκίες για τη μεγάλη εαρινή επίθεση των Ουκρανών διαψεύστηκαν, όχι γιατί δεν πολέμησαν γενναία, αλλά διότι δεν είχαν ούτε τους αριθμούς ούτε των οπλισμό στο έδαφος και τον αέρα, για να επιτύχουν κάτι περισσότερο. Στην πράξη, έχουν περάσει τρεις μήνες με ασήμαντα αποτελέσματα και η αντεπίθεση έχει πλέον ξεθυμάνει.