Είμαστε όλοι... αναδυόμενες αγορές

Γίναμε πλέον όλοι αναδυόμενες αγορές. Τα προβλήματα της Αμερικής, η οποία παραμένει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, καταδεικνύουν αυτό που πολλοί δεν πίστευαν: Οι κανόνες των αναδυόμενων αγορών ισχύουν για όλους.

Δημοσιεύθηκε: 3 Μαρτίου 2008 - 07:44

του John Authers, Investment Editor

Γίναμε πλέον όλοι αναδυόμενες αγορές. Τα προβλήματα της Αμερικής, η οποία παραμένει η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, καταδεικνύουν αυτό που πολλοί δεν πίστευαν: Οι κανόνες των αναδυόμενων αγορών ισχύουν για όλους.

Θα πρέπει όλοι να κατανοήσουμε τις αναδυόμενες αγορές, γιατί σε μια κρίση αναδυόμενης αγοράς καταλαβαίνεις τι πραγματικά γίνεται.

Οι θιασώτες της ελεύθερης αγοράς έμαθαν από το κύμα των αναδυόμενων κρίσεων στη δεκαετία του ’90 ότι δεν έχει νόημα να προσφέρεις την ελεύθερη αγορά, εάν δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι θεσμοί για να την υποστηρίξουν. Αν δεν μπορείς να στηριχτείς στη νομική ή πολιτική διαδικασία, τότε τα οικονομικά γιατροσόφια που εφαρμόζονται στις αναπτυσσόμενες αγορές αποτυγχάνουν.

Οι διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων στην ανατολική Ευρώπη και στη Ρωσία είναι καλά παραδείγματα: Ίσως είναι καλύτερα να αφήνεις τις επιχειρήσεις στα νεκρά χέρια της κυβέρνησης, παρά να τις πουλάς με λανθασμένες διαδικασίες.

Τι μας λένε, επομένως, οι αναδυόμενες αγορές για το πού θα πάει ο κόσμος μετά;

Οι αναλυτές στις αγορές συναλλάγματος αναζητούν με αγωνία ενδείξεις ότι οι ΗΠΑ μπορούν να προσελκύσουν ξένες άμεσες επενδύσεις. Αυτές –οι μάλλον ”καυτές” εισροές που μπορούν να φύγουν εύκολα- θα στηρίξουν το δολάριο και θα αποτρέψουν την ελεύθερη πτώση. Οι αναδυόμενες αγορές το έμαθαν αυτό όταν ανέρρωναν από την κρίση του ’90.

Είναι επίσης γενικώς αποδεκτό γεγονός ότι θα πρέπει να γίνουν περισσότερα για την επόπτευση της όλο και λιγότερο διαφανούς αγοράς πιστώσεων και ειδικά των πιστωτικών παραγώγων. Δεν πρόκειται για ”κακά πράγματα” αφ’ εαυτού τους. Εάν χρησιμοποιηθούν σωστά, μπορούν να διαχειριστούν το ρίσκο. Αλλά μπορούν και να αποκρύψουν τα ανοίγματα.

Η μεξικανική κρίση της υποτίμησης του 1994 έγινε σε μεγάλο βαθμό επειδή πολλές μεξικανικές τράπεζες χρησιμοποιούσαν swaps για να αποκτήσουν πολύ μεγαλύτερο άνοιγμα στο πέσο απ’ όσο συνειδητοποιούσε η κυβέρνηση. Έτσι, η υποτίμηση του πέσο είχε καταστροφικό αποτέλεσμα για τις μεξικανικές τράπεζες αντί –όπως φαινόταν στην αρχή- του πιο περιορισμένου αρνητικού αποτελέσματος που είχε στις αμερικανικές.

Όσο για τα τραπεζικά προβλήματα, μπορεί να παρουσιαστούν παντού αν για κάποιον λόγο οι καταθέτες φοβούνται για την ασφάλεια των λογαριασμών τους. Δεν έχουν να κάνουν με κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ή συμπεριφορά των ανθρώπων που ζουν στις αναδυόμενες αγορές. Η κρίση της Northern Rock, που προκλήθηκε επειδή οι συνήθως φλεγματικοί Βρετανοί επενδυτές έχασαν την ψυχραιμία τους, το αποδεικνύει.

Όταν οι εγχώριες ξεμένουν από χρήμα, οι αναδυόμενες αγορές ανακάλυψαν πριν από καιρό τη λύση: Κατάπιε την υπερηφάνεια σου και δέξου το ξένο χρήμα. Αυτό συμβαίνει τώρα αντίστροφα, καθώς οι μεγάλες επενδυτικές τράπεζες των ΗΠΑ και της Ευρώπης δέχονται μεγάλες επενδύσεις ”διάσωσης” από εθνικά επενδυτικά κεφάλαια, κυρίως από τον αναπτυσσόμενο κόσμο.

Οπότε, ποια μαθήματα μας δίνουν οι αναδυόμενες αγορές; Για την ώρα, τα εμπορεύματα βασιλεύουν. Η Βραζιλία είναι επισήμως πλέον η μεγαλύτερη αναδυόμενη αγορά, κατά τη Morgan Stanley Capital International. Αυτό οφείλεται σε μια μεγάλη μεταβολή που έχει γίνει τελευταία και η Κίνα ”πέφτει”, ενώ η Βραζιλία ανεβαίνει. Ο λόγος είναι ότι η Federal Reserve επέλεξε να αφήσει τον πληθωρισμό να ανέβει κάπως, για να ξεπεραστούν τα τρέχοντα προβλήματα των ΗΠΑ.

Το λογικό επακόλουθο είναι η αύξηση στις τιμές εμπορευμάτων, κάτι που είναι καλό για τη Βραζιλία, η οικονομία της οποίας στηρίζεται στις εξαγωγές τους, και λιγότερο καλό για την Κίνα, που η ανάπτυξή της εξαρτάται από τις εισαγωγές τους. Για την ώρα, οι παραγωγοί εμπορευμάτων είναι οι νικητές από την προσπάθεια του ανεπτυγμένου κόσμου να ξεπεράσει τα προβλήματα του οικονομικού συστήματος.

Το πρόβλημα είναι ένα μάθημα που έμαθαν οι αναδυόμενες αγορές στη δεκαετία του ’90 και ο ανεπτυγμένος κόσμος είχε μάθει μία γενιά πριν. Μια μικρή δόση πληθωρισμού ίσως δεν είναι και τόσο αρνητική. Αλλά όταν προχωρήσει πολύ, γίνεται χειρότερο πρόβλημα από εκείνο που θα έλυνε.

© The Financial Times Limited 2008. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation