Η αμερικανική οικονομία έτρεξε με ρυθμούς 4% το τέταρτο τρίμηνο, σε σχέση με το 8,2% που είχε εκτιναχθεί το τρίτο τρίμηνο, στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας 20ετίας και χαμηλότερα από το 5% των προβλέψεων των αναλυτών.

Τα στοιχεία για ρυθμούς ανάπτυξης 4% το τέταρτο τρίμηνο οδήγησαν στην άμεση υποχώρηση της τιμής του δολαρίου έναντι του ευρώ, καθιστώντας ακόμη περισσότερο επίπονη την προσπάθεια της Ιαπωνίας να φρενάρει την κατάρρευση του πράσινου νομίσματος έναντι του γεν, αφού μόνο τον τελευταίο μήνα αγόρασε δολάρια αξίας 7,15 τρισ. γεν ή περίπου 68 δισ. δολαρίων.

Σε ό,τι αφορά τους Ευρωπαίους αξιωματούχους, όπως τους προέδρους της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που στοιχημάτιζαν στη δυναμική άνοδο της αμερικανικής οικονομίας για να επιλύσουν τα οικονομικά και νομισματικά προβλήματα της ευρωζώνης, φαίνεται ότι πλησιάζει η στιγμή για να ”λογαριαστούν” και με τους υπουργούς Οικονομικών και να ενδώσουν σε χαμηλότερα επιτόκια.

Εάν βέβαια θέλουν αποφύγουν την εκτίναξη του ευρώ στα 1,35 δολάρια στα μέσα του καλοκαιριού και όχι στα τέλη του έτους, όπως προέβλεψε σήμαρα το πρωί η Deutsche Bank.

Τα στοιχεία ότι η αμερικανική οικονομία έτρεχε με μικρότερους από τους αναμενόμενους ρυθμούς δεν έλειψαν το προηγούμενο διάστημα.

To σίγουρο είναι ότι ο Άλαν Γκρίσνπαν διαθέτει πλέον όση ”υπομονή” θέλει για να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων, μετά την ανακοίνωση για άνοδο του ΑΕΠ στο 4%.

Τα στοιχεία αυτά ακυρώνουν τους οποιουσδήποτε φόβους για αναθέρμανση των πληθωριστικών πιέσεων στις ΗΠΑ και της αύξησης των επιτοκίων των 10ετών ομολόγων του υπουργείου Οικονομικών.

Η αμερικανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να ανατρέχει σε ”φθηνό” δανεισμό.

Το βασικό, όμως, πρόβλημα που αναδεικνύεται από το απότομο ”φρενάρισμα” της αμερικανικής οικονομίας αφορά την αγορά εργασίας.

Η αγορά εργασίας κατάφερε να δημιουργήσει περίπου 48.000 θέσεις εργασίας το μήνα, για το τελευταίο τρίμηνο του έτους.

Μέγεθος που δεν εξασφαλίζει τη διεύρυνση της απασχόλησης και την αύξηση των καταναλωτικών δαπανών, παρόλη την οριακή αύξηση των αποδοχών και την εκρηκτική άνοδο της παραγωγικότητας, που αποτελούν δύο σημαντικούς παραμέτρους για τη διαμόρφωση της νομισματικής πολιτικής του προέδρου της Fed.

Ας μην ξεχνάμε ότι βασικό στόχο της πολιτικής των χαμηλών επιτοκίων της Fed αποτελεί η διεύρυνση της απασχόλησης διαμέσου του ”φθηνού” δανεισμού των επιχειρήσεων για επενδύσεις.

Ο πρόεδρος της Fed και ορισμένοι αναλυτές είχαν εστιάσει την προσοχή τους στο ότι η αμερικανική οικονομία συναντούσε εμπόδια για να δημιουργήσει νέα θέσεις εργασίας, ενώ την ίδια στιγμή η άνοδος των καταναλωτικών δαπανών σημείωσε επικβράδυνση.

Ο δείκτης των προσωπικών δαπανών, τον οποίο χρησιμοποιεί o Άλαν Γκρίνσπαν για τον υπολογισμό των πληθωριστικών πιέσεων, αυξήθηκε κατά 0,8% το τέταρτο τρίμηνο, καταρρέοντας σε σχέση με την άνοδο κατά 1,8% του τρίτου τριμήνου.

Η ανακοίνωση του υπουργείου Εμπορίου ότι ο δομικός πληθωρισμός έτρεξε κατά 0,7% το τέταρτο τρίμηνο, εξαιρουμένων των τροφίμων και των ενεργειακών πόρων, καταγράφοντας την χαμηλότερη άνοδο από το τέταρτο τρίμηνο του 1962, διέψευσε τους κερδοσκόπους των αγορών που προεξοφλούσαν άνοδο των επιτοκίων το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2004.

Οι ΗΠΑ κερδίζουν τη μάχη του πληθωρισμού, αλλά χάνουν τη μάχη της ταχύτατης ανάπτυξης, μαζί με τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες οικονομίες.



Η αμερικανική οικονομία έτρεξε με ρυθμούς 3,1% το 2003, τους υψηλότερους από το 2000, έτους έκρηξης της χρηματιστηριακής φούσκας και αρχής της επιβράδυνσης, καταγράφοντας παράλληλα άνοδο περίπου κατά 50% σε σχέση με το 2,2% που έτρεξε η ανάπτυξη το 2002.

Η άνοδος των καταναλωτικών δαπανών για το τέταρτο τρίμηνο, που αποτελούν το 70% της αμερικανικής οικονομίας, αποτέλεσε ένα πραγματικό ράπισμα για τις αγορές, τον επιχειρηματικό κόσμο και το οικονομικό επιτελείο του Λευκού Οίκου.

Η άνοδος των καταναλωτικών δαπανών κατά 2,6% το τέταρτο τρίμηνο όχι μόνο απογοήτευσε τους αναλυτές που εκτιμούσαν ότι θα υπήρχε άνοδος κατά 3%, αλλά αποτελεί αδιάσειστο στοιχείο ότι οι φορολογικές απαλλαγές του προέδρου Μπους δεν έχουν αποδώσει να αναμενόμενα αποτελέσματα, παρόλο που έχουν εκτινάξει τα δημοσιονομικά ελλείμματα.

Εάν μάλιστα αναλογιστούμε ότι οι καταναλωτικές δαπάνες είχαν τρέξει κατά 6,9% το τρίτο τρίμηνο, στα υψηλότερα επίπεδα από το 1986, καθίσταται σαφής η καθίζηση της δυναμικής της αμερικανικής ανάπτυξης.

Οι πολιτικές δημοσκοπήσεις μάλιστα ενόψει της προεκλογικής εκστρατείας του Νοεμβρίου, φαίνεται ότι επιβεβαιώνουν τη δυσαρέσκεια των Αμερικανών για την προσωπική και τη συλλογική κατάσταση της χώρας, αφού ακόμη και οι κοινωνικές παροχές εκλαμβάνονται μάλλον ως ”δώρα” προς τις εταιρίες του φαρμακευτικού τομέα, παρά ως μέτρα ανακούφισης των ασθενέστερων.

Τα στοιχεία για την ανάπτυξη θα περιορίσουν πιθανώς την άνοδο των επενδύσεων των αμερικανικών εταιριών, που έφθασαν στο 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος σε ό,τι αφορά τους νέους εξοπλισμούς και κατά 6,9% σε ό,τι αφορά τις σταθερές επενδύσεις.

Η υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης στο 4% το τέταρτο τρίμηνο πιθανώς θα οδηγήσει τις επιχειρήσεις στο να μειώσουν τα αποθέματά τους, που αυξήθηκαν κατά 6,1 δισ. δολάρια το τέταρτο τρίμηνο, φθάνοντας στο 0,61% του ΑΕΠ.



Οι πωλήσεις τελικών προϊόντων, εξαιρουμένων των αποθεμάτων, αυξήθηκαν κατά 3,4% το τέταρτο τρίμηνο, σε σχέση με το 8,3% της ανόδου τους το τρίτο τρίμηνο, σύμφωνα με το υπουργείο Εμπορίου, φωτογραφίζοντας την απότομη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο.

Τα στοιχεία για την πορεία ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας δεν είναι απαισιόδοξα.

Η αμερικανική οικονομία τρέχει με ισχυρούς ρυθμούς, παρόλο που απογοήτευσε όσους εκτιμούσαν- πιθανώς υπερφίαλα- τη συνέχιση των εξωφρενικών ρυθμών ανόδου της.

Εάν μάλιστα συγκρίνει κανείς την πορεία της ανάπτυξης στις ΗΠΑ με την παραπαίουσα ευρωπαϊκή οικονομία και την ανακάμπτουσα ιαπωνική, καθίσταται σαφές ότι οι ΗΠΑ παραμένουν η ατμομηχανή που θα σύρει τα επόμενα βαγόνια.

Αργύρης Παναγόπουλος