Η πρώτη προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα της ανάπτυξης είναι οι «πράσινες» επενδύσεις και συγκεκριμένα οι ΑΠΕ. Την «πράσινη» ανάπτυξη και την απολιγνιτοποίηση τις διακηρύττουν με κάθε ευκαιρία, τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης. Και είναι η σωστή κατεύθυνση, με δεδομένους και τους ευρωπαϊκούς σχεδιασμούς.
Ωστόσο, μπροστά στον φόβο του πολιτικού κόστους, πολλές φορές τα κυβερνητικά στελέχη λαμβάνουν αποφάσεις οι οποίες μετά τους γυρνάνε μπούμερανγκ. Τι εννοούμε; Τον Αύγουστο του 2019, ο Κωστής Χατζηδάκης, όταν αύξησε τα τιμολόγια ρεύματος της ΔΕΗ για τη «διάσωση» της εταιρείας, μείωσε και το Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αέριων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών, προκειμένου να περιορίσει τις επιπτώσεις των ανατιμήσεων. Τότε όλοι οι φορείς των ΑΠΕ προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο ο Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ από πλεονασματικός που ήταν το 2019 (μετά από κόπους και βάσανα…), να μετατραπεί σε ελλειμματικός.
Ο ΕΛΑΠΕ είναι σήμερα το μοναδικό εργαλείο που ενισχύει την ανάπτυξη επενδύσεων σε φωτοβολταϊκά και αιολικά συστήματα παραγωγής ηλεκτρισμού. Τα κύρια έσοδά του είναι το ΕΤΜΕΑΡ και τα δικαιώματα των ρύπων. Το ταμείο θα είναι μείον κατά 224 εκατ. ευρώ στο τέλος του χρόνου. Και για το 2021, οι ανεπίσημες εκτιμήσεις μιλούν για διπλασιασμό της «μαύρης» τρύπας.
Ο κ. Χατζηδάκης αναζητά τρόπους να μαζέψει το έλλειμμα, που ο ίδιος σε μεγάλο βαθμό δημιούργησε με την απόφασ;h του να μειώσει το ΕΤΜΕΑΡ. Ο ίδιος αποκλείει την αύξησή του, ανησυχώντας για πολιτικό κάζο.
Σενάρια που εξετάζουν στο ΥΠΕΝ αφορούν μεταξύ άλλων, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, στη μετακύλιση του κόστους στους προμηθευτές ενέργειας. Το μέτρο όμως το έχει απαγορεύσει η Κομισιόν.
Και τα άλλα σενάρια που μελετώνται, όπως η επανάληψη του «κουρέματος» στις ταρίφες ή μια έκτακτη εισφορά σε παλιά έργα ΑΠΕ, είναι δύσκολο να περπατήσουν. Κι αυτό γιατί όταν η προηγούμενη κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ είχε εφαρμόσει τα προαναφερόμενα μέτρα για να μαζέψει το έλλειμμα του 1 δισ. ευρώ, δεσμεύτηκε ότι τα μέτρα ήταν έκτακτα και δεν θα επαναληφθούν. Και όπως λένε χαρακτηριστικά, στελέχη της αγοράς «τι θα βγει να πει ο υπουργός; πως το δημόσιο είναι αναξιόπιστο;».
Η σημερινή κυβέρνηση, ουσιαστικά, όπως παρατηρούν παράγοντες της αγοράς... πυροβόλησε τα πόδια της στις ΑΠΕ. Αν ο ΕΛΑΠΕ συνεχίσει να είναι ελλειμματικός, το αφήγημα για την «πράσινη» ανάπτυξη θα αποδειχθεί «παραμύθι». Εκτός κι αν γίνει το «θαύμα» και το αίτημα του ΥΠΕΝ στο Ταμείο Ανάκαμψης για έκτακτη χρηματοδότηση βρει ανταπόκριση.
Ομως, σύμφωνα με όσα σημειώνουν παράγοντες, οι Ευρωπαίοι δύσκολα θα πειστούν να πουν το «ναι».