Το υπουργείο Οικονομικών μίλησε χθες για το όριο των 15 δισ. ευρώ αναφορικά με το ύψος των εντόκων γραμματίων που μπορεί να εκδώσει η Ελλάδα σε συμφωνία με τους δανειστές.
Όμως, το ανωτέρω όριο παραβιάσθηκε τον Αύγουστο του 2012, όταν η Ελλάδα πούλησε έντοκα γραμμάτια ύψους 3 δισ. ευρώ και πλέον για να αποπληρώσει ομόλογα που κατείχε η ΕΚΤ.
Εκείνα τα έντοκα είχαν προστεθεί στο όριο των 15 δισ. ευρώ για τα οποία γίνεται σήμερα λόγος. Επομένως, υπάρχει προηγούμενο έκδοσης εντόκων πάνω από το όριο με τη σύμφωνη γνώμη της ΕΚΤ προκειμένου να αποπληρωθεί η ίδια.
Ελληνικά ομόλογα ονομαστικής αξίας μερικών δισ. λήγουν το καλοκαίρι και αρκετά απ’ αυτά έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ. Οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν να αγοράσουν επιπρόσθετα έντοκα, ξεπερνώντας το όριο των 15 δισ. ευρώ, νωρίτερα, για να βοηθήσουν τη χώρα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Πιθανόν δανειζόμενες λεφτά από τον μηχανισμό έκτακτης ανάγκης (ELA) της ΤτΕ με την καταβολή ενεχύρων.
Είναι κάτι που ασφαλώς γνωρίζει η ΕΚΤ και πιθανόν δεν θα ήθελε να συμβεί. Κι αυτό γιατί η ΕΚΤ είναι μέλος της τρόικας, αλλά κυρίως επόπτης των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων και των τεσσάρων ελληνικών.
Τι θα μπορούσε να κάνει για να αποτρέψει τέτοιες αγορές εντόκων; Η ΕΚΤ θα μπορούσε να αποστείλει επιστολή σε κάθε μία από τις ελληνικές τράπεζες, θέτοντας πλαφόν αγοράς εντόκων, λένε οι πληροφορίες μας.
Έτσι θα απέτρεπε την περαιτέρω έκθεσή τους σε κρατικά χρεόγραφα και παράλληλα θα στερούσε από το κράτος τη δυνατότητα χρηματοδότησής του με αυτόν τον τρόπο, εντείνοντας την πίεση για συμφωνία με τους δανειστές.
Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο λόγος που η ΕΚΤ δεν έχει στείλει ακόμη την επιστολή είναι γιατί δεν θα ήθελε να εμφανισθεί ότι επεμβαίνει στις ελληνικές εκλογές.
Ως γνωστόν, οι ελληνικές τράπεζες κατέχουν ήδη έντοκα και ομόλογα του ελληνικού δημοσίου ύψους 20 δισ. ευρώ περίπου και δανείζονται πάνω από 40 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ για να χρηματοδοτήσουν στοιχεία του ενεργητικού τους, π.χ. δάνεια.
Η ΕΚΤ είναι ο επόπτης των τεσσάρων, μεγάλων ελληνικών τραπεζών των οποίων η συνολική έκθεση των ελληνικών τραπεζών σε κρατικά χρεόγραφα προσεγγίζει το μετοχικό τους κεφάλαιο. Όπως τονίζει αναλυτής «ο καθένας μπορεί να το βλέπει από τη δική του πολιτική σκοπιά. Όμως, από τη σκοπιά της ΕΚΤ είναι θέμα διαχείρισης κινδύνου».
Ως γνωστόν, το κόψιμο του γόρδιου δεσμού μεταξύ των τραπεζών και του εθνικού χρέους αποτελούσε προτεραιότητα της ΕΚΤ στην κορύφωση της κρίσης. Δεν αποκλείεται λοιπόν να επιχειρήσει να βάλει τέλος σε μια ενδεχόμενη απόπειρα της νέας κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει τις υποχρεώσεις της χώρας με την έκδοση εντόκων που θα αγόραζαν οι τράπεζες, δανειζόμενες λεφτά από τον ELA της ΤτΕ. Κάτι τέτοιο ίσως επιτάχυνε τις εξελίξεις και τις διαπραγματεύσεις κατά τρόπο που άλλοι δεν θα μπορούσαν.
Οσοι αμφιβάλλουν ίσως έχουν ξεχάσει τον ρόλο που έπαιξε η ΕΚΤ επί Τρισέ στην απόφαση της Ιρλανδίας να μπει στο μνημόνιο.