Τη δική της «αλήθεια» προβάλλει η ΔΕΗ σχετικά με τον περίφημο μηχανισμό ανάκτησης μεταβλητού κόστους που εφαρμόζεται για τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου και τον έχει κάνει σημαία κατά των ιδιωτικών μονάδων.

Σε ανακοίνωση - απάντηση που εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα, με αφορμή παρέμβαση προς το ΥΠΕΚΑ του Συνδέσμου Ανεξάρτητων Παραγωγών-ΕΣΑΗ, η ΔΕΗ ξιφουλκεί κατά του συγκεκριμένου μέτρου, το οποίο ας σημειωθεί ισχύει για όλες τις μονάδες φυσικού αερίου, δηλαδή και της ίδιας της ΔΕΗ.

Το επιχείρημα είναι ότι γίνεται κατάχρησή του, ενώ «η εισαγωγή τέτοιων ρυθμίσεων σε οποιαδήποτε αγορά συνιστά παρεμβατισμό και στρέβλωση των μηχανισμών διαμόρφωσης τιμής με βάση τους κανόνες της προσφοράς και της ζήτησης».

Καμία αντίρρηση σε όσα λέει επισήμως η ΔΕΗ, καθώς περιγράφουν τα αυτονόητα, τα οποία αποδέχονται όλοι οι εμπλεκόμενοι, αναμένοντας την κατάργηση του μηχανισμού αυτού, μόλις αρχίσει να λειτουργεί πραγματικά ο ανταγωνισμός στην αγορά της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Ωστόσο, ο καλοπροαίρετος παρατηρητής των τεκταινομένων στην περίφημη ενεργειακή αγορά αρχίζει να τα χάνει, ενθυμούμενος ότι η ίδια η ΔΕΗ μόλις το φθινόπωρο του 2011 στήριζε με επιχειρήματα τον ίδιο μηχανισμό, εναντίον του οποίου σήμερα ξιφουλκεί. Πού; Μα στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Πιο επίσημα δε γίνεται.

Ιδού τα επιχειρήματα της ΔΕΗ υπέρ του Προσωρινού Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους, όπως περιγράφονται σε παρέμβασή της υπέρ του κύρους της υπουργικής απόφασης 19379 του 2010, με την οποία τροποποιήθηκαν διατάξεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας.

Αντιγράφουμε από το δικόγραφο: «Η δυνατότητα αυτή θεσπίσθηκε ώστε να διευκολύνεται η κατανομή ειδικά των ακριβών μονάδων (ιδίως μονάδων φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου) και την παραμονή τους σε κατάσταση συγχρονισμού με το υπόλοιπο Σύστημα, ώστε να μην χρειάζεται να ανάβουν και να σβήνουν συνεχώς ενόσω αυξομειώνεται η ζήτηση».

«Επιπλέον υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις στις οποίες μία μονάδα καλείται να εγχύσει ενέργεια στο Σύστημα με εντολή του ΔΕΣΜΗΕ επειδή είναι απαραίτητη στις συγκεκριμένες συνθήκες που επικρατούν, πλην όμως η αμοιβή που προκύπτει για αυτήν από τη χονδρεμπορική αγορά τη συγκεκριμένη ώρα μπορεί να είναι χαμηλότερη από το μεταβλητό κόστος. Για όλες αυτές τις περιπτώσεις ο νομοθέτης θέσπισε τον μηχανισμό ανάκτησης μεταβλητού κόστους, μέσω του οποίου ελέγχεται εάν η αμοιβή μιας μονάδας από τη χονδρεμπορική αγορά, σε κάποια ώρα, είναι χαμηλότερη από το μεταβλητό κόστος (σ.σ. κόστος καυσίμου) που κατέβαλε για την παραγωγή της.

Στην περίπτωση που αυτό πράγματι συμβαίνει, τότε η μονάδα τελικά θα εισπράξει μέσω του μηχανισμού ως αμοιβή συνολικά το μεταβλητό κόστος, πλέον ενός ποσοστού εύλογου κέρδους επί του συνολικού ποσού, που καθορίζεται από τη ΡΑΕ».

Μετά την παράθεση των επιχειρημάτων υπέρ και κατά του μηχανισμού από τη ΔΕΗ, φυσικό είναι να γεννάται το ερώτημα ποιοι οι λόγοι που επέβαλαν την αλλαγή της στάσης.

Εδώ πλέον μόνο εικασίες μπορούν να γίνουν γιατί κανείς από τους επαΐοντες δεν μπορεί να δώσει αξιόπιστη απάντηση. Μία παρατήρηση μόνο: Εδώ και αρκετούς μήνες, οι μονάδες φυσικού αερίου της ΔΕΗ είτε υπολειτουργούν είτε παραμένουν σβηστές.

Οι λόγοι μπορεί να είναι τεχνικοί και οικονομικοί. Για παράδειγμα, για τη λειτουργία τους η ΔΕΗ θα έπρεπε να αγοράζει φυσικό αέριο που ενδεχομένως δεν θα μπορούσε να αποπληρώσει εξολοκλήρου στη ΔΕΠΑ, λόγω της έλλειψης ρευστότητας στην αγορά. Η διαμόρφωση των φορτίων στο σύστημα (υψηλή τάση) επιβάλλει συχνά ανάμματα και σβησίματα των μονάδων φυσικού αερίου, και τα χαρακτηριστικά των μονάδων της ΔΕΗ δεν το επιτρέπουν. Έχουν χαμηλούς βαθμούς απόδοσης, συγκριτικά με τις μονάδες των ιδιωτών.

Για κάποιους από αυτούς τους λόγους, ή και για όλους μαζί, μπορεί να μη συμφέρει τη ΔΕΗ να λειτουργεί τις δικές της μονάδες τουλάχιστον τις παλαιότερες από αυτές. Ως εκ τούτου, άνετα μπορεί να εκμεταλλευτεί υπέρ της την εικόνα που έχει διαμορφωθεί, με τα τεράστια ελλείμματα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και τις υποχρεώσεις των ανεξάρτητων παραγωγών προς τη ΔΕΠΑ, από την προμήθεια φυσικού αερίου.

Εξάλλου «συμμάχους» στο αίτημά της έχει εξασφαλίσει στην αντιπολίτευση και στα συνδικάτα.

Το θέμα είναι πότε λέει την αλήθεια η ΔΕΗ. Στην παρέμβασή της υπέρ του μηχανισμού στο ΣτΕ ή στην ανακοίνωση της 2ας Μαΐου;