El Erian: Πώς θα αποφύγουμε την τρίτη φάση της τραπεζικής κρίσης

Οι αμερικανικές τραπεζικές δονήσεις εξελίσσονται. Η πρώτη φάση της αναταραχής, όταν οι ξαφνικές και μαζικές εκροές καταθέσεων από τράπεζες με κακή διαχείριση και ανεπαρκή εποπτεία προκάλεσαν θεαματικές καταρρεύσεις, έχει σταθεροποιηθεί.

Η τρέχουσα φάση, η οποία επικεντρώνεται σε ζητήματα κόστους χρηματοδότησης και ισολογισμού των λιγότερο προβληματικών τραπεζών που τυγχάνει να λειτουργούν σε μια εξαιρετικά ασταθή γειτονιά, μπορεί επίσης να σταθεροποιηθεί. Πράγματι, πρέπει να γίνει, εάν θέλουμε να αποφύγουμε μια τρίτη φάση, που συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερη οικονομική ζημιά.

Ας ξεκινήσουμε με τα καλά νέα. Είναι απίθανο να δούμε το είδος της δραματικής θεσμικής κατάρρευσης που γνώρισε η Silicon Valley Bank, κατά την οποία καταθέσεις 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων έφυγαν μέσα σε μια μέρα και άλλα 100 δισεκατομμύρια δολάρια προβλεπόταν να ακολουθήσουν την επομένη, αν οι ρυθμιστικές αρχές δεν έκλειναν την τράπεζα.

Αυτά τα καλά νέα οφείλονται σε δύο βασικούς παράγοντες. Πρώτον, μέσω της πρακτικής και όχι μέσω νομικών αλλαγών, οι αρχές έδωσαν σήμα ότι το ανώτατο όριο των 250.000 δολαρίων για την κρατική εγγύηση των μεμονωμένων καταθέσεων έχει αντικατασταθεί από απεριόριστη κάλυψη. Το κόλπο είναι απλό. Η Federal Reserve απλά κηρύσσει εξαίρεση συστημικού κινδύνου.

Δεύτερον, η Fed άνοιξε ένα παράθυρο χρηματοδότησης που επιτρέπει στις τράπεζες για ένα έτος να ανταλλάσσουν στην ονομαστική τιμή τίτλους που αξίζουν σημαντικά λιγότερο στην αγορά. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο οι τράπεζες να υποχρεωθούν να πουλήσουν με ζημία για να ανταποκριθούν στις εκροές καταθέσεων και τους παρέχει επιδοτούμενη χρηματοδότηση.

Αυτή η σημαντική σταθεροποίηση απέχει πολύ από το να είναι τέλεια, καθώς αντιμετώπισε μόνο μέρος του στρες του τραπεζικού συστήματος, προκαλώντας, όμως, παράπλευρες ζημιές και ακούσιες συνέπειες. Αρκετές περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ εξακολουθούν να λειτουργούν με αναντιστοιχίες μεταξύ των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων και των πιο μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων τους. Οι ισολογισμοί τους επιβαρύνονται περαιτέρω από επισφαλή δάνεια για εμπορικά ακίνητα.

Επιπλέον, υπόκεινται σε ένα ρυθμιστικό καθεστώς που δεν έχει εξασφαλίσει επαρκή κάλυψη κεφαλαίων -ένα σφάλμα που ενισχύεται από την αποσπασματική εποπτεία που περιγράφεται λεπτομερώς στην εκτίμηση της ίδιας της Fed για την αποτυχία της SVB. Παραμένουν επίσης ευάλωτες στον λανθασμένο χειρισμό του κύκλου αύξησης των επιτοκίων από τη Fed. Και όλα αυτά είναι πιθανό να μειώσουν τη διάθεση του τραπεζικού συστήματος να επεκτείνει την πίστωση, ακόμη και αν ο ηθικός κίνδυνος είναι μεγαλύτερος.

