Η ιστορία που θα ακολουθήσει είναι μία, αλλά θα μπορούσε να αφορά σε κάμποσους βασικούς μετόχους εισηγμένων (και μη) εταιριών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας...

Τον παλιό καλό καιρό, πριν από την κρίση, κάθε φορά όπου η εταιρία του προχωρούσε σε κάποια εξαγορά, ο βασικός μέτοχος δήλωνε μεγαλύτερη αξία αγοράς στα λογιστικά βιβλία και τη διαφορά την κατέθετε στον προσωπικό του τραπεζικό λογαριασμό -εντός ή εκτός Ελλάδος-, φορτώνοντας ισόποσα την εισηγμένη.

Οι εξαγορές, βέβαια, δεν γίνονταν με ίδια κεφάλαια της εταιρίας, αλλά με δάνεια από τις τράπεζες. Άλλωστε, ακόμα και στις επιχειρήσεις για τις οποίες σήμερα οι τραπεζίτες έχουν χάσει τον ύπνο τους εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, ήταν οι ίδιες οι τράπεζες που έτρεχαν μέχρι και το 2008 και παρακαλούσαν να τις δανείσουν, μη χάσουν το κελεπούρι!

Η... μηχανή δηλαδή δούλευε μια χαρά:

1. Ο βασικός μέτοχος και η οικογένειά του εισέπρατταν υπέρογκες αμοιβές για τις υπηρεσίες που προσέφεραν στην εταιρία τους (προφανώς σε βάρος των μετόχων μειοψηφίας).

2. Η επιχείρηση έκανε εξαγορές σε... αλμυρά τιμήματα και ο βασικός μέτοχος έβαζε κάθε φορά το υπερτίμημα στην τσέπη του.

3. Το πλέον καθοριστικό: τα λεφτά των εξαγορών τα έβαζαν οι τράπεζες.

Και μάλιστα, μέχρι πριν ξεσπάσει η κρίση το 2008, όλοι λίγο-πολύ ήταν ευχαριστημένοι: ο βασικός μέτοχος είχε μαζέψει εκατομμύρια ευρώ καταθέσεις (όχι από τα κέρδη της εταιρίας του και... προφανώς αφορολόγητα), οι τράπεζες έγραφαν «λογιστικά» κέρδη και οι μικρομέτοχοι έβλεπαν (λόγω της εποχής και του κλίματος) τις τιμές των μετοχών τους να ανεβαίνουν.

Με τον ερχομό της κρίσης, ωστόσο, άλλαξαν τα πράγματα: 

- Η εταιρία δεν μπορεί να αποπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς τα πιστωτικά ιδρύματα.
- Ο ορκωτός ελεγκτής υποχρεώνει την επιχείρηση να προχωρήσει σε μεγάλες απομειώσεις για τις εξαγορές του παρελθόντος.
- Τα κέρδη της εταιρίας είτε εκμηδενίζονται είτε έχουν περάσει σε αρνητικό έδαφος.
- Ο βασικός μέτοχος ζητά από τις τράπεζες επιμήκυνση στην αποπληρωμή των δανείων του.
- Οι τράπεζες απαντούν: «Ναι, αλλά αρκεί να βάλεις κι εσύ κάτι στην εταιρία μέσα από αύξηση μετοχικού κεφαλαίου».

Ο βασικός μέτοχος τις δύο πρώτες φορές κάνει ότι δεν άκουσε, ενώ την τρίτη απαντά θετικά, αρκεί τα πιστωτικά ιδρύματα να προχωρήσουν σε γενναιότατο «κούρεμα» των δανείων προς την εταιρία του. Οι τράπεζες αρνούνται μέχρι σήμερα να συναινέσουν στο «κούρεμα» και απλώς, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, επιμηκύνουν τη διάρκεια των δανείων...

Τι θα γίνει στο μέλλον:

Σενάριο πρώτο: Η εταιρία τελικά σώζεται, ο βασικός μέτοχος και οι τράπεζες τη βγάζουν καθαρή και έτσι οι μόνοι που πληρώνουν το μάρμαρο είναι οι μικρομέτοχοι.

Σενάριο δεύτερο: Η εταιρία βάζει λουκέτο, αλλά ο βασικός μέτοχος παραμένει εκατομμυριούχος, έχοντας εξασφαλίσει ακόμη και τα τρισέγγονά του (αλήθεια, δεν σας έχει κάνει εντύπωση πώς τόσοι επιχειρηματίες έχουν τόσο μεγάλες περιουσίες ακόμη και αν οι εταιρίες τους δεν βγάζουν κέρδη;).

Υ.Γ.: Υπάρχουν και άλλες ιστορίες, όπου τα θύματα δεν είναι οι τράπεζες, αλλά οι επιχειρηματίες...