Η συμφωνία έκλεισε, αλλά οι πονοκέφαλοι παραμένουν

Χρειάστηκαν 23 ώρες διαπραγματεύσεων σε ένα πεντάστερο ξενοδοχείο στην Αθήνα, το οποίο επέλεξε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ως μια ουδέτερη τοποθεσία, για να κλείσει η συμφωνία του νέου πακέτου €86 δισ. για την Ελλάδα.

Βγαίνοντας από το ξενοδοχείο το πρωί της Τρίτης, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε ότι η συμφωνία έκλεισε, αλλά παραμένουν «δύο ή τρία ζητήματα» που πρέπει να αποφασιστούν έως το τέλος της ημέρας.

Το πακέτο αναμένεται να εγκριθεί από την ελληνική Βουλή το βράδυ της Πέμπτης με έκτακτες διαδικασίες, με τα τρία φιλο-ευρωπαϊκά κόμματα να στηρίζουν την κυβέρνηση.

Αλλά στην Αθήνα δεν επικρατεί θριαμβευτικό κλίμα, καθώς ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει επανειλημμένα εκφράσει την απροθυμία του να αποδεχτεί τρία επιπλέον χρόνια σκληρής λιτότητας. Αλλά και σε άλλες πρωτεύουσες της Ε.Ε. υπάρχουν ανησυχίες ότι η συμφωνία αυτή αντιμετωπίζει ακόμα πολλά εμπόδια.

Εκτός από τις αμφιβολίες για τη βούληση της Ελλάδας να εφαρμόσει το πακέτο, στη Γερμανία υπάρχουν επιφυλάξεις για το αν οι πιστωτές μπορεί να έχουν στρογγυλέψει πολλές γωνίες, ώστε να επιτύχουν μια συμφωνία πολύ νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν. Υπάρχουν ακόμα ανησυχίες για τη βούληση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου να συγχρηματοδοτήσει το πρόγραμμα μαζί με τον ΕSM, το ταμείο διάσωσης της Ε.Ε.

«Μπορεί να έχει επιτευχθεί συμφωνία, αλλά δεν έχουμε βγει ακόμα από το δάσος», ανέφερε ο Dean Turner, oικονομολόγος στη UBS Wealth Management.

Στις Βρυξέλλες, αξιωματούχοι της Κομισιόν τόνισαν ότι μια άμεση συμφωνία είναι η εκδοχή που προτιμούν ώστε η Αθήνα να μπορέσει να αποπληρώσει από το νέο πρόγραμμα το δάνειο των 3,2 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις 20 Αυγούστου. Αλλά αξιωματούχοι εργάζονται παράλληλα στην εναλλακτική ενός δανείου-γέφυρα, για να δώσουν περισσότερο χρόνο στις συνομιλίες, όπως έχει ζητήσει η Γερμανία.

Οι Έλληνες κυβερνητικοί αξιωματούχοι παρουσίασαν τη χαλάρωση των δημοσιονομικών στόχων για το τριετές πακέτο ως τη βασική τους επιτυχία στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν αφότου ο κ. Τσίπρας άλλαξε πορεία στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο της 12ης Ιουλίου.

Η συμφωνία προβλέπει την υιοθέτηση ενός συμπληρωματικού προϋπολογισμού για το 2015, με στόχο για πρωτογενές έλλειμμα 0,5%, αντί για πρωτογενές πλεόνασμα 3% που προβλέπεται στον υφιστάμενο προϋπολογισμό.

Οι προβλέψεις για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2016 και 2017 είναι επίσης σημαντικά χαμηλότερες, στο 0,5% και 1,75% του ΑΕΠ αντί για 4,5%.

Με την οικονομία να βρίσκεται σε κρίση, το ΑΕΠ αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 2,1% με 2,3% αυτό τον χρόνο και κατά 0,5% επιπλέον το 2016, με την ανάπτυξη να προβλέπεται να ξεκινήσει το 2017.

Η κυβέρνηση πρέπει πρώτα να εφαρμόσει περισσότερες από 30 μεταρρυθμίσεις, γνωστές και ως «προαπαιτούμενα», που θα εγκριθούν από τη Βουλή την Πέμπτη. Σε αυτές περιλαμβάνονται βαθύτατα αντιδημοφιλή μέτρα, όπως η αύξηση του ΦΠΑ για τα νησιά το 2016, αυξημένους φόρους για τους αγρότες και τη δέσμευση για την κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων.

«Ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα φαίνεται πιο ρεαλιστικός, αλλά τα προαπαιτούμενα περιλαμβάνουν όλα όσα δεν έγιναν στις προηγούμενες διασώσεις και ακόμη περισσότερα, σε ένα πολύ σκληρό οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον», υπογράμμισε ο Μουχτάμπα Ράχμαν, επικεφαλής ευρωπαϊκής ανάλυσης στη Eurasia Group.

O ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να περιμένει ότι θα περάσει το πακέτο από το κοινοβούλιο με σημαντική πλειοψηφία, αλλά ο κ. Τσίπρας αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις από τη σκληροπυρηνική Αριστερή Πλατφόρμα που έχει ζητήσει να φύγει η Ελλάδα από την ευρωζώνη, να υιοθετήσει τη δραχμή και να χτίσει πιο στενές σχέσεις με τη Μόσχα.

«Η συμφωνία αυτή είναι μια θηλιά στον λαιμό του ελληνικού λαού. Τα νέα μέτρα είναι πιο σκληρά από τα προηγούμενα», έγραψε ιστοσελίδα που ελέγχεται από τον Παναγιώτη Λαφαζάνη, επικεφαλής της Αριστερής Πλατφόρμας και υπουργού Ενέργειας.

Ανώτατος κυβερνητικός αξιωματούχος ανέφερε ότι μια ρήξη με την Αριστερή Πλατφόρμα και η προκήρυξη εκλογών είναι πιθανά ενδεχόμενα μετά το κλείσιμο της συμφωνίας.

Εν τω μεταξύ, η αύξηση της στήριξης υπέρ της συμφωνίας από χώρες που προηγουμένως ήταν διστακτικές έχει αυξήσει την πίεση στη Γερμανία να αποδεχτεί τη συμφωνία για να αποφύγει την πολιτική απομόνωση.

Σε μια αλλαγή τόνου, η Γερμανία καλωσόρισε με προσεκτικό τρόπο τα σημάδια για την επίτευξη συμφωνίας, εγκωμιάζοντας τη μεγαλύτερη ετοιμότητα της Αθήνας να κλείσει το ντιλ.

Αλλά η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ μπορεί να ελπίζει σε περαιτέρω υποχωρήσεις από την Αθήνα. Σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Τσίπρα τού είπε ότι θέλει περισσότερο χρόνο για τις συνομιλίες, με ένα δάνειο- γέφυρα που θα δίνει στην Αθήνα το περιθώριο που χρειάζεται.

Ενδεχομένως να χρειάζεται και περισσότερο χρόνο για να πουλήσει το πακέτο στο όλο και πιο αρνητικό μπλοκ των συντηρητικών βουλευτών της. Το γερμανικό κοινοβούλιο είναι ένα από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια που πρέπει να εγκρίνουν τη συμφωνία.

Το Βερολίνο ανησυχεί επίσης για την παραμονή του ΔΝΤ, όπως δήλωσε σήμερα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιενς Σπαν.

Αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστικό. Προσχέδιο της συμφωνίας προβλέπει ότι ο ESM, o μηχανισμός διάσωσης της Ε.Ε., θα συνεισφέρει έως και 86 δισ. ευρώ σε νέους πόρους. Το ποσό είναι πολύ μεγάλο.

Η διατύπωση αυτή επιτρέπει στο ΔΝΤ να μη βάλει χρήματα στο πρόγραμμα, αν και συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις, λόγω των φόβων ότι το ελληνικό χρέος μπορεί να μην είναι βιώσιμο.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου μπορεί να το αποφασίσει το φθινόπωρο και πιθανότατα στο πλαίσιο σκληρών διαπραγματεύσεων για μια σημαντική ελάφρυνση του ελληνικού χρέους από την ευρωζώνη.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation