Η απόκτηση της εκμετάλλευσης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων της Formula 1 από την αυτοκρατορία του ομίλου Κιρχ, το Φεβρουάριο του 2001, χαρακτηρίστηκε από τους αναλυτές του κλάδου ως μια στρατηγική κίνηση πολύ μεγάλης σημασίας που θα απέφερε πακτωλούς χρημάτων στον ιδιοκτήτη του.

Ένα χρόνο σχεδόν μετά ο εν λόγω όμιλος έχει πτωχεύσει και τα περιβόητα τηλεοπτικά δικαιώματα διατίθενται προς πώληση για κάθε ενδιαφερόμενο που δύναται να διαθέσει 1,2 δισ. ευρώ.

Τα ποσά που διατίθενται και σχετίζονται με τη Formula 1- και δεν αναφερόμαστε μόνο στα τηλεοπτικά δικαιώματα- είναι υπέρογκα και η χρήση τους συνδέεται με τις πληρωμές των πιλότων (όπως ονομάζονται οι οδηγοί στους εν λόγω αγώνες), τα τμήματα σχεδίασης και ολοκλήρωσης πλαισίων και κινητήρων αλλά και γενικότερα ολόκληρη τη κλίμακα που διαπερνά την ομάδα και τα αυτοκίνητα.

Παραθέτουμε ενδεικτικά ορισμένα ποσά για να κατανοηθεί το ύψος των χρημάτων που αναφερόμαστε. Το κόστος μιας ομάδας για όλη τη σεζόν αγγίζει περίπου τα 150.000.000. με 200.000.000 δολάρια. Το κάθε αυτοκίνητο κοστολογείται περί το 1.000.000 λίρες Αγγλίας και ο κάθε κινητήρας κοστίζει μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Το ... τιμόνι αξιολογείται γύρω στα 10.000 δολάρια, ενώ για το κιβώτιο θα προσθέσετε άλλο ένα μηδενικό(100.000).

Αν πάλι θεωρείτε πως οι πληρωμές των πιλότων επί παραδείγματι είναι αμελητέες τότε μάλλον δεν γνωρίζετε ότι ο Μ. Σουμάχερ αποτελεί τον πιο ακριβοπληρωμένο αθλητή του κόσμου- με εισόδημα για το 2001 τριάντα δύο εκατομμύρια δολάρια -(από τους αγώνες μόνο)- και συνολικές αποδοχές, από το 1996, ενενήντα εκατομμύρια δολάρια για κάθε χρόνο.

Αν πάλι επιθυμείτε ο περί ου ο λόγος αθλητής να ”παραβρεθεί” στο χώρο σας τότε δεν έχετε παρά να ξοδέψετε 75.000 ευρώ (την ώρα παρακαλώ) συν τα έξοδα μετακίνησης. Ο ίδιος αθλητής κέρδισε το περασμένο έτος 90 εκατομμύρια ευρώ από εξωαγωνιστικές του δραστηριότητες. Αυτό δε σημαίνει βέβαια πως οι συνάδελφοί του μπορούν να χαρακτηριστούν κακοπληρωμένοι.

Οι 13 ομάδες που συμμετέχουν στους αγώνες ξοδεύουν υπέρογκα ποσά για να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες που δημιουργούνται. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται πληρωμές, σχεδιασμός και συντήρηση των δύο αυτοκινήτων, έξοδα μεταφοράς και ποικίλλα δευτερεύοντα κόστη.

H Τoyota για παράδειγμα, που αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία παγκοσμίως, εξόδευσε τεράστια ποσά για την συμμετοχή της στο φετινό αγώνα της Formula 1, όχι μόνο για την ανάπτυξη και τη σχεδίαση του αυτοκινήτου αλλά και για διαφημιστικούς σκοπούς.

Τα γενικότερα έξοδα που επωμίζονται οι αυτοκινητικές βιομηχανίες είναι πάντως τεράστια. Πανάκριβα δοκιμαστικά αυτοκίνητα, ειδικοί αεροδυναμικοί θάλαμοι, τμήματα που μελετούν βαφές και αντοχές υλικών υπό οριακές καταστάσεις, κόστη μεταφοράς, υψηλές αμοιβές μηχανικών και πολλά άλλα.

Κατά συνέπεια τίθεται -εύλογα- το ερώτημα ποιος ο λόγος ύπαρξης των αγώνων Formula 1, και γιατί συμμετέχουν όλο και περισσότερες εταιρίες. Η απάντηση σχετίζεται με ένα πλέγμα αποφάσεων των στελεχών των εταιριών, των οφελών που αποκομίζουν από την τεχνολογία, των δικαιώματων που πωλούν αλλά με λόγους γοήτρου.

Τα αυτοκίνητα της Formula 1 εφαρμόζουν υψηλή, όσο και αμφιλεγόμενη πολλές φορές τεχνολογία, η οποία ”μεταλαμπαδεύεται” στα εμπορικά αυτοκίνητα που χρησιμοποιούμε όλοι μας. Καινούργιοι κινητήρες, νέα πλαίσια, εξιδικευμένα υλικά δοκιμάζονται στο όριο και τα συμπεράσματα που προκύπτουν εφαρμόζονται στα υπόλοιπα αυτοκίνητα. Το παραπάνω συνεπάγεται δραματική μείωση κόστους για τις εταιρίες, καθώς η εμπειρία που αποκτούν, τους επιτρέπει να περιορίζουν μελλοντικές ζημιές αλλά και πιθανές ανακλήσεις οχημάτων.

Ταυτόχρονα, ένα μικρό αλλά όχι αμελητέο κέρδος προέρχεται από τις διαφημίσεις που δέχονται από προιόντα αυτοκινήτου και όχι μόνο. Με τον ίδιο τρόπο διαφημίζονται και οι ίδιες, αφού αποτελεί και θέμα γοήτρου η συμμετοχή των εταιριών στους αγώνες αυτούς. Ποσοστά λαμβάνουν βέβαια και από τα εισιτήρια των αγώνων- στην Ισπανία η μέση τιμή του εισιτηρίου κοστίζει 350 δολάρια, ενώ στο Μονακό 875.

Σύμφωνα πάντως με αναλυτές του μηχανοκίνητου αθλητισμού, το να λαμβάνεις μέρος σε ένα γκραν πρι είναι κυρίως θέμα γοήτρου. Τα οχήματα και οι άνθρωποι δοκιμάζονται στο όριο, ενώ η πρωτιά κατέχει μυθική όσο και κυρίαρχη θέση στο πάνθεον των αυτοκινητοβιομηχανιών.

Φαίνεται πως δε συμμερίζονται όλοι την άποψη του προέδρου της Pegeuot C. Provera αναφορικά με τη formula 1 όταν δήλωνε σκωπτικά: ”Φυστίκια, πολύ ακριβά φυστίκια”.

Αρης Δαμουλάκης