Η Tellas θα αποτελέσει τον μοναδικό σημαντικό ανταγωνιστή του ΟΤΕ στην εγχώρια τηλεπικοινωνιακή αγορά, προβλέπει η Kantor σε έκθεσή της για τον κλάδο διεθνώς (4/5). Περιορισμένες επενδυτικές κινήσεις, κορεσμό της αγοράς κινητής τηλεφωνίας και εξαγορές, ώστε να εξασφαλιστεί ενιαία τεχνική υποδομή, αναμένει η Kantor για την ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών.

Η ελληνική αγορά, αναφέρει η Kantor, δεν αναμένεται να παρουσιάσει σημαντικές αλλαγές, και ο ΟΤΕ είναι αυτός που θα καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις.

Μεσοπρόθεσμα, δεν φαίνεται να υπάρχουν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες και οι πιθανές σημαντικές κινήσεις εξαγορών/συγχωνεύσεων σχετίζονται όλες με την τακτοποίηση των θέσεων του ΟΤΕ στο εξωτερικό.

Μεσομακροπρόθεσμα, η έκθεση αναμένει ότι στην ελληνική αγορά θα υπάρξουν εξαγορές και απορροφήσεις για την εξασφάλιση ενιαίας τεχνικής υποδομής. Η σταθερή τηλεφωνία, λόγω των ιδιαίτερα υψηλών επενδύσεων που απαιτούνται από νεοεισερχόμενους παίκτες, παραμένει σε μεγάλο βαθμό ελεγχόμενη από τον ΟΤΕ, του οποίου μοναδικός σημαντικός ανταγωνιστής είναι η Tellas.

Η Kantor θεωρεί αμφίβολο ότι θα υπάρξουν σημαντικές επενδυτικές κινήσεις στην αγορά, εκτός από την πιθανή είσοδο θεσμικών επενδυτών στους μικρότερους παίκτες της αγοράς σε περίπτωση αναγνώρισης ευκαιριών ανάπτυξης και αξίας.

Σε ό,τι αφορά την αγορά κινητής τηλεφωνίας, θεωρείται κορεσμένη, αλλά αναμένεται πως η αύξηση των συνδρομητών με πολλαπλές συνδέσεις θα τροφοδοτήσει τη μεγέθυνση. Η ανάπτυξη της χρηστικότητας των νέων υπηρεσιών αναμένεται επίσης να αυξήσει τη ζήτηση για υπηρεσίες πέρα από φωνητικές κλήσεις.

Η φορητότητα των αριθμών κινητής τηλεφωνίας μεταξύ εταιριών είναι ένας νέος παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την αγορά, καθώς η ευελιξία των καταναλωτών αυξάνεται σημαντικά, αναφέρει η Kantor.

Επιχειρηματικές κινήσεις δεν προβλέπονται, καθώς οι ξένες εταιρίες έχουν ήδη προβεί σε αυξήσεις των μετοχικών θέσεων. Η απορρόφηση της Cosmote από τον ΟΤΕ κατά τα πρότυπα France Telecom/Orange για την ενίσχυση της κερδοφορίας του είναι εφικτή, αλλά δεν μοιάζει πιθανή μέσα στο 2004 ή 2005.

Στον τομέα του Internet η έκθεση δεν αναμένει καμία σημαντική εξαγορά για τα επόμενα έτη, καθώς οι παίκτες που δραστηριοποιούνται αμιγώς στην αγορά αυτή είναι πολύ μικροί.

Μεσομακροπρόθεσμα αναμένεται σύγκλιση τεχνολογίας, με αποτέλεσμα οι τηλεπικοινωνίες να γίνονται πάνω από μικτά συστήματα, τάση που θα δημιουργήσει προϋποθέσεις για εξαγορές και απορροφήσεις για να διαφυλαχθεί το ενιαίο της απαιτούμενης τεχνικής υποδομής.

Σε διεθνές επίπεδο, θετικό προδιαγράφεται κατά την Kantor το μέλλον των τηλεπικοινωνιών μετά τα προβλήματα που συσσώρευσε η διεθνής οικονομική κρίση στις εταιρίες υψηλής τεχνολογίας. Η αγορά των τηλεπικοινωνιών προσφέρει συνεχείς καινοτομίες στους καταναλωτές, οι οποίες συχνά θεωρούνται αναγκαίες τη στιγμή που παρουσιάζονται.

Οι υπηρεσίες αυτές προσφέρουν ευκαιρίες για αυξημένα περιθώρια κέρδους, ενώ η μικρή αλλά σταθερή αύξηση της ζήτησης που αναμένεται για τις ”παραδοσιακές” υπηρεσίες (σταθερή τηλεφωνία, σταθερό Internet) προσφέρουν έναν αξιόπιστο πυρήνα σταθερών εσόδων. Από την άλλη πλευρά η ένταση του ανταγωνισμού παραμένει υψηλή. Οι παραδοσιακές υπηρεσίες, ωστόσο, αποτελώντας αγαθό ευρείας χρήσης (commodity), υπόκεινται σε έντονους πολέμους τιμών, συμπιέζοντας τα περιθώρια κέρδους.

Σύμφωνα με την έκθεση, τα σημαντικότερα σημεία που αναμένεται να χαρακτηρίσουν την αγορά τηλεπικοινωνιών την επόμενη πενταετία συνοψίζονται στη διείσδυση νέων τηλεπικοινωνιακών τεχνολογιών σε λιγότερο ανεπτυγμένες αγορές (Τρίτος Κόσμος), αύξηση του ανταγωνισμού για φωνητικές υπηρεσίες μέσω ανάπτυξης υπηρεσιών τηλεφωνίας VoIP, συμπίεση περιθωρίων λόγω αυξημένου ανταγωνισμού και διαμόρφωσης των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών ως αγαθών ευρείας χρήσης, καθώς και αύξηση της ζήτησης για νέες υπηρεσίες (mobile Internet, DSL, κινητή τηλεφωνία 3ης γενιάς).

Διεθνώς, τα κρίσιμα χαρακτηριστικά ανταγωνιστικότητας των τηλεπικοινωνιακών επιχειρήσεων είναι το μέγεθος και η ποιότητα και καινοτομία των προσφερόμενων υπηρεσιών σε συνδυασμό με τη γεωγραφική παρουσία.

Η βελτίωση της γενικής οικονομικής συγκυρίας, σε συνδυασμό με τον αυξανόμενο ανταγωνισμό στον κλάδο, αναμένεται να οδηγήσει σε αυξημένη δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων τα επόμενα έτη σε τέσσερις άξονες: εδραίωση των πολυεθνικών στις υπάρχουσες αγορές, επέκταση των πολυεθνικών σε αναπτυσσόμενες αγορές, αποεπενδύσεις συμμετοχών σε μη ελκυστικές αγορές και συνέχεια των εξαγορών από τράπεζες και venture capitals.

Αν και το 2003 οι συμφωνίες εξαγορών και συγχωνεύσεων παγκοσμίως παρουσίασαν στασιμότητα και μείωση σε αξία κατά 14,1%, επισημαίνει η Kantor, ο κλάδος τηλεπικοινωνιών στην Ευρώπη παρουσίασε την 5η υψηλότερη αξία πραγματοποιηθεισών συμφωνιών, ανεβαίνοντας μία θέση σε σχέση με το 2002.

Είναι αξιοσημείωτο ότι ο κλάδος παρουσίασε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση συνολικής αξίας συναλλαγών σε σχέση με όλους τους κλάδους, της τάξης του 35%, κυρίως οδηγούμενη από τη σημαντικού μεγέθους συναλλαγή ύψους 21,3 δισ. δολ. της εξαγοράς του υπολοίπου 45,1% της Telecom Italia από την Olivetti.

Οι περισσότερες από τις μεγάλες εξαγορές που πραγματοποιήθηκαν στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών αποτέλεσαν κινήσεις ανασύνταξης και ”τακτοποίησης” των μεγάλων διεθνών ομίλων του κλάδου. Σημειώνεται ότι παρατηρείται ιδιαίτερα έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών από επενδυτικά σχήματα τραπεζών και επενδυτικών οίκων, με τις 4 από τις 10 μεγαλύτερες εξαγορές/συγχωνεύσεις του κλάδου κατά το 2003 να πραγματοποιούνται από χρηματοοικονομικούς επενδυτές, δηλαδή επενδυτικές τράπεζες και εταιρίες επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital).

Η τάση αυτή υποδηλώνει την αναγνώριση ”κρυμμένης” αξίας στις εταιρίες τηλεπικοινωνιών, καθώς οι χρηματοοικονομικοί επενδυτές οδηγούνται σε επενδύσεις βάσει καθαρά χρηματοοικονομικών κριτηρίων. Η δραστηριοποίησή τους αυτή δείχνει ότι αναμένουν σημαντικές αποδόσεις επί του επενδυόμενου κεφαλαίου τους σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Κατά το 2003 πραγματοποιήθηκαν κινήσεις της Vodafone για αύξηση της συμμετοχής της σε εταιρίες της σε Ισπανία και Πορτογαλία στο 100% (αλλά και στην Ελλάδα, η οποία αφορούσε αύξηση κατά 9,4% της συμμετοχής της Vodafone στην Panafon).

Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε και αποεπένδυση από συμμετοχή που κατείχε στην Japan Telecom Co Ltd της Ιαπωνίας, διατηρώντας όμως τη συμμετοχή της στην εταιρεία κινητής τηλεφωνίας της Japan Telecom, J-Phone. Τα κεφάλαια που αντλήθηκαν από τη συναλλαγή θα διατεθούν για την αποπληρωμή χρεών της εταιρίας.

Αντίστοιχη στρατηγική ακολούθησε και η France Telecom, η οποία μέσω δημόσιας προσφοράς αύξησε τη συμμετοχή της στη θυγατρική Orange SA στο 86,3%. Η France Telecom προσέφερε premium 21% έως 23% στην τιμή αγοράς της μετοχής.

Ακολουθώντας αντίθετη στρατηγική η AT&T προχώρησε σε πώληση στη μητρική εταιρεία (Cesky Telecom AS) του 49% της Eurotel sro που κατείχε θυγατρική της εταιρία στην Τσεχία, δείχνοντας έτσι μία τάση επικέντρωσης των δραστηριοτήτων της στη βασική της αγορά των ΗΠΑ.

Από τις 40 μεγαλύτερες συναλλαγές του έτους οι 17 (42%) αφορούσαν διείσδυση σε νέες αγορές, και στην πλειονότητά τους επρόκειτο για είσοδο τραπεζών και επενδυτικών κεφαλαίων στον τηλεπικοινωνιακό κλάδο.