Το αντιαμερικανικό μένος που απελευθερώθηκε αθρόα επ’ αφορμή της σύρραξης στο Ιράκ, αλλά και η κινδυνολογία για την επιβίωση του καπιταλισμού που η ίδια πυροδότησε δεν φάνηκε να εκπληρώνονται.

Οι πολεμικές επιχειρήσεις διήρκεσαν πάνω- κάτω όσο είχαν προβλέψει οι ΗΠΑ, οι απώλειές τους ήταν κατά κοινή παραδοχή μικρές, αλλά και η αμερικανική οικονομία που φιγούραρε πολλάκις ως ”Αχίλλειος Πτέρνα της Συμμαχίας” μοιάζει να ξεπερνά τους κλυδωνισμούς.

Αυτό τουλάχιστον μαρτυρούν οι ανοδικές πορείες των διεθνών χρηματιστηριακών αγορών, αλλά και τα όσα οι αναλυτές αναμένουν για τα μακροοικονομικά στοιχεία των επόμενων μηνών στις ΗΠΑ.

Άλλωστε, ο σερ Α. Γκρίνσπαν το είχε προεξοφλήσει από το καλοκαίρι, όταν η επιβράδυνση στους ρυθμούς ανάπτυξης ήταν διαρκής και οι επιμέρους κλάδοι της οικονομικής δραστηριότητας δεν ενέπνεαν αισιοδοξία. ”Κάντε επιτέλους αυτόν τον πόλεμο και σταματήστε να υπόσχεστε στις αγορές ότι ΘΑ τον κάνετε”, είχε πει, εξηγώντας πως πλήττει περισσότερο την εμπιστοσύνη η ανησυχία για κάτι σχεδόν δυσάρεστο, παρά το ίδιο το γεγονός- ακόμα και αν είναι πραγματικά δυσάρεστο.

”Η οικονομία μας ήταν σε τροχιά ανάκαμψης μέσα στο 2002 και πριν οξυνθούν οι ανησυχίες για το τι πρόκειται να γίνει στο Ιράκ”, είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του ο Stephen Wieting, οικονομολόγος της Schroeder Salomon Smith Barney. Τώρα, συνέχισε, εμφανίζονται σημάδια… ίασης.

Τόσο ο κ. Wieting, όσο και οι περισσότεροι συνάδελφοί του συμφωνούν πως το χειρότερο που ο πόλεμος έκανε στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη σχετίζεται με την κάμψη της αισιοδοξίας των καταναλωτών και με τον επακόλουθο περιορισμό των δαπανών. Άλλωστε, όσοι έχουν παρακολουθήσει από κοντά τις εξελίξεις στην αμερικανική οικονομία γνωρίζουν καλά πως οι καταναλωτικές δαπάνες αποτέλεσαν το.. σωσίβιό της στους καιρούς την μίνι ύφεσης των ετών 2000- 2002.

Ο αναλυτής της SSSB διαφωνεί με την άποψη που ήθελε η μετά τον πόλεμο εποχή να ακολουθείται από μια ύφεση ανάλογη με εκείνη που υπήρξε μετά τον πόλεμο του Κόλπου, το 1991. ”Φαίνεται ότι η οικονομία ήταν διαφορετικά τοποθετημένη στις δύο εποχές”, λέει. ”Τότε, το πιθανότερο ήταν πως πηγαίναμε ούτως ή άλλως προς τα κάτω. Τώρα φαίνεται πως ξεπεράσαμε το σκόπελο χωρίς μεγάλες απώλειες- αν και όχι χωρίς καθόλου”.

Τα στοιχεία για το αμερικανικό ΑΕΠ του α΄ τριμήνου, που ανακοινώθηκαν την Μ. Παρασκευή, φαίνεται να επιβεβαιώνουν αρκετές από τις υφέρπουσες ανησυχίες. Η αμερικανική οικονομία αν και ”έτρεξε” με ρυθμό 1,6% (έναντι του 1,4% στο δ΄ τρίμηνο του 2002) δεν κατόρθωσε να προσεγγίσει τις προσδοκίες των αναλυτών που την ήθελαν στο 2,3%.

”Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η οικονομία εξακολουθεί να εμφανίζει έλλειμμα Momentum”, λέει σχετικά ο επικεφαλής οικονομολόγος της Bank One, ενώ συνάδελφοί του έσπευσαν να αποδώσουν την εξέλιξη ακριβώς στην υποχώρηση των καταναλωτικών δαπανών.

Το τι ακριβώς προκάλεσε στον τομέα της ζήτησης ο ιρακινός πόλεμος στο Ιράκ είναι κάτι που θα διαπιστώσουμε το επόμενο διάστημα, επισημαίνουν αναλυτές. Σε λίγο θα αρχίσουν να δημοσιοποιούνται στοιχεία που αφορούν ακριβώς την περίοδο του πολέμου καθώς τυπικά θα αφορούν τον Απρίλιο, ενώ ουσιαστικά θα αναφέρονται περισσότερο στο τέλος Μαρτίου.

Με το τέλος του πολέμου δεν έγινα ωστόσο τα πάντα… ρόδινα στην αμερικανική οικονομία. Γιατί; Μα γιατί ακόμα και πριν τον πόλεμο, δεν ήταν τέτοια η εικόνα.

”Τα εταιρικά χρέη παραμένουν πρόβλημα” , επισημαίνει ο Bruce Kasman επικεφαλής οικονομικής ανάλυσης της JP Morgan. ” Οι εταιρίες παραμένουν στην τροχιά της μείωσης του κόστους και νομίζω ότι θα συνεχίσουμε να βλέπουμε αδυναμία στον τομέα της παραγωγής. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται μια ώθηση από χαμηλότερες τιμές ενέργειας και πιο αισιόδοξους καταναλωτές για τη συνέχεια”, τόνισε ο ίδιος.

Ο κ. Kasman δεν είναι της άποψης ότι το- έστω επιτυχές- τέλος του πολέμου θα σημάνει μια δραματική αύξηση των ρυθμών της αμερικανικής οικονομίας. ”Αν και οι δύο επόμενοι μήνες μάλλον θα σπαταληθούν στην επούλωση των όποιων πολεμικών πληγών, ρυθμοί ανάπτυξης της τάξης του 3% για την οικονομία των ΗΠΑ στο β΄ εξάμηνο, είναι μάλλον λογικό ενδεχόμενο”, παρατηρεί ο ίδιος, ενώ εκτιμά ότι ”η οικονομία, αφού περάσει από ένα μονοπάτι την άνοιξη, θα οδηγηθεί, κοντά στο καλοκαίρι, θα μοιάζει πολύ πιο φωτεινή βρεθεί σε ξέφωτο”.



Για τις αμερικανικές μετοχές, ο αναλυτής της JP Morgan θεωρεί ότι, στην παρούσα φάση είναι δίκαια αποτιμημένες, ενώ πιστεύει πως ήδη παρατηρείται μετακύλιση του επενδυτικού ενδιαφέροντος από τις γεωπολιτικές εξελίξεις στα εταιρικά αποτελέσματα.

Δημήτρης Γλύστρας