Δύο σενάρια για τη δυνατότητα που έχουν οι ελληνικές τράπεζες να πετύχουν τον στόχο του 2019 για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) εξετάζει σε ειδική έκθεσή της η HSBC.
Βασικό αντικείμενο είναι η πώληση ενός σημαντικού πακέτου NPEs. Σε αμφότερα τα σενάρια, η «άσκηση» ξεκινά με βάση τα μεγέθη του β’ εξαμήνου σε ό,τι αφορά στα κεφάλαια, στα NPEs και στις καλύψεις και γίνεται η υπόθεση ότι: α) οι τράπεζες πρέπει να διατηρήσουν δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας τουλάχιστον 12%, β) η πώληση των NPEs οδηγεί σε μείωση του σταθμισμένου σε κίνδυνο ενεργητικού (RWA) ισοδύναμη με την καθαρή έκθεση μόνο για το σκέλος του πακέτου που υπόκειται σε τυποποιημένα μοντέλα, με τη διανομή μεταξύ τυποποιημένων και IRB για τα NPEs που πωλούνται να είναι ανάλογη με τα συνολικά μεγέθη του ομίλου για τον πιστωτικό κίνδυνο.
Σενάριο 1: Στο πρώτο σενάριο, η HSBC εξετάζεται μια ελάχιστη τιμή πώλησης που πρέπει να διατηρήσουν οι τράπεζες για να μην αντιμετωπίσουν κεφαλαιακά θέματα, στην περίπτωση που θα καλούνταν να πωλήσουν το σύνολο των NPEs. Οσο χαμηλότερη είναι η τιμή τόσο πιθανότερο να μπορεί να γίνει μια τέτοια συναλλαγή. Κατά μέσο όρο, διαπιστώνει, οι ελληνικές τράπεζες «αντέχουν» μια τιμή 39 σεντς ανά ευρώ, πολύ πάνω από τα επίπεδα που έχουμε δει σε άλλες περιπτώσεις.
Σενάριο 2: Πώληση του μεγαλύτερου δυνατού ποσού στα 15 σεντς ανά ευρώ. Σε αυτό το σενάριο εκτιμώνται τα NPEs που μπορούν να πωληθούν σε αυτή την τιμή, στην οποία υπολογίζεται ότι θα πουλήσει η Unicredit στη συναλλαγή «Fino». Υπό αυτό το σενάριο, οι τράπεζες θα μπορούσαν αθροιστικά να πουλήσουν κατά το μέγιστο το 24% του πακέτου των NPEs που κατέχουν.
Τι γίνεται με τα κέρδη
Στα παραπάνω δεν λαμβάνεται υπόψη η ικανότητα των ελληνικών τραπεζών να δημιουργήσουν κεφάλαιο μέσω κερδοφορίας. Στην πράξη, σημειώνει η HSBC, αν οι τράπεζες προχωρήσουν σε μια σημαντική συναλλαγή -πώληση για τη μείωση των NPEs-, πιθανότατα θα τους επιτρεπόταν να πέσουν σε επίπεδο κεφαλαίων κάτω από τους επιμέρους στόχους, αν παρουσιάσουν ένα αξιόπιστο σχέδιο για την αναπλήρωση των κεφαλαίων. Θα υπάρχουν πολλές μεταβλητές στη δυνατότητα παραγωγής κεφαλαίου καθώς μια ευρεία πώληση NPEs θα είχε αντίκτυπο στα έσοδα, στα κόστη και στις προβλέψεις.
Στον σχετικό πίνακα, σημειώνει η HSBC, υπολογίζεται το αντίκτυπο των δύο σεναρίων απλά ενσωματώνοντας τις προβλέψεις της HSBC για τα προ προβλέψεων κέρδη σε ό,τι αφορά στην ικανότητα των τραπεζών να απορροφήσουν τη ζημία.
Με βάση το πρώτο σενάριο, η ελάχιστη τιμή πέφτει στα 35 σεντς το ευρώ και με βάση το δεύτερο σενάριο, το ποσό που μπορεί να πωληθεί αυξάνει στο 35% του συνόλου. Στην πράξη, αναμένεται οι τράπεζες να παρουσιάσουν υψηλότερα κέρδη απ’ όσα περιμένει ο οίκος, αν μια τέτοια συναλλαγή γίνει καθώς η απώλεια εσόδων από τόκους θα υπερκαλυφθεί από τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης, τα λειτουργικά έξοδα και -ακόμα σημαντικότερο- τις χαμηλότερες προβλέψεις. Υπό αυτό το πρίσμα, οι δυνατότητες των τραπεζών να πωλήσουν NPEs είναι μεγαλύτερες από αυτές που περιγράφονται παραπάνω.
Αξίζει τον κόπο;
Δεδομένης της υψηλής τιμής που υπονοείται στο πρώτο σενάριο, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ρεαλιστικά δεν μπορεί να ξεφορτωθεί στο σύνολό τους τα NPEs. Η μείωση 24% με βάση το 2ο σενάριο δεν δείχνει, σύμφωνα με την HSBC, αρκετή, καθώς οι τράπεζες θα εξακολουθήσουν να έχουν μεγάλη έκθεση στα NPEs και με χαμηλότερα επίπεδα κεφαλαίου. Αυτά ενισχύουν την άποψη της HSBC ότι η σταδιακή μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων είναι το πιο πιθανό σενάριο για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.