Ευτυχώς, αυτές οι τράπεζες δεν έχουν τόσες άμεσες διαρθρωτικές αδυναμίες όπως αυτές που απέτυχαν. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, την PacWest, η οποία βρέθηκε στα σχοινιά την περασμένη εβδομάδα καθώς η τιμή της μετοχής της έπεσε κατακόρυφα. Το 25% των ανασφάλιστων καταθέσεων ωχριά σε σύγκριση με αυτό που είχαν η SVB και η First Republic. Επίσης, η βάση των πελατών της είναι σημαντικά πιο διαφοροποιημένη. Θα πρέπει, ωστόσο, να επιλύσει ζητήματα ισολογισμού και να καλύψει το υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης, σε μια εποχή αναταραχής στις αγορές.

Το κλίμα στην αγορά δεν προκαλεί έκπληξη. Μέχρι στιγμής φέτος, τράπεζες με περιουσιακά στοιχεία άνω των 530 δισ. δολαρίων έχουν καταρρεύσει, ξεπερνώντας ήδη -μετά την προσαρμογή του πληθωρισμού- το σύνολο του 2008, την εποχή δηλαδή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ο τρόπος με τον οποίο απέτυχε η First Republic παίζει επίσης ρόλο. Η θεωρητική ευθυγράμμιση των κινήτρων μεταξύ των κύριων παραγόντων αποδείχθηκε ανεπαρκής για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη εκκαθάριση.

Οι μέτοχοι είδαν να χάνουν οι τίτλοι τους πάνω από το 95% της αξίας τους πριν την εξαγορά της τράπεζας από την JPMorgan. Οι αγορές πλέον τιμωρούν εύκολα τις μετοχές των τραπεζών, ειδικά αυτές που μιλούν για στάθμιση «στρατηγικών επιλογών». Αυτό αφήνει την πόρτα ανοιχτή σε φαύλους κύκλους.

Αυτή η δεύτερη φάση μπορεί επίσης να ελεγχθεί. Πρώτον, οι τράπεζες πρέπει να επιδεικνύουν μεγαλύτερη προσοχή σε ό,τι λένε και, γενικά, να έχουν πολύ γρήγορη επικοινωνία με τους επενδυτές -ένα μάθημα που έχουν ήδη εσωτερικεύσει μερικά ιδρύματα. Δεύτερον, η Fed πρέπει να ενισχύσει το καθεστώς εποπτείας της. Τρίτον, οι εκκαθαρίσεις τραπεζών με εμπλοκή δημόσιου και ιδιωτικού τομέα πρέπει να λειτουργήσουν με πιο αυστηρό χρονοδιάγραμμα εάν χρειαστεί. Τέταρτον, ο δημόσιος τομέας πρέπει να διαβεβαιώσει τις αγορές ότι αντί για τις ad hoc προσεγγίσεις που έχουν κυριαρχήσει μέχρι τώρα, θα εργαστεί για την αναμόρφωση τόσο του συστήματος ασφάλισης καταθέσεων όσο και της ρύθμισης των τραπεζών που λανθασμένα θεωρείται ότι δεν ενέχουν συστημική απειλή.

Κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο, εάν οι ΗΠΑ θέλουν να αποφύγουν μια τρίτη, και πολύ πιο επιζήμια, φάση της τραπεζικής αναταραχής. Εάν λιγότερο προβληματικές τράπεζες χρεοκοπήσουν τις επόμενες εβδομάδες, ο αντίκτυπος στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και την οικονομία θα είναι πολύ πιο σημαντικός.

Παρά την εντυπωσιακά ανθεκτική αγορά εργασίας, οι ΗΠΑ θα βρεθούν σύντομα σε μια ύφεση που θα μπορούσε σε διαφορετική περίπτωση να αποφευχθεί, με περιορισμένες επιλογές δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Η πιθανότητα περαιτέρω σφαλμάτων πολιτικής θα ήταν σημαντική. Και όλα αυτά τη στιγμή που η πίεση στον μη τραπεζικό χρηματοπιστωτικό τομέα, που κινείται πιο αργά, γίνεται πιο εμφανής.

© The Financial Times Limited 2023. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation