Τα σενάρια που αφορούν το μαύρο χρυσό και ανακύπτουν από τις διπλωματικές και οικονομικές εξελίξεις στο μεταπολεμικό σκηνικό εξετάζουν οι κ.κ. Ηρ. & Φιλ. Αντωνόπουλος, σε σχετικό report του Iraj*(Ιnvestment Research and Analysis Journal).

Οι αναλυτές παρατηρούν την ύπαρξη πολλών σεναρίων που, όπως επισημαίνουν, κυμαίνονται από την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου και τη διάσπαση του ΟΠΕΚ μέχρι την επέκταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων σε λοιπές χώρες του Κόλπου και την εκτόξευση των τιμών στα ύψη.

Αν και είναι πολύ δύσκολο να καθορίσει κανείς τη σταθερότητα του νέου καθεστώτος στο Ιράκ, πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ θα κάνουν ό,τι μπορούν για να διασφαλίσουν την πετρελαϊκή υποδομή της χώρας, αναφέρει στην έκθεσή του το Iraj.

Οι περισσότερες διεργασίες που το Iraj περιμένει φαίνεται να σχετίζονται με την παραγωγική ικανότητα που θα έχει η χώρα τα επόμενα χρόνια, καθώς κάτι τέτοιο θα επηρεάσει άμεσα τις τιμές, όπως συνέβη σε όλες τις περιπτώσεις που το Ιράκ βρέθηκε στο επίκεντρο πολιτικοστρατιωτικών γεγονότων (πόλεμος Ιράν- Ιράκ, α’ πόλεμος του Κόλπου).



”Μπορούμε να υποθέσουμε με ασφάλεια”, τονίζεται, ”ότι ανεξαρτήτως των πολιτικών συνθηκών, η παραγωγή πετρελαίου του Ιράκ θα είναι πιο σταθερή από τούδε και στο εξής, συγκρινόμενη με τα τελευταία 12 χρόνια”.

Μια τέτοια εξέλιξη σημαίνει ότι, ενώ η τιμή του πετρελαίου θα συνεχίσει να παρουσιάζει διακυμάνσεις