Ιδιαίτερης σημασίας θεωρείται η μελέτη της S&P για την πραγματική ισχύ κάποιων από τις μεγαλύτερες τράπεζες. Οι FT «ανεβάζουν» ψηλά το θέμα και παρά το ότι ο οίκος αξιολόγησης δεν συμπεριλαμβάνει ελληνικά ιδρύματα έχει τη σημασία του ότι, για παράδειγμα, «η HSBC είναι από τις τράπεζες με τα "καλύτερα" κεφάλαια στον κόσμο, ενώ η ελβετική UBS, η Citigroup στις ΗΠΑ και πολλές από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ιαπωνίας περιλαμβάνονται στις ασθενέστερες».

Εκ των πραγμάτων η μελέτη της S&P είναι αφορμή για να ανοίξει ακόμη ένας γύρος διαλόγου και προσέγγισης όχι μόνο των τραπεζών, του ευρύτερου κλάδου, αλλά και της ουσίας της ίδιας της οικονομικής κρίσης.

Στην εγχώρια αγορά τέτοιες μελέτες δεν φαίνεται να μας… αγγίζουν και πολύ, αν και θα έπρεπε. Άλλωστε, ελάχιστες ουσιαστικές συζητήσεις έχουν γίνει για την αρτιότητα και την ισχύ των δικών μας ιδρυμάτων. Όμως έχουμε τη δυνατότητα -εν μέρει- να αποκομίσουμε κάποια εικόνα από τα τρίμηνα των τραπεζών, με πιο τελευταία αυτό της Εθνικής. Η συνεισφορά της Finansbank με 33% στα κέρδη του ομίλου και οι συνολικές προβλέψεις των 2,2 δισ. ευρώ είναι δύο «χρήσιμα εργαλεία».

Η συγκυρία βοηθά να τεθούν τέτοια ζητήματα στο… τραπέζι. Πόσω μάλλον που τα «κερδοσκοπικά κεφάλαια» ρευστοποιούσαν μέχρι και… χθες ομόλογα και τραπεζικές μετοχές με σημαντικά κέρδη. Το αν θα τοποθετηθούν από χαμηλότερα επίπεδα θα φανεί στη συνέχεια. Όμως η επιτοκιακή διαφορά των ομολόγων κινδυνεύει να οδηγηθεί και πάλι σε υψηλές τιμές (ενδεχομένως σε αυτές των αρχών του έτους) και τα κέρδη με τις «πωλήσεις ανησυχίας» να καταγραφούν και το επόμενο έτος, δηλαδή με την έναρξη του νέου προγράμματος δανεισμού του ελληνικού δημοσίου. Και «κερδοσκόποι» να συνεχίσουν να απολαμβάνουν υψηλότατες αποδόσεις.

Σε αυτό το ταραγμένο περιβάλλον η Ελλάδα είναι καλή αγορά (καθότι αδύναμη) και προφανώς δεν συμφέρει κανέναν από τους μεγάλους δανειστές να αφεθεί να βουλιάξει.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ, χρωστάμε σε χώρες της ευρωζώνης περισσότερα από 200 δισ. ευρώ, ενώ καθοριστική είναι η συμβολή και των ελληνικών τραπεζών που ελέγχουν σχεδόν 50 δισ. ευρώ. Οι ίδιες οφείλουν να επιστρέψουν περί τα 15 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ, μέσα στο 2010, και θα έχουν πρόβλημα εάν αυξηθούν τα επιτόκια. Δεν είναι τυχαία η προτροπή της ΤτΕ να αποφύγουν να αντλήσουν νέα σημαντικά ποσά στην τελευταία δημοπρασία παροχής ρευστότητας της ΕΚΤ, που έχει προγραμματιστεί για τις 16 Δεκεμβρίου. Απεναντίας…

Γι' αυτό ο κλάδος, και δη ο μεγαλύτερος εγχώριος θεματοφύλακας ομολόγων, η Εθνική, τυγχάνουν προσεκτικής μεταχείρισης από τις εγχώριες, κυρίως όμως από τις ευρωπαϊκές αρχές.