του Γιώργου Παπανικολάου

Πραγματικό ”μνημείο αδιαφάνειας” έναντι των επενδυτών εμφανίζεται να αποτελεί η σύμβαση μεταξύ της Εμπορικής Τράπεζας και της Credit Agricole.

Μια σύμβαση που τελικά εμπλέκει, πέραν της διοίκησης της Εμπορικής και των τότε πολιτικών προϊσταμένων της (με πρωτεργάτη βεβαίως τον κ. Γιάννο Παπαντωνίου), και κάποιους μετόχους της τράπεζας. Και δεν εννοούμε μόνο το ίδιο το Δημόσιο απ’ ευθείας, αλλά και Ταμεία στα οποία ορίζει διοικήσεις.

Δεδομένης της προεκλογικής περιόδου, η τακτική που ακολουθούν ως τώρα οι ”υπερασπιστές” της συμφωνίας είναι εξαιρετικά απλή. Από τη μία επικαλούνται την ύπαρξη ”επιχειρηματικού απορρήτου” για να μην αποκαλύψουν με επίσημο και δεσμευτικό τρόπο τα κύρια σημεία του επίμαχου άρθρου 13.

Κι από την άλλη, σπεύδουν να κατηγορήσουν όσους ασκούν κριτική ότι το πράττουν για λόγους πολιτικούς, για να βλάψουν δηλαδή την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ.

Ουδείς βεβαίως εξ αυτών θίγει το μείζον θέμα διαφάνειας που έχει προκύψει για όλους τους απλούς μετόχους της τράπεζας, από το γεγονός ότι η Εμπορική, αλλά και το Δημόσιο, εμφανίζονται να είναι δέσμιοι μιας σειράς αρχικά κρυφών και εν συνεχεία ασαφώς εκτεθειμένων στη δημοσιότητα όρων.

Ορων που είναι σε θέση να επηρεάσουν, και μάλιστα δραστικά, τη μελλοντική περιουσιακή κατάσταση της Εμπορικής.

Και τούτο καθώς τα απανωτά δημοσιεύματα φέρνουν μεν στο φως νέα στοιχεία και νέους όρους, πλην όμως αδυνατούν να φωτίσουν με πλήρη και κατηγορηματικό τρόπο τα δεδομένα, ιδίως αφού έχουν προηγηθεί αντιφατικές δηλώσεις, επώνυμες αλλά και ανώνυμες - εκ μέρους δηλαδή επισημοανεπίσημων αρμοδίων... ”κύκλων”.

Για παράδειγμα, ποιος γνωρίζει μετά βεβαιότητας αν το Δημόσιο έχει ή δεν έχει το δικαίωμα να προχωρήσει σε εκχώρηση του ποσοστού που εξακολουθεί να κατέχει στην Εμπορική, στο πλαίσιο μιας μετοχοποίησης, έως το 2007;

Ποιος γνωρίζει με ποιους όρους και ποιες προϋποθέσεις η Credit Agricole έχει βρεθεί να κατέχει όχι το 6,65% των μετοχών και των δικαιωμάτων ψήφου που προέβλεπε η αρχική συμφωνία, αλλά ποσοστό που κινείται άνω του 11% σε δικαιώματα ψήφου, τμήμα των οποίων μάλιστα προκύπτει από επίσης κρυφές ”ενοχικές συμφωνίες”;

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε αυτό το πλαίσιο έχει μια ανακοίνωση της ίδιας της Credit Agricole, που εκδόθηκε τον Μάιο του 2002 και στην οποία αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:

”Η Credit Agricole ανακοίνωσε σήμερα την κατάληξη των διαπραγματεύσεών της με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων για την αγορά 2 εκατ. μετοχών της Εμπορικής Τράπεζας, που αντιστοιχούν σε περίπου 2,35% του μετοχικού κεφαλαίου της τελευταίας.

”Οι όροι της συναλλαγής”, προστίθεται στην ανακοίνωση, ”θα είναι εκείνοι που καθορίστηκαν όταν η Credit Agricole SA έλαβε το αρχικό της ποσοστό στην Εμπορική, τον Δεκέμβριο του 2000. Την περίοδο εκείνη συμφωνήθηκε ότι η CA θα έχει ”δικαίωμα πρώτης άρνησης” για το ποσοστό του ΤΠΔ στην Εμπορική”.

Από αυτή και μόνον τη διατύπωση προκύπτει αβίαστα ότι η συμφωνία που υπογράφηκε τότε, δεν δέσμευε τυπικά και ουσιαστικά μόνο τη διοίκηση της Εμπορικής και τις δύο θυγατρικές της (που πούλησαν το 6,65%), αλλά και το ίδιο το Δημόσιο, καθώς και Ταμεία τη διοίκηση των οποίων ουσιαστικά ”διαφεντεύει” η εκάστοτε κυβέρνηση, όπως το ΤΠΔ.

Με άλλα λόγια, η συμφωνία δεν εμπλέκει μόνον την ίδια την Εμπορική, αλλά και το Ελληνικό Δημόσιο, τόσο για τα ποσοστά που ήλεγχε (και ελέγχει) στην τράπεζα απευθείας, όσο και για τα ποσοστά κάποιων Ταμείων, προφανώς με γνώση των νομίμων εκπροσώπων της διοίκησής τους, οι οποίοι άλλωστε είναι και οι μόνοι που θα μπορούσαν να αναλάβουν τις τυπικά απαιτούμενες συμβατικές δεσμεύσεις διά της υπογραφής τους.

Ποιοι λοιπόν είναι εκείνοι που επί 4 χρόνια ΔΕΝ γνωρίζουν το περιεχόμενο μιας συμφωνίας την οποία έχει προσυπογράψει αποδεχόμενος όρους της ακόμη και ένας μέτοχος του 2,35% στην Εμπορική, όπως ήταν το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων;

Προφανώς μόνον οι… ”λοιποί”, δηλαδή οι μη σχετιζόμενοι με το Δημόσιο μέτοχοι και το ευρύ επενδυτικό κοινό!

Πρόκειται για μια κατάσταση απολύτως παράδοξη, ιδίως όταν είναι τόσο άμεση η συμμετοχή του Δημοσίου και άρα η εμπλοκή του ”δημοσίου συμφέροντος”, η οποία και αναιρεί άμεσα οιονδήποτε ισχυρισμό περί ”επιχειρηματικών απορρήτων”, τουλάχιστον ενώπιον της Βουλής.

Πρόκειται επίσης για μια υπόθεση που αναντίρρητα δεν πρόκειται να κλείσει τόσο απλά και εύκολα κατόπιν της 7ης Μαρτίου και της συγκρότησης της νέας Βουλής.



Από χρηματιστηριακής πλευράς, θα πρέπει επίσης να θεωρούμε δεδομένο ότι η υπόθεση είναι σε εκκρεμότητα.

Κι αυτό καθώς οι αρχές καλούνται να αποφασίσουν με ποιες αντικειμενικές συνθήκες θα δεχτούν ή θα απορρίψουν το αίτημα που εμμέσως (διά της άρνησής της να απαντήσει) έχει υποβάλει η διοίκηση της Εμπορικής, για εξαίρεση δηλαδή από τις διαδικασίες ενημέρωσης του επενδυτικού κοινού, βάση του σχετικού άρθρου του Προεδρικού Διατάγματος 350/1985

Ως τότε… ”χαιρετίσματα” στην εταιρική διακυβέρνηση και την ενημέρωση των μετόχων!