της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου

Ουσιαστικές δυσκολίες προβλέπεται να αντιμετωπίσει η νέα διοίκηση της ΑΤΕ, εφόσον υιοθετήσει την ίδια άποψη με την προηγουμένη για απεμπλοκή από τις θυγατρικές εταιρείες της που δεν ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Σε αντίθετη, βέβαια, περίπτωση, θα κληθεί να ”αιμοδοτήσει” γενναία με φρέσκα κεφάλαια ουκ ολίγες συνεταιριστικές επιχειρήσεις τις οποίες ελέγχει είτε κατά πλειοψηφία είτε με μειοψηφικά πακέτα.

Η προηγούμενη, πάντως, διοίκηση, υπό τον κ. Πέτρο Λάμπρου, προτίμησε να μην θέσει το δάχτυλο ”επί τον τύπον των ήλων” μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, καθώς κρίθηκε ότι ο ευαίσθητος ψηφοθηρικά αγροτικός τομέας δεν επιδεχόταν τέτοιου είδους ρυθμίσεις.

Άλλωστε, το παράδειγμα της ΑΓΝΟ κάθε άλλο παρά ως πρότυπο θα μπορούσε να λειτουργήσει, καθώς η άλλοτε κραταιά συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία ιδιωτικοποιήθηκε κάτω από αδιαφανείς διαδικασίες, χωρίς ποτέ κανείς να μάθει επίσημα το τίμημα εξαγοράς ούτε βεβαίως το ”πακέτο” των παρεμβάσεων που συμφώνησαν οι δύο πλευρές, ΑΤΕ και Κολιός.

Σήμερα η ΑΤΕ ελέγχει σχεδόν το σύνολο των μετοχών στην Ελληνική Βιομηχανία Ζωοτροφών, κατέχει πλειοψηφική συμμετοχή στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, στη γαλακτοβιομηχανία Ροδόπη Α.Ε. και στη Δωδώνη Α.Ε., καθώς και μειοψηφικά πακέτα στη ΣΕΚΑΠ Α.Ε. και στη ΣΕΒΑΘ Α.Ε.

Οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις χρειάζονται επιτακτικά τον εκσυγχρονισμό της παραγωγικής μηχανής τους. Όσες από αυτές (ΕΒΖ, Δωδώνη) διαθέτουν ικανοποιητική ρευστότητα, μπορούν και χρηματοδοτούν εξ ιδίων κεφαλαίων την ανάπτυξή τους.

Άλλες όμως, όπως η Ροδόπη, στερούνται των κεφαλαίων κίνησης, με συνέπεια να έχει απαξιωθεί πλήρως ο μηχανολογικός εξοπλισμός τους και να απαιτείται η υλοποίηση γενναίου επενδυτικού προγράμματος.

ΣΕΚΑΠ

Μπορεί η διοίκηση της ΣΕΚΑΠ να προσβλέπει σε οριακά κέρδη για το 2003, αλλά ο ισολογισμός της, που θα δημοσιευθεί στα τέλη Απριλίου, κατά πάσα πιθανότητα θα ανατρέπεται και πάλι πλήρως, όπως αυτός του 2002, καθώς δεν θα απεικονίζει πολλές κεφαλαιακές ζημίες ούτε θα λαμβάνεται πρόνοια για αποσβέσεις και προβλέψεις.

Οι παρατηρήσεις του ορκωτού ελεγκτή στην έκθεση που συνόδευε τον ισολογισμό του 2003, σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα επαναληφθούν και θα επισημαίνουν για δεύτερη φορά ότι η εταιρεία εμπίπτει στα άρθρα 47 και 48 του Ν. 2190/20 περί εκκαθαρίσεως.

Στο μεσοδιάστημα του ενός χρόνου η ΑΤΕ φαίνεται δεν ”ίδρωσε” και πολύ για τη θυγατρική της, στην οποία κατέχει 42,8%, με ”άλλοθι” την εκφρασμένη βούλησή της να αποχωρήσει από εταιρείες του μη χρηματοπιστωτικού τομέα. Έτσι, αφέθηκε κυριολεκτικά στην τύχη της η εταιρεία, στην οποία ο μόνος που άλλαξε από πέρυσι, μετά την αποκάλυψη του προβλήματος αυτού, είναι ο πρόεδρός της, για να τοποθετηθεί ο κ. Δημ. Παλαιοθόδωρος στη θέση του κ. Αθ. Παπαγεωργίου, με διευθύνοντα σύμβουλο τον κ. Δημ. Πράτσο. Αντί της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου συζητήθηκε η εκποίηση σημαντικών ακινήτων που διαθέτει η εταιρεία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Ξάνθη, σε μια προσπάθεια να εισρεύσουν κεφάλαια, τα οποία υπό τη μορφή υπεραξιών θα πήγαιναν στα ίδια κεφάλαια.

Όμως, ο σχεδιασμός αυτός δεν προχώρησε, για άγνωστους λόγους, ενώ έχει ”κολλήσει” και η προσπάθεια για την πώληση του 93% που διαθέτει η ΣΕΚΑΠ στη θυγατρική SND, στη Ρωσία.

Βέβαια, όπως τόνισε ο οικονομικός διευθυντής της εταιρείας, κ. Ν. Αργυριάδης, εντός του 2003 η ΣΕΚΑΠ αύξησε το μερίδιό της στην ελληνική αγορά σε ποσοστό 9,25% μετά την κυκλοφορία ενός νέου προϊόντος, του GR International των 25 τσιγάρων, με συνέπεια να εμφανίσει και αυξημένες πωλήσεις κατά την κλειομένη χρήση.

Σύμφωνα με στοιχεία, ο τζίρος της ΣΕΚΑΠ κατά το 2003 θα διαμορφωθεί σε 272 εκατ. ευρώ (με τον φόρο), ενώ χωρίς τον φόρο η αύξηση υπολογίζεται σε 4% έναντι του 2002. Τα κέρδη θα είναι οριακά και θα κυμανθούν μεταξύ 200.000 και 300.000 ευρώ, έναντι ζημίας στην προηγουμένη χρήση.

Όμως, τα προβλήματα της εταιρείας παραμένουν και ζητούν επιτακτική λύση, μια λύση που φαίνεται αρκετά σύνθετη, καθώς στο μετοχικό κεφάλαιο της ΣΕΚΑΠ συμμετέχουν και συνεταιριστικές επιχειρήσεις, θυγατρικές της ΑΤΕ, που δεν έχουν να επιδείξουν, πλην της ΣΕΚΕ, οικονομική ευρωστία.

Επιπλέον, σύμφωνα με το καταστατικό της ΣΕΚΑΠ, όπως και στις υπόλοιπες συνεταιριστικές επιχειρήσεις όπου συμμετέχει η ΑΤΕ, δεν επιτρέπεται η είσοδος ιδιωτών. Για να αλλάξει το άρθρο αυτό, απαιτείται να αποκτήσει η ΑΤΕ καταστατική πλειοψηφία στις εταιρείες από τις οποίες ενδιαφέρεται να απεμπλακεί, καθώς υπάρχουν σοβαρές αντιρρήσεις για την αλλαγή του χαρακτήρα τους τόσο από πρωτοβάθμιους όσο και από δευτεροβάθμιους συνεταιρισμούς.

ΔΩΔΩΝΗ

Η ΑΤΕ ελέγχει μαζί με την ΑΤΕ Συμμετοχών το 60% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, ενώ το υπόλοιπο 40% ελέγχουν έξι ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών της Ηπείρου (ΕΑΣ Ιωαννίνων 25%, ΕΑΣ Άρτας 6%, ΕΑΣ Πωγωνίου 4%, ΕΑΣ Πρέβεζας 2,5%, ΕΑΣ Θεσπρωτίας 1,6% και Ένωση Δασικών Συνεταιρισμών Κόνιτσας 0,4%), οι οποίες παραμένουν αμετακίνητες στη θέση τους να μην ιδιωτικοποιηθεί η εταιρεία.

Μάλιστα, δύο μήνες πριν από τις εκλογές υπέβαλαν συγκεκριμένη πρόταση προς την ΑΤΕ, σύμφωνα με την οποία ζητούν το 45% από την υφιστάμενη συμμετοχή της τράπεζας να εκχωρηθεί στον πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό ”Πίνδος” και το υπόλοιπο 15% στην εταιρεία αναπτυξιακού χαρακτήρα ΑΣΥΚ Α.Ε., την οποία έχουν συνιδρύσει πριν από μία δεκαετία όλες οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις και οι συνεταιρισμοί της Ηπείρου.

Η πρόταση αυτή δεν συζητήθηκε τελικά λόγω της προεκλογικής περιόδου, αλλά διατηρεί τον επίκαιρο χαρακτήρα της, όπως είπε ο αντιπρόεδρος της εταιρείας Δωδώνη, κ. Βασ. Λύτης. Πριν από την υποβολή της πρότασης είχε γίνει αποτίμηση της Δωδώνης από την KPMG, με βάση την οποία η αξία της εταιρείας αποτιμάται σε 40 εκατ. ευρώ.

Η ζώνη γάλακτος της Δωδώνης περιλαμβάνει σήμερα περί τους 9.500-10.000 παραγωγούς, μια δύναμη υπολογίσιμη, όπως διαμηνύεται, για τους όποιους χειρισμούς αποφασισθούν εκατέρωθεν. Η εταιρεία ολοκλήρωσε φέτος τον Ιανουάριο επενδυτικό πρόγραμμα 1,6 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία νέων ψυκτικών εγκαταστάσεων που θα λειτουργήσουν σε ένα μήνα, ενώ έχει σε εξέλιξη επενδύσεις για την ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού της και την επέκταση της γραμμής τυποποίησης και για τα σκληρά τυριά.

Κατά το 2003 η Δωδώνη προβλέπεται να παρουσιάσει τζίρο αυξημένο κατά 3,5% έναντι του 2002, που ήταν 88 εκατ. ευρώ, με κερδοφορία αυξημένη κατά 10% έναντι των 2,7 εκατ. ευρώ της προηγουμένης χρήσης. Για το 2004 η διοίκηση της Δωδώνης προσβλέπει σε πωλήσεις της τάξεως των 100 εκατ. ευρώ, στόχος που επαληθεύεται από το πρώτο τρίμηνο, οπότε ο τζίρος ”τρέχει” με αύξηση 12%.

ΡΟΔΟΠΗ

Στη Ροδόπη η ΑΤΕ κατέχει το 70,09% των μετοχών, η ΣΕΒΑΘ το 21,70%, η ΕΛΒΙΖ 5,33%, η ΕΑΣ Ξάνθης 1,88% και το υπόλοιπο το σωματείο εργαζομένων. Παρά το γεγονός ότι η εταιρεία έχει έτοιμο επενδυτικό σχέδιο, ύψους 4,145 εκατ. ευρώ, το οποίο μάλιστα έχει υπαχθεί προς επιδότηση στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης της υπαίθρου 2000-2006, η υλοποίησή του σκοντάφτει, καθώς πρέπει να καλυφθεί το 54,6% του ποσού αυτού από την εταιρεία.

Το αίτημα της Ροδόπης για δανεισμό από την ΑΤΕ εκκρεμεί από τον Ιούλιο του 2003! Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εταιρεία, κατάφερε το 2003 να αυξήσει τον τζίρο και την κερδοφορία της, καθώς εισήλθε για πρώτη φορά πέρυσι στην αγορά της Αττικής, με το φρέσκο γάλα και το μακράς διάρκειας.

Οι πωλήσεις της διαμορφώνονται σε 9,2 εκατ. ευρώ (+5,7%), με κέρδη προ φόρων περί τα 200-300.000 ευρώ έναντι 103.000 ευρώ της προηγουμένης χρήσεως.

ΕΛΒΙΖ

Η ΑΤΕ αύξησε ακόμη περισσότερο το ποσοστό της στην Ελληνική Εταιρεία Ζωοτροφών, φθάνοντας το 99,9% από 97,5% που κατείχε (το υπόλοιπο μοιράζονται οι ΕΑΣ Κιλκίς και Ιωαννίνων). Ο διευθύνων σύμβουλος, κ. Αν. Βασιλείου, περιορίσθηκε να αναφέρει ότι ”η εταιρεία πήγε καλά το 2003”, χωρίς άλλα στοιχεία, και διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει καταστατικό εμπόδιο για την ενδεχόμενη πώλησή της σε ιδιώτες.

Την τακτική της απόκρυψης στοιχείων επέλεξε η διοίκηση της ΣΕΒΑΘ, που αρνήθηκε να παραχωρήσει οποιαδήποτε πληροφορία για την εταιρεία, ούτε καν το ποσοστό που ελέγχει η ΑΤΕ!

Πού σκοντάφτει η απεμπλοκή

Η απεμπλοκή της ΑΤΕ από τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις, εξαιρουμένης της ΕΒΖ που είναι εισηγμένη στο Χ.Α., θα αντιμετωπίσει ουσιαστικές δυσκολίες για δύο σοβαρούς λόγους.

Πρώτον, σκοντάφτει στις σφοδρές αντιδράσεις μετόχων και εργαζομένων και, δεύτερον, σύμφωνα με το καταστατικό τους δεν επιτρέπεται η εκχώρηση μετοχών σε ιδιώτες πλην συνεταιριστικών οργανώσεων, φορέων και εταιρειών, συνεπώς απαιτείται πρώτιστα η αλλαγή του συγκεκριμένου καταστατικού άρθρου, πράγμα όχι και τόσο εύκολο, ειδικά στις επιχειρήσεις όπου η ΑΤΕ διαθέτει μειοψηφική παρουσία.

Από τον κανόνα αυτό εξαιρείται η ΕΛΒΙΖ, όπου η ΑΤΕ ελέγχει το 99,9% του μετοχικού κεφαλαίου και φυσικά φρόντισε να ”εκσυγχρονίσει” το καταστατικό της εταιρείας.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 314 της εφημερίδας ”Μέτοχος & Επενδύσεις”, της 26ης Μαρτίου 2004.