Oι ΗΠΑ, η Κίνα και το πόκερ με την Κορέα

Μια επικείμενη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ των ΗΠΑ. Η εμφάνιση μπροστά σε κοινό στο Μέγαρο του Λαού με τον Σι Τζινπίνγκ της Κίνας.

Αν και μόνο να μαντέψουμε μπορούμε, το πιθανότερο είναι πως ο Κιμ Γιονγκ Ουν της Βόρειας Κορέας θα νιώθει μάλλον ικανοποιημένος με τον εαυτό του. Ένα οπισθοδρομικό, απάνθρωπα καταπιεστικό καθεστώς που κυβερνάει ένα έθνος 25 εκατομμυρίων, απολαμβάνει τώρα την απόλυτη προσοχή των ηγετών των μεγαλύτερων δυνάμεων του κόσμου.

Η διεθνής κοινότητα θα έπρεπε να καλωσορίσει την επίσκεψη του κ. Κιμ στο Πεκίνο. Η εναλλακτική θα μπορούσε εύκολα να ήταν ένας πόλεμος. Μόλις πριν από λίγους μήνες, ο κ. Τραμπ υποσχόταν «φωτιά και οργή» κατά της Πιονγιάνγκ, για να καταστρέψει το πυρηνικό της πρόγραμμα. Ο Αμερικανός πρόεδρος αρνήθηκε να εξετάσει το ενδεχόμενο ένας βορειοκορεατικός πυρηνικός πύραυλος να χτυπήσει τη δυτική ακτή των ΗΠΑ. Το πιθανό κόστος μιας στρατιωτικής σύγκρουσης είναι ανυπολόγιστο.

Ωστόσο, το Πεκίνο είναι απρόθυμο ή ανήμπορο να συγκρατήσει τον απείθαρχο σύμμαχο και γείτονα.
Τώρα, εκ πρώτης όψεως, έχουμε την προοπτική πραγματικών διπλωματικών ενεργειών. Στέλνοντας μια βορειοκορεατική αποστολή στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς στην Πιονγιάνγκ, ο κ. Κιμ έσπασε τον πάγο στις σχέσεις με τη Νότια Κορέα. Η πρότασή του να συναντήσει τον κ. Τραμπ ανέτρεψε σχέδια στην Ουάσιγκτον και έβαλε στον πάγο προετοιμασίες του αμερικανικού στρατού. Το ταξίδι στο Πεκίνο έστειλε σήμα πως η Κίνα νιώθει τώρα υποχρεωμένη να άρει την εντολή αποκλεισμού που είχε επιβάλει στον κ. Κιμ για τη συνεχιζόμενη άρνησή του να υπακούσει τις εντολές περιστολής του πυρηνικού προγράμματος.

Το κρατικό κινεζικό πρακτορείο Xinhua μετέδωσε πως ο κ. Σι επαίνεσε τον καλεσμένο του: «Φέτος υπήρξαν ελπιδοφόρες αλλαγές στην κατάσταση στην κορεατική χερσόνησο και εκφράζουμε την εκτίμησή μας για τις μεγάλες προσπάθειες που κατέβαλε προς αυτή την κατεύθυνση η Βόρεια Κορέα».

Τα λόγια αυτά ακούστηκαν μετά από μια πολυετή περίοδο κατά την οποία ο κ. Κιμ ασκούσε σφοδρή κριτική στο Πεκίνο, γιατί στήριζε τις κυρώσεις του ΟΗΕ κατά της Πιονγιάνγκ. Ο κ. Σι, ένας ουσιαστικά νέος Κινέζος αυτοκράτορας, δεν είναι συνηθισμένος σε τέτοιους ελιγμούς. Αλλά αν ο κ. Κιμ ήταν διατεθειμένος να συναντήσει τον κ. Τραμπ, η Κίνα δεν είχε την πολυτέλεια να μείνει στο περιθώριο.

Ένας κυνικός ή ακόμα και ένας πιο ανοιχτόμυαλος σκεπτικιστής, θα έλεγε πως ο Βορειοκορεάτης ηγέτης έπαιξε τέλεια το παιχνίδι της διπλωματίας. Αγόρασε χρόνο για να εξελίξει το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων. Και θόλωσε τα νερά όσον αφορά το ποιος έχει την ευθύνη για την κρίση.

Όταν ο κ. Κιμ λέει ότι θέλει να συζητήσει την αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου, αυτό που εννοεί είναι ότι η Βόρεια Κορέα θα διατηρήσει το δικαίωμα απόκτησης πυρηνικών όπλων για όσο καιρό οι ΗΠΑ έχουν στρατιωτική παρουσία στη Νότια Κορέα. Πρόκειται για ένα αντάλλαγμα που κανένας πρόεδρος των ΗΠΑ δεν είναι διατεθειμένος να δώσει. Αλλά αν οι συνομιλίες καταρρεύσουν τώρα, όπως αναμένουν ότι θα συμβούν οι Κινέζοι, τότε η ευθύνη θα μεταφερθεί στις ΗΠΑ.

Δεν υπάρχει τίποτα που να καταδεικνύει ότι έχουν σβήσει οι πυρηνικές φιλοδοξίες του κ. Κιμ. Το δόγμα το οποίο ασπάζεται η Πιονγιάνγκ υποστηρίζει πως η πυρηνική βόμβα και τα μέσα για την πλοήγησή της είναι η μόνη βέβαιη εγγύηση ενάντια σε μια απόπειρα της Ουάσιγκτον να ανατρέψει το καθεστώς.

Οι Βορειοκορεάτες διπλωμάτες θυμίζουν πάντοτε στους δυτικούς ομόλογους τους τι συνέβη στον Σαντάμ Χουσεΐν του Ιράκ και τον Μουαμάρ Καντάφι της Λιβύης. Οι απειλές του κ. Τραμπ να ανατρέψει τη διεθνή συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν ενίσχυσε ακόμα περισσότερο την πεποίθηση της Πιονγιάνγκ.

Ο κ. Κιμ αυτό που θέλει από τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ είναι να αναγνωριστεί ως μια κανονική πυρηνική δύναμη. Μόνο όταν θα νιώσει ασφάλεια θα εξετάσει η Πιονγιάνγκ αλλαγές για τη μείωση της στρατιωτικής έντασης στη χερσόνησο.

Οι Αμερικανοί ειδικοί διαφωνούν στο πόσο κοντά είναι το καθεστώς να κατασκευάσει έναν δικό του πύραυλο που μπορεί να μεταφέρει μια πυρηνική κεφαλή στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού. Αλλά μετά από μια μεγάλη περίοδο που μιλούσαν για χρόνια, τώρα έχουν αρχίσει να μιλάνε για μήνες. Οπότε μπορεί να ισχύει ότι αυτές οι διάφορες συναντήσεις (ο κ. Κιμ επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι θα συναντήσει τον Νοτιοκορεάτη πρόεδρο Μουν Τζε-ιν) προσφέρουν την προοπτική μιας αναστολής του πολέμου.

Η Πιονγιάνγκ, ενδεχομένως και το Πεκίνο, μπορεί να ελπίζουν ότι όταν η Ουάσιγκτον ανακαλύψει πως ξεγελάστηκε, θα έχει χάσει τον ενθουσιασμό της για μια ευρύτερη ανάφλεξη στην Ανατολική Ασία. Η συζήτηση θα έχει μετατοπιστεί στη συγκράτηση. Το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου σήμερα σχεδιάζει την εξωτερική του πολιτική για μια εποχή πέρα από τον κ. Τραμπ. Γιατί να πράξει διαφορετικά η Βόρεια Κορέα;

Οι πραγματικά αισιόδοξοι θα διακρίνουν μια άλλη δυνατότητα. Βλέπουν τις διαπραγματεύσεις σαν ένα παιχνίδι πόκερ. Ο κ. Τραμπ και ο κ. Σι έχουν σχεδόν όλα τα καλά φύλλα. Αλλά για όσο καιρό θα παίζουν ο έναν εναντίον του άλλου, ο κ. Κιμ θα βγαίνει νικητής. Αν αλλάξει η δυναμική του παιχνιδιού, ο Βορειοκορεάτης ηγέτης θα αναγκαστεί να δείξει το φύλλο του.

Έπρεπε να ήταν προφανές εξαρχής πως ένας διακανονισμός θα βασιζόταν πάνω από όλα σε μια συνεννόηση ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Θέλουν και οι δύο χώρες να εγκαταλείψει ο κ. Κιμ τη βόμβα. Ο κ. Τραμπ διαθέτει τη στρατιωτική ισχύ και η Πιονγιάνγκ είναι σχεδόν πλήρως εξαρτημένη στο Πεκίνο για προμήθεια ενέργειας και τροφίμων. Η Κίνα, ωστόσο, φοβάται περισσότερο μια κατάρρευση του καθεστώτος, με μια ενωμένη Κορέα να επεκτείνει την αμερικανική επιρροή ως τα κινεζικά σύνορα, που δεν την πειράζουν τα πυρηνικά. Από την πλευρά του, ο κ. Κιμ θέλει περισσότερο από όλα να παραμείνει στην εξουσία.

Αν υπάρχει διέξοδος από τον λαβύρινθο, και δεν είμαι σίγουρος ότι υπάρχει, βρίσκεται σε μια συμφωνία ΗΠΑ-Κίνας που θα εγγυάται την εδαφική ακεραιότητα της Βόρειας Κορέας και όσο φρικτό και αν είναι αυτό, την ασφάλεια του καθεστώτος του κ. Κιμ. Θα είναι στην πραγματικότητα η συνθήκη που δεν υπογράφηκε ποτέ στο τέλος του κορεατικού πολέμου.

Με την κοινή στήριξη Πεκίνου και Ουάσιγκτον, η πρόταση θα μπορούσε να γίνει με τρόπο που θα ήταν αδύνατον να την αρνηθεί ο κ. Κιμ.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation