Το σορτάρισμα της... μεταβλητότητας, νέα πληγή στα χρηματιστήρια

Η πορεία της αγοράς τη Δευτέρα μπορεί αρχικά να προκλήθηκε από τις αυξανόμενες αποδόσεις των ομολόγων, αλλά οι επενδυτές και οι αναλυτές λένε ότι επιδεινώθηκε από την εξάπλωση δημοφιλών εμπορικών στρατηγικών που συνδέονται με τη μεταβλητότητα και που αποδείχτηκαν επικερδείς τα τελευταία χρόνια.

Οι αναλυτές λένε ότι η μεγαλύτερη αντιστροφή στις αμερικανικές μετοχές των τελευταίων έξι ετών, επιδεινώθηκε από ένα πλήθος προϊόντων που τελούν υπό διαπραγμάτευση σε χρηματιστήρια, τα οποία επέτρεψαν στους επενδυτές να ποντάρουν στον δείκτη Vix, ένα δείκτη της μεταβλητότητας της χρηματιστηριακής αγοράς που μερικές φορές ονομάζεται «Δείκτης Φόβου» της Wall Street.

Ωστόσο, αυτά τα ETPs προϊόντα είναι μόνο μία πλευρά ενός πολύπλοκου και επεκτεινόμενου «οικοσυστήματος μεταβλητότητας» που έχει εξελιχθεί την τελευταία δεκαετία. Πράγματι, η μεταβλητότητα αποτελεί σήμερα μια σημαντική μεταβλητή σε επενδυτικές στρατηγικές πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων και ένα εμπορεύσιμο περιουσιακό στοιχείο από μόνη της.

Οι εκτιμήσεις για τη βιομηχανία επενδύσεων με στόχο τη μεταβλητότητα διαφέρουν, αλλά οι περισσότερες τοποθετούν το συνολικό ενεργητικό υπό διαχείριση σε στρατηγικές τύπου «risk parity» ή «commodity-trading advisers» κοντά στο 1 τρισ. δολάρια. Ακόμη και οι πιο συντηρητικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι υπερισχύουν των 3 δισ. δολαρίων που ήταν στα δυο Vix ETPs που εξερράγησαν τη Δευτέρα.

«Το sell-off της Δευτέρας είναι ορεκτικό», είπε ο Christopher Cole, επικεφαλής της Artemis Capital Management, ενός hedge fund επικεντρωμένου στη μεταβλητότητα.  «Η αγορά των Vix ETP είναι πολλή μικρή. Υπάρχει πολύ περισσότερο παίγνιο σορταρίσματος της μεταβλητότητας εκεί έξω».

Τι σημαίνει «short-volatility»;

Στη Wall Street, το να είσαι «short» σημαίνει ότι στοιχηματίζεις ενάντια σε κάτι και «σορτάρισμα μεταβλητότητας» είναι η οικονομική φράση για ένα στοίχημα ότι οι αγορές θα παραμείνουν ψύχραιμες. Στην πράξη, αυτό συχνά σημαίνει να πουλάς ασφάλεια ενάντια σε αναταραχές, κάτι που με την πάροδο του χρόνου έχει αποδειχθεί πολύ προσοδοφόρο. Τα τελευταία χρόνια ήταν ιδιαίτερα επικερδές, καθώς οι αγορές απολάμβαναν την πιο ήσυχη περίοδο στην ιστορία.

Οι επενδυτές χρησιμοποιούν συχνά τη μεταβλητότητα ως υποκατάστατο του κινδύνου, ενσωματώνοντας την σε πολλές αλγοριθμικές στρατηγικές trading. Για παράδειγμα, αν ένα fund έχει στόχο μεταβλητότητας 10% και η χρηματιστηριακή αγορά είναι διπλά διαταραγμένη, τότε αυτόματα διακρατούν περισσότερα μετρητά για να φτάσουν το στόχο τους. Εάν οι αγορές είναι ήρεμες, χρησιμοποιούν μόχλευση για να αυξήσουν την έκθεσή τους. Στην πράξη είναι «short στη μεταβλητότητα».

Η προσέγγιση αυτή βασίζεται σε στοιχεία ότι η στόχευση της μεταβλητότητας είναι καλό εργαλείο διαχείρισης κινδύνου. Αλλά κάποιοι ανησυχούν ότι όταν η αναταραχή ξεσπά – όπως έγινε σε δραματική μορφή τη Δευτέρα – τότε η μεταβλητότητα μπορεί να προκαλέσει περισσότερη μεταβλητότητα, ενεργοποιώντας ένα θανατηφόρο βρόγχο επαναλαμβανόμενων πωλήσεων.

«Η short μεταβλητότητα έχει γίνει ένα από τα πιο δημοφιλή εμπορεύσιμα προϊόντα και σήμερα έχει δυσμενείς επιπτώσεις», είπε ο Adam Sender, διαχειριστής χρημάτων στη Sender Company & Partners. «Αυτή η αγορά ήταν σαν ένα ατύχημα εν αναμονή».

Ποιες είναι οι μεγαλύτερες στρατηγικές με στόχο τη μεταβλητότητα;

Υπάρχουν τρεις κύριες ομάδες που έχουν κάποιου είδους στόχο μεταβλητότητας: Risk parity funds, commodity trading advisers (CTAs) και ασφαλιστικοί λογαριασμοί μεταβλητής προσόδου. Τα CTAs είναι ουσιαστικά hedge funds που ακολουθούν την τάση και διαχειρίζονται περίπου 300 δισ. δολάρια, ενώ υπάρχουν και άλλα 200 δισ. δολάρια ή κάπου τόσο, σε μεταβλητούς λογαριασμούς κερδών με σταθερό στόχο μεταβλητότητας.

Τα Risk Parity funds είναι πιθανώς οι μεγαλύτεροι παίκτες, με τις εκτιμήσεις μεγέθους τους να κυμαίνονται από 200 δισ. δολάρια μέχρι 600 δισ. δολάρια και έχουν γίνει δημοφιλείς «μπαμπούλες» όποτε οι αγορές υποφέρουν από μυστηριώδεις κινήσεις.

Τα Risk Parity funds τοποθετούν χρήματα σε μια ευρεία γκάμα περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με τη μεταβλητότητά τους, προσπαθώντας να κρατήσουν τη συμμετοχή τους όσο το δυνατόν πιο ισότιμη. Για παράδειγμα, με δεδομένο ότι τα ομόλογα είναι πιο ανθεκτικά από τις μετοχές, συνήθως χρησιμοποιούν μόχλευση για να αυξήσουν την έκθεση στο σταθερό εισόδημα. 

Όταν έρθει αναταραχή, αυτά τα funds πρέπει να ξανακοιτάξουν την έκθεσή τους, θεωρητικά επιδεινώνοντας μία αγορά ήδη υπό πίεση. Πράγματι, κάποιοι αναλυτές λένε ότι ένα «σκληρό» μικρό διάστημα για τα Risk Parity funds την περασμένη εβδομάδα θα μπορούσε να έχει ενεργοποιήσει την αναγκαστικές πωλήσεις που επιδείνωσαν την πτώση της Δευτέρας.

Μήπως έπαιξαν ρόλο στο sell-off;

Ο Marko Kolanovic, επικεφαλής αναλυτής της JPMorgan, εκτιμά ότι οι στρατηγικές με στόχο τη μεταβλητότητα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην πτώση της Δευτέρας, και μέσω της δικής τους απομάκρυνσης από τον κίνδυνο αλλά και με τη γνώση ότι αυτή η αυτοματοποιημένη πώληση, κρατά τους άλλους επενδυτές στο περιθώριο.

Ο Michael Mendelson, επικεφαλής της AQR, λέει ότι τα Risk Parity funds όπως το δικό του έχουν κάνει μόνο ένα «ασήμαντο» ποσό πώλησης, υποστηρίζοντας ότι η στρατηγική ανταποκρίνεται πολύ αργά και είναι πολύ μικρή για να έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη συντριβή της Δευτέρας.

Προβληματίζεται επίσης, ότι τα ταχύτερα κινούμενα CTAs και οι ποικίλοι λογαριασμοί στόχευσης μεταβλητότητας ήταν κυρίως υπεύθυνοι, υποστηρίζοντας ότι ο σημαντικά μεγαλύτερος όγκος ανθρώπων-διαχειριστών που παίρνουν τις καθημερινές αποφάσεις είναι πιο πιθανός ένοχος. «Οποτεδήποτε είναι μια μεγάλη μέρα προς τα πάνω ή προς τα κάτω, οι άνθρωποι θέλουν να κατηγορήσουν «τις μηχανές». Αλλά τις περισσότερες φορές είναι απλώς οι θεμελιώδεις απόψεις των επενδυτών που αλλάζουν, όπως συμβαίνει συνήθως», λέει.

Θα σιγήσει η επίπτωσή τους;

Μπορεί, αλλά η σοβαρότητα των απωλειών τη Δευτέρα θα ενεργοποιήσει αναπόφευκτα περισσότερες αυτόματες πωλήσεις από στρατηγικές που στοχεύουν στη μεταβλητότητα.  Ο κ. Kolanovic εκτιμά ότι θα χρειαστεί να αποβάλουν περίπου 100 δισ. δολάρια έκθεσης τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες.

Η σημασία αυτών των στρατηγικών θα αυξηθεί περαιτέρω αν η αναταραχή επιμείνει ή εμβαθύνει. Και ακόμη και αν η μεταβλητότητα υποχωρήσει, το χάος εμφατικά υπογραμμίζει πως το «σύμπαν μεταβλητότητας» μπορεί να οξύνει ακόμη και τις υγιείς διορθώσεις της αγοράς.

Ο κ. Cole της Artemis επισημαίνει ότι η υποχώρηση ήρθε σε μια εποχή που τα εταιρικά κέρδη και η παγκόσμια οικονομία είναι σε καλή κατάσταση και ανησυχεί για το τι μπορεί να συμβεί αν το θεμελιώδες σκηνικό γίνει λιγότερο υποστηρικτικό. 

«Ήταν σαν το καναρίνι που προειδοποιούσε τους ανθρακωρύχους στα ορυχεία για διαρροή επικίνδυνων αερίων», προβλέπει ο κ. Cole.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation