Το άρθρο δημοσιεύεται στην τελευταία ελληνική έκδοση του Traders' Magazine, την οποία μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη στο site του περιοδικού www.traders-mag.gr.
Στην πραγματικότητα, η στρατηγική του Buffett είναι εντυπωσιακά απλή, αλλά δεδομένων των διακυμάνσεων των χρηματαγορών απαιτεί υψηλό επίπεδο πειθαρχίας, νεύρου και πίστης στις αποφάσεις σας, κάτι που απουσιάζει από τους περισσότερους. Οι λέξεις πειθαρχία και υπομονή ξεχνιούνται κάπου στην πορεία και παραβλέπονται. Οι επενδυτές θέλουν αποδόσεις 15% - 20%, χωρίς την παρουσία εκτενών περιόδων με απώλειες. Με την εμφάνιση μιας τέτοιας περιόδου, το βάζουν στα πόδια.
Εάν είναι απλό, γιατί δεν είναι όλοι πλούσιοι;
Οι άνθρωποι θέλουν θετικές αποδόσεις χωρίς τον πόνο των απωλειών. Στον πραγματικό κόσμο, αυτό δεν υπάρχει. Βέβαια, ίσως να υπήρξε στα στρεβλωμένα όνειρα των επενδυτών της Madoff and Alan Stanford. Είναι αμέτρητοι αυτοί που είχαν την ευλογία να είναι επενδυτές της εταιρείας του Warren Buffett - ενώ υπάρχουν λεγεώνες επενδυτών που πιστεύουν σε αυτόν.
Εντούτοις, κανείς δεν είναι τέλειος, ακόμα και ο Warren. Όλοι μας γνωρίζουμε ότι ο Buffett έκανε τα χρήματά του μέσω του εντοπισμού εταιρειών που θεωρούσε ότι άξιζαν περισσότερο από την αγοραστική αξία τους, της επένδυσης σε αυτές και της διατήρησης αυτών των επενδύσεων για μεγάλα χρονικά διαστήματα (στην πραγματικότητα σχεδόν για πάντα). Ο Buffett έχει τους θαυμαστές του, οι οποίοι κρέμονται από τα χείλη του. Μετρώντας τα κέρδη τους προτού καν εξασφαλιστούν, αγοράζουν ό,τι αγοράζει και εκείνος. Ωστόσο, αυτές οι ορδές των θαυμαστών που μιμούνται τις μεθόδους και τις αγορές του παραμένουν εν δυνάμει κερδισμένοι.
Η πλειονότητά τους δεν έχει τις απαραίτητες δεξιότητες (υπομονή, πειθαρχία, αφοσίωση και γνώση της συσσώρευσης πλούτου). Οι μετοχές κατηγορίας Α της επιχείρησης Berkshire Hathaway (BRK.A) του Buffett ήταν στα $15 όταν πρωτοανέλαβε το 1965 και φέτος στις αρχές Ιουνίου η αξία τους ανέβηκε στα $172.900 ανά μετοχή.
Άραγε, το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να επενδύετε όπως ο Buffett και να βρείτε ένα νησί για να αγοράσετε; Μεγάλο λάθος!
Πόσο εύκολο δεν ήταν
Πόσοι θα ήθελαν να πετύχουν τα ποσοστά απόδοσης που έχει ο Buffett κατά τη διάρκεια των δεκαετιών; Ανόητη ερώτηση, σωστά; Ωστόσο, εάν εξετάσετε το διάγραμμα της Berkshire Hathaway στο σχήμα 1 η όλη κατάσταση περιπλέκεται περισσότερο. Τα ερωτήματα που ακολουθούν πρέπει πραγματικά να τα σκεφθείτε. Εδώ πρόκειται για τον πιο πετυχημένο επενδυτή παγκοσμίως, όμως τα ακόλουθα παραδείγματα θα σας δείξουν πόσο πραγματικά δύσκολο θα ήταν να έχετε επενδύσει όπως κι εκείνος, και θα σοκαριστείτε από τις συνολικές αποδόσεις.
Θα προκύψει το εξής ερώτημα: εάν δεν μπορείτε να επενδύσετε σε έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές του κόσμου, με ποιον τρόπο θα επιτύχετε στις επενδύσεις;
Στις 12 Δεκεμβρίου 2007, η μια μετοχή της BRK.A ήταν στα $149.200. Αυτή η τιμή δεν ξεπεράστηκε παρά μόνο πρόσφατα. Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν 6 έτη από τότε. Πιστεύετε ότι θα είχατε την υπομονή να περιμένετε όλα αυτά τα χρόνια στο πλάι του μεγαλύτερου επενδυτή του κόσμου; Το 1998, η BRK.A υπέστη απώλειες άνω του 50% και χρειάστηκαν έξι χρόνια για να τις ξεπεράσει. Το 2007, η BRK.A υπέστη και πάλι απώλειες της τάξεως του 50%, και έξι χρόνια από τότε δεν έχουμε ακόμη ξεπεράσει την προηγούμενη μέγιστη τιμή. Στις 30 Ιουνίου 1998, οι μετοχές ήταν περίπου στις 78.000, ενώ το Νοέμβριο του 2012 οι μετοχές ήταν περίπου στις 133.000.
Σε 15 έτη εκτέλεσης επενδύσεων σε αντιστοιχία με εκείνες του μεγαλύτερου επενδυτή του κόσμου θα είχατε ένα ανατοκισμένο ετήσιο ρυθμό απόδοσης ίσο με 3,62% (σχήμα 2). Εδώ πρόκειται για τον μεγαλύτερο επενδυτή του κόσμου και βλέπετε από πρώτο χέρι πόσο δύσκολο είναι. Δεν υπάρχει συνταγή για να γίνετε πλούσιοι γρήγορα. Δεν υπάρχουν σταθερές αποδόσεις της τάξεως του 1% μηνιαίως, όπως δεν υπάρχουν και ανώδυνα funds παντός καιρού. Η πραγματικότητα είναι απλή και σαφής: πρόκειται για μαραθώνιο.
Ορισμένοι διαχειριστές που ακολουθούν τις τάσεις έχουν ξεπεράσει τον Buffett
Υπάρχουν πολλοί άγνωστοι διαχειριστές κεφαλαίου που τον έχουν ξεπεράσει. Στο βιβλίο «Η Βίβλος της Παρακολούθησης Τάσεων», ο συντάκτης αναφέρει μια επίλεκτη ομάδα διαχειριστών κεφαλαίου, που πιθανώς δεν έχετε ακουστά, με συνολικούς ετήσιους ρυθμούς απόδοσης 12-20% για δεκαετίες. Ωστόσο, πρέπει να καταλάβετε καλά ότι οι αποδόσεις του παρελθόντος δεν είναι απαραίτητα ενδεικτικές για τις αποδόσεις του μέλλοντος. Αυτοί οι διαχειριστές δεν είναι γκουρού. Αυτοί οι διαχειριστές κεφαλαίου παρακολουθούν τις τάσεις.
Τέτοιου είδους επενδυτές δεν έχουν καμία άποψη σχετικά με το μέλλον κάποιας αγοράς και θα ανοίξουν τόσο θέσεις αγοράς όσο και θέσεις πώλησης. Αγοράζουν σε υψηλή τιμή αναμένοντας ότι η τιμή θα αυξηθεί κι άλλο, και πουλάνε σε χαμηλή τιμή αναμένοντας ότι η τιμή θα πέσει κι άλλο. Αυτή η συμπεριφορά είναι εντελώς αντίθετη με τη συνήθη συμπεριφορά των περισσότερων επενδυτών. Όπως συμβαίνει ακόμη και με τον Buffett, τίποτα δεν είναι δωρεάν, κι ακόμη κι αυτή η ιδιαίτερη κατηγορία επενδυτών με το όνομα «ακόλουθοι τάσεων» (trend followers) τα έχουν βρει σκούρα, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό.
Για τα τελευταία δύο έτη, ακόμη και μερικοί από τους πρωτεργάτες ακόλουθους τάσεων που δραστηριοποιούνται εδώ και δεκαετίες, δεν έχουν παραγάγει θετικές αποδόσεις. Δεν είχαν απώλειες της τάξεως του 50% όπως ο Buffett, αλλά δεν πέτυχαν τα προσδοκώμενα κέρδη. Λόγω αυτού, υπήρξαν κάποιοι που αποκάλεσαν την παρακολούθηση τάσεων ακόμη και νεκρή. Οι επενδυτές θέλουν τα κέρδη εδώ και τώρα. Είναι πάρα πολλοί οι επενδυτές που δεν έχουν υπομονή και πειθαρχία. Για την εξασφάλιση επιτυχίας στις επενδύσεις, αυτά τα δύο γνωρίσματα προσωπικότητας είναι επιτακτικά. Ο συντάκτης εφαρμόζει αυτήν τη στρατηγική από το 1994 και υπάκουσε σε αυτήν τη δήλωση ακόμη και κατά τη διάρκεια αναπόφευκτων απωλειών. Ποτέ δεν είναι εύκολο, εκτός κι αν επενδύετε όπως ο Bernie Madoff, με αποτέλεσμα να χάσετε όλα τα χρήματά σας.
Αυτό που μας ενθάρρυνε κατά τη διάρκεια κάθε περιόδου απωλειών ήταν το γεγονός ότι ο Richard Donchian - αυτός που εφηύρε την παρακολούθηση τάσεων – έκανε επενδύσεις για περισσότερο από 50 έτη. Ο μέντορας του συντάκτη ξεκίνησε το 1979 με $200.000 και τα ανέβασε στα $18.000.000. Δεν ήταν εύκολο. Υπήρξαν συχνές απώλειες καθώς και μακροχρόνιες περίοδοι απωλειών. Το κλειδί ήταν στο γεγονός ότι κρατούσε τις απώλειές του περιορισμένες και είχε την υπομονή και την αποφασιστικότητα να προχωρήσει στην επόμενη συναλλαγή. Δεν τα παράτησε. Η εγκατάλειψη είναι εύκολη!
Πρόσφατα, οι ειδήσεις αναμετέδωσαν ότι ο John Henry δήλωσε ότι αποσύρεται. Στο απόγειό του, ο John Henry διαχειριζόταν 3 δισ. δολάρια. Έβαλε στον χάρτη τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ) υπό διαχείριση (managed futures) και μέσω της εταιρείας του που έκανε ακριβώς αυτήν τη δουλειά έγινε δισεκατομμυριούχος. Στα μαύρα χρόνια που όλοι έχαναν χρήματα, εκείνος πέτυχε απόδοση περίπου 78% μέσα σε επτά μήνες του 2007 και 2008. Την ίδια αγάπη και πάθος που ο John Henry διατηρεί για το μπέιζμπολ και τις ομάδες που έχει υπό την ιδιοκτησία του έχει και στις χρηματαγορές. Είχε μεγάλες αποδόσεις και σοβαρές περιόδους απωλειών, περισσότερο από άλλους διακεκριμένους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένου του Warren Buffett. Λόγω της πρόσφατης περιόδου απωλειών που υπέστη και λόγω της βαρύτητας που ενδεχομένως ήθελε να ρίξει στις επαγγελματικές του ομάδες μπέιζμπολ, αποφάσισε να κλείσει την εταιρεία του. Επαγγελματίες του κλάδου θεωρούν ότι κατά τις παρούσες συνθήκες επένδυε στη μεταβλητότητα.
Συμπέρασμα
Υπάρχουν πολλά διδάγματα σε αυτά που ήδη ειπώθηκαν. Προσοχή στα μέσα ενημέρωσης και στη στέψη επενδυτικών γκουρού. Στόχος μας είναι η μακροπρόθεσμη κατοχύρωση κερδών ως επενδυτές. Ποτέ δεν είναι εύκολο. Πρέπει κανείς να κάνει κτήμα του τη γνώση ότι «δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα στα χρηματιστήρια» και ότι όλοι οι επενδυτές βιώνουν περιόδους απωλειών. Ωστόσο, πρέπει κανείς να μπορεί να διακρίνει τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται. Η παρακολούθηση τάσεων υφίσταται από την εποχή της Βίβλου, όπου ο Ιωσήφ μονοπωλούσε την αγορά σίτου της Αιγύπτου. Πάντα θα υπάρχουν ξηρασίες, πλημμύρες, πόλεμοι και κυβερνητική κακοδιαχείριση. Οι ακόλουθοι τάσεων κάνουν τα χρήματά τους στις ακραίες τιμές. Η παρακολούθηση τάσεων δεν είναι νεκρή. Στην καλύτερη περίπτωση, η παρακολούθηση τάσεων κοιμάται και κανένας δεν χτυπά το κουδούνι όταν οι αγορές απογειώνονται.
Ενώ οι αποδόσεις του παρελθόντος δεν είναι απαραίτητα ενδεικτικές των μελλοντικών αποτελεσμάτων, ορισμένοι ακόλουθοι τάσεων ξεπέρασαν τον καλύτερο επενδυτή του κόσμου, κι αν κάποιος είχε την αντίθετη άποψη, τώρα του παρουσιάζεται η ευκαιρία να δει την παρακολούθηση τάσεων ως στρατηγική.
*Ο Andrew Abraham είναι σύμβουλος επενδύσεων στις αγορές των εμπορευμάτων στην εταιρεία Abraham Investment management, καθώς επίσης και ο συγγραφέας του βιβλίου «Η Βίβλος της Παρακολούθησης Τάσεων». Ειδικεύεται στη συστηματική παρακολούθηση τάσεων, χρησιμοποιώντας αυστηρές τεχνικές διαχείρισης ρίσκου για τον περιορισμό των απωλειών και για την αξιοποίηση ενός μικρού αριθμού σημαντικών τάσεων για την παραγωγή αποδόσεων. Ιστοσελίδα: www.abrahamcta.com