Στην επικαιρότητα των τελευταίων ημερών στην Κύπρο βρίσκεται το θέμα της λεγόμενης «ενδιάμεσης λύσης» για την τροφοδοσία μονάδων της ΑΗΚ (κυπριακή ΔΕΗ) με φυσικό αέριο, έως ότου αρχίσει η παραγωγή του κοιτάσματος Αφροδίτη.
Έγινε διαγωνισμός, κατατέθηκαν προσφορές, προκρίθηκε η ρωσική ΙΤΕRA, αλλά η προσφορά της κρίθηκε ασύμφορη από την ΑΗΚ. Ξεκίνησε λοιπόν έντονος διάλογος για το κόστος ηλεκτροπαραγωγής και κατά πόσον αυτό θα μειωνόταν με την προμήθεια αερίου από τη ρωσική εταιρεία, την οποία, ας σημειωθεί, εκπροσωπεί πρώην πολιτικό πρόσωπο πρώτης γραμμής.
Εν πάση περιπτώσει, όταν έφτασε η συζήτηση στα κοστολογικά της ΑΗΚ, η κρατική εταιρεία αρνήθηκε κάθε συζήτηση για το θέμα. Το σχετικό άρθρο της ιστοσελίδας του κυπριακού Sigmalive είχε τίτλο «Επτασφράγιστο μυστικό η φόρμουλα της ΑΗK για το ΦΑ», ενώ σύμφωνα με το ρεπορτάζ ο πρόεδρος της εταιρείας Χαράλαμπος Τσουρής δήλωσε: «Δεν θα βάλουμε τα δάχτυλά μας να βγάλουμε τα μάτια μας» (σ.σ. αποκαλύπτοντας κοστολογικά στοιχεία).
Ακολουθήσαμε τα σχόλια αναγνωστών στο συγκεκριμένο ρεπορτάζ και πέσαμε σε αυτό που υπογράφει ο «μηχανικός».
Η γλαφυρότητα του κειμένου, εις άπταιστον κυπριακήν, για το πώς βγαίνει το κόστος ηλεκτροπαραγωγής στη Μεγαλόνησο και οι πολλές ομοιότητες με τα καθ΄ημάς μας ώθησαν να το μεταφέρουμε.
«Εν πολλά απλό», σχολιάζει ο «μηχανικός». «Κόστος καυσίμου, συν κόστος λειτουργίας, συν δόσεις δανείων, συν δωρεές, συν απαλλοτριώσεις, συν συντήρηση, συν οφέλη υπαλλήλων τζαι συνταξιούχων της ΑΗΚ, συν pocket money του κάθε αντκιασερού(;) που τσοντάρουμεν, συν μίζες ποτζέι ποντά(;), πλην κάτι εκπτώσεις που κάμουμεν σε πολύτεκνους, παπούδες κ.λπ. Πλην τα ριάλια που χρωστάνε η υπεραγορά τάδε (παραλείπουμε τη φίρμα για ευνόητος λόγους), κάτι ξενοδόχοι, κάτι άλλοι πρώην ματσέ (ματσωμένοι υποθέτουμε), που εν (δεν) θα τα δούμε ποτέ ομπρός μας. Και διαιρούμεν διά του εκτιμούμενου αριθμού κιλοβατωρών που εν να πουλήσουμεν, τζαι μετά πολλαπλασιάζουμεν επί 1,20 (+20%) άμπα και πέσουμεν πόκσω, τζαι ύστερα λαλούμεν των αρνιών (καταναλωτών) να τα πκιερώσουν κλαψουρίζοντας στη Βουλή να εγκρίνει τις νέες τιμολογήσεις. Απλά πράματα».
Αν ρωτήσει κανείς γιατί τα γράφουμε αυτά, «ο λόγος εν πολλά απλός» όπως θα έλεγε και ο «μηχανικός». Εν Ελλάδι, τα νησιά ηλεκτροδοτούνται από μονάδες με αποκλειστική χρήση μαζούτ και ντίζελ, όπως ακριβώς στην Κύπρο. Το επιπλέον κόστος της ηλεκτροδότησης των νησιών επιβαρύνει όλους τους καταναλωτές μέσω των χρεώσεων για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας. Το ύψος τους το εγκρίνει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, μετά από αιτιολόγηση του κόστους από τη ΔΕΗ.
Το 2012, το επιπλέον κόστος ανήλθε σε 863,4 εκατομμύρια ευρώ. Από αυτό, τα 467,6 εκατ. αφορούν καύσιμα για την Κρήτη, τα 133,4 εκατ. τη Ρόδο και τα 262,3 εκατ. όλα τα υπόλοιπα νησιά.
Στην Ελλάδα, λύση για τη μείωση του τεράστιου αυτού κόστους είναι η πόντιση καλωδίων για τη διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα.
Στην Κύπρο ενδεχομένως η χρήση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή ή και η διασύνδεση με ηπειρωτικά συστήματα άλλων χωρών, όπως το Ισραήλ και η Ελλάδα, είναι κάτι που μελετάται. Στην Ελλάδα οι διασυνδέσεις των νησιών συζητούνται πάνω από 25 χρόνια, αλλά δεν προχωρούν, παρότι το κόστος θα αποσβεστεί σε ελάχιστα χρόνια.
Στην Κύπρο η συζήτηση για αλλαγή μοντέλου ηλεκτροπαραγωγής ξεκίνησε τώρα. Ευχόμαστε να μην κρατήσει 25 χρόνια και κυρίως το πολιτικό σύστημα να θέσει σε πρώτη προτεραιότητα την απεξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής από τα υγρά καύσιμα.
Γιατί, όπως δείχνουν τα νούμερα, ηλεκτροπαραγωγή χωρίς πετρέλαιο σημαίνει πολύ μεγάλες απώλειες για προμηθευτές και μεταφορείς...