Το γενικευμένο μπλακ άουτ των προηγούμενων ημερών στην Τουρκία θα πρέπει να προβληματίσει και τους αρμόδιους για τα ενεργειακά στην Ελλάδα, καθώς κάποιοι από τους λόγους που το προκάλεσαν είναι πολύ πιθανόν να ισχύσουν και εδώ.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Χουριέτ, το ντόμινο της διαδοχικής θέσης εκτός λειτουργίας των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής ξεκίνησε τις νυκτερινές ώρες, όταν δηλαδή το σύστημα τροφοδοτείται από μονάδες βασικού φορτίου με στερεά καύσιμα (λιγνίτης, λιθάνθρακας).
Διαδοχικές αστοχίες στην εκκίνηση υδροηλεκτρικών και συμβατικών μονάδων τις πρωινές ώρες της περασμένης Τετάρτης, όταν η ζήτηση αυξάνει σημαντικά, είχαν ως αποτέλεσμα να αλλάξει η συχνότητα του δικτύου, οπότε ο Ευρωπαίος Διαχειριστής Ηλεκτρικών Δικτύων, ΕNTSO-E, αναγκάστηκε να αποσυνδέσει το τουρκικό δίκτυο από το ελληνικό και το βουλγαρικό. Το γεγονός επιδείνωσε ακόμη περισσότερο την κατάσταση και το μπλακ άουτ έγινε αναπόφευκτο.
Το πρόβλημα στην Τουρκία είναι ότι οι ευέλικτες μονάδες φυσικού αερίου που θα μπορούσαν με την παραγωγή τους να συμβάλουν στην ευστάθεια του συστήματος λειτουργούν μόνο όταν οι τιμές στη χονδρική (Οριακή Τιμή Συστήματος) βρίσκονται σε επίπεδο που καλύπτει το παραγωγικό τους κόστος, δηλαδή το κόστος καυσίμου.
Επειδή όμως η κρατική τουρκική εταιρεία ηλεκτρισμού έχει αυξήσει τους πρώτους μήνες του 2015 τη θερμική και την υδροηλεκτρική της παραγωγή, η τιμή στη χονδρική έχει μειωθεί σημαντικά. Το γεγονός οδήγησε τους ιδιώτες παραγωγούς σε περιορισμό της λειτουργίας των δικών τους μονάδων, μόνο για όσες η τιμή χονδρική τους καλύπτει το κόστος, αφού διαφορετικά σωρεύουν ζημιές.
Στην Ελλάδα σήμερα οι μονάδες φυσικού αερίου των ανεξάρτητων παραγωγών καλούνται από το διαχειριστή να προσφέρουν ενέργεια, οποτεδήποτε κριθεί απαραίτητο για την ευστάθεια του συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι παράγουν με ζημία, αφού με τις τιμές που ισχύουν στη χονδρική δεν καλύπτουν το κόστος καυσίμου.
Έτσι λοιπόν, είτε θα πρέπει να εφαρμοστεί ένας μηχανισμός για την ανάκτηση του κόστους καυσίμου, όταν οι ανεξάρτητες μονάδες υποχρεώνονται να παραγάγουν ενέργεια, είτε οι ιδιοκτήτες των μονάδων θα αναγκαστούν να τις σβήσουν.
Με λίγα λόγια, οι πολιτικές ηγεσίες, οι ρυθμιστές και οι ανεξάρτητοι διαχειριστές θα πρέπει να αποφασίσουν για τον τρόπο με τον οποίο θα καλύπτονται οι ανάγκες της ζήτησης, ιδίως σε περιβάλλον μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ που προκαλούν αστάθεια στο σύστημα.
Χωρίς να θέλουμε να κινδυνολογήσουμε, λέμε ότι μεγάλες ξένες επιχειρήσεις που επένδυσαν στον ενεργειακό τομέα στην Ελλάδα αισθάνονται εγκλωβισμένες και ψάχνουν τρόπους να μειώσουν τις ζημίες που σωρεύουν από τη δραστηριοποίησή τους στη χώρα μας.
Αν δεν φανεί «φως», τότε το σβήσιμο μονάδων θα πρέπει να θεωρείται αναπόφευκτο.