Τη συρρίκνωση των συναλλαγών στο Χ.Α., την ραγδαία ανάπτυξη της Αγοράς Παραγώγων και την πτώση του συνολικού ενεργητικού της Α/Κ επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ανάλυση της Kantor για τις εξελίξεις της εξωτραπεζικής αγοράς χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στο έτος 2002.

Για το μέλλον, η ανάλυση εκτιμά ότι η ταχύτητα εκτέλεσης των χρηματιστηριακών συναλλαγών σε συνδυασμό με το μικρότερο κόστος που παρέχεται από το διαδίκτυο και το άνοιγμα των ευρωπαϊκών αγορών, αναμένεται να οδηγήσει σε αναδιάταξη της πελατείας και των πηγών εσόδων των μεγάλων και των μικρών εταιριών.

Επιπλέον, εκτιμάται ότι θα εντατικοποιηθούν οι συγχωνεύσεις και θα επέλθει αύξηση της συγκέντρωσης στον κλάδο.

Αναλυτικότερα και σε ό,τι αφορά τη μείωση συναλλαγών στο Χ.Α.Α., η ανάλυση της Kantor χαρακτηρίζει το 2002 μια ιδιαίτερα δύσκολη χρονιά για το σύνολο των χρηματιστηριακών εταιριών, αφού η συνολική ετήσια αξία των συναλλαγών συμπεριλαμβανομένων και των πακέτων μειώθηκε κατά 38,95 στα 24,8 δισ. ευρώ, από 40,5 δισ. ευρώ το 2001 και 101,7 δις. ευρώ το 2000.

Χαρακτηριστικό είναι, όπως αναφέρει η Kantor, ότι η συνολική αξία συναλλαγών στο Χ.Α. για το 2002 υπολείπεται κατά 55% της απαιτούμενης αξίας για τη λειτουργία των χρηματιστηριακών εταιριών στο λεγόμενο ”νεκρό σημείο” ή breakeven point- στο σημείο δηλαδή όπου μπορούν να καλύπτουν τα κέρδη τους.

Η ανάλυση εστιάζει ακόμη στην στη συμπίεση των προμηθειών λόγω κυρίως της αποχής των θεσμικών επενδυτών. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το δείγμα 42 εταιριών, το 74% παρουσίασε αρνητικά αποτελέσματα, ενώ μόνο το 4 εταιρίες παρουσίασαν λειτουργική κερδοφορία. Οι μεγάλες ΑΧΕ, που είναι κατά βάση θυγατρικές τραπεζών, ήταν οι μόνες που κατάφεραν να διατηρήσουν την καθαρή τους προμήθεια σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Αιτίες της εξέλιξης αυτής, σύμφωνα με την ανάλυση της Kantor, αποδίδεται στη συνέχιση της μακροχρόνιας διόρθωσης του Χ.Α., της κατάταξης του Χ.Α. στην κατηγορία των ανεπτυγμένων αγορών και στην παγκόσμια ύφεση.



Σε αντίθεση με την αγορά μετοχών, η αγορά παραγώγων παρουσίασε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και το 2002, με τον αριθμό των συμβολαίων να αυξάνεται κατά 70% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά. Σημαντική αύξηση εμφάνισε εξάλλου ο λόγος της αξίας των συναλλαγών στο ΧΠΑ, έναντι της συνολική αξίας των συναλλαγών στο Χ.Α.Α.

Σε ό,τι αφορά τον κλάδο διαχείρισης Κεφαλαίων, στο τέλος του 2002, η συνολική αξία ενεργητικού των Α/Κ ήταν 5,2% χαμηλότερη σε σύγκριση με το 2001. Η παρατεταμένη χρηματιστηριακή κρίση στην Ελλάδα και το εξωτερικό έστρεψε τους επενδυτές προς κατηγορίες Α/Κ χαμηλού κινδύνου. Το ενεργητικό των Α/Κ διαθεσίμων αυξήθηκε σε ποσοστό 11% σε σχέση με το προηγούμενη έτος, ενώ αυτό των Μετοχικών Α/Κ σημείωσε ετήσια μείωση της τάξης του 32%.

Η αγορά των Α/Κ αναφέρει η Kantor, είναι εξαιρετικά συγκεντρωμένη, με τις τρεις μεγαλύτερες ΑΕΔΑΚ (EFG, ΔΙΕΘΝΙΚΗ, ALPHA) να κατέχουν το 2002 ποσοστό 60,3% του συνολικού ενεργητικού, από 55,9% το 2001.

Η κάμψη της χρηματιστηριακής αγοράς επέδρασε αρνητικά και στην καθαρή αξία του ενεργητικού των ΕΕΧ και στις τιμές των μετοχών τους, με αποτέλεσμα την πτώση των κερδών και των προσδοκώμενων μερισμάτων.

Η συνολική καθαρή αξία του ενεργητικού ήταν 1,7 δισ. ευρώ στο τέλος του 2002, έναντι 2,3 δις. ευρώ στο τέλος του 2001. Στο μέλλον, η πορεία της αγοράς των Α/Κ αναμένεται, μεταξύ άλλων, να επηρεαστεί από τις διεθνείς χρηματοοικονομικές εξελίξεις, την ενσωμάτωση στο εσωτερικό δίκαιο των ευρωπαϊκών οδηγιών για τις συλλογικές επενδύσεις σε κινητές αξίες.

Εξάλλου, όπως αναφέρεται σε άλλο σημείο της ανάλυσης της Kantor, οι δημόσιες εγγραφές και οι ιδιωτικοποιήσεις απετέλεσαν την κύρια πηγή εσόδων στις συμβουλευτικές υπηρεσίες. Στην αγορά χρηματοοικονομικών συμβούλων, πρωταγωνιστές είναι οι χρηματιστηριακές εταιρίες σε συμβούλους έκδοσης, ενώ στις εξαγορές και τις συγχωνεύσεις, σημαντικό μερίδιο έχουν οι τράπεζες.

* Το πλήρες κείμενο της έρευνας δημοσιεύεται στη Δεξιά Στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”.