Τα σχόλια του γνωστού στελέχους της αγοράς Δημήτρη Τζάνα παρουσιάζουν πάντοτε ενδιαφέρον, ακόμη και για εκείνους που ενδεχομένως διαφωνούν μαζί του. Το σημερινό λοιπόν σχόλιο γίνεται με αφορμή τις θέσεις του Αμερικανού οικονομολόγου Hyaman Minsky.

«Δεν είναι υπερβολή αν λεχθεί ότι τα οικονομικά στις αρχές του 21ου αιώνα βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο όπου ήταν η φυσική όταν ο Νεύτων διατύπωνε τις τρεις βασικές αρχές του.

Έκτοτε, η εξέλιξη της φυσικής υπήρξε ραγδαία. Όχι όμως και των οικονομικών, αφού μετά την κρίση του 1930, αλλά και εκείνη του 2007-2008 κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις εξακολουθούν να χρησιμοποιούν μακροοικονομικά υποδείγματα χωρίς τραπεζικό τομέα! Και τούτο γιατί κατά τους νεοκλασικούς οικονομολόγους το χρήμα είναι απλό πέπλο ανάμεσα στους οικονομικά δρώντες.

Ήρθε όμως πάλι η νέα κρίση και ο Keynes εκδικείται: όχι μόνο οι αγορές δεν αυτορρυθμίζονται, αλλά χωρίς αποτελεσματική εποπτεία και ενεργές παρεμβατικές πολιτικές το οικονομικό σύστημα μπαίνει σε συνθήκες κρίσης και οδηγείται σε ακραίες ανισορροπίες (δραματική πτώση ΑΕΠ, εκτόξευση ανεργίας).

Τώρα είναι η σειρά ενός άλλου μεγάλου οικονομολόγου, του Αμερικανού Hyaman Minsky, που με το έργο του για τις υπερβολές του χρηματοπιστωτικού τομέα (Stabilizing an Unstable Economy) ανοίγει οριστικά τον δρόμο για τη διαμόρφωση των κατάλληλων μακροοικονομικών υποδειγμάτων (βλέπε κείμενο του Economist, 19/1/13), τα οποία θα λαμβάνουν τις επιπτώσεις της αυξομείωσης των δραστηριοτήτων της χρηματοπιστωτικής σφαίρας στην πραγματική οικονομία.

Επιτέλους, τα μακροοικονομικά υποδείγματα ξεπερνούν τις «νευτώνειες αγκυλώσεις τους»...

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι τρεις κεντρικοί τραπεζίτες έχουν έμμεσα αναγνωρίσει την ανάγκη για ενεργότερη πολιτική από μέρους τους για την αντιμετώπιση της κρίσης (φυσικά απαιτούνται και πολλά, όμως στο πλαίσιο ενός συνολικού οικονομικού ανασχεδιασμού).

Στις ΗΠΑ ο Μπερνάνκε επιμένει να ασκεί χαλαρή νομισματική πολιτική, μέχρις ότου η ανεργία φτάσει το 6,5%.

Στην ευρωζώνη ο Ντράγκι δηλώνει ότι θα κάνει οτιδήποτε χρειαστεί για τη στήριξη του ευρώ.

Και στην Ιαπωνία ο νέος πρωθυπουργός Άμπε δηλώνει ότι η Τράπεζα της Ιαπωνίας θα αναπροσαρμόσει τη νομισματική της πολιτική δεχόμενη πληθωρισμό μέχρι 2%, σε μια προσπάθεια για οικονομική ανάκαμψη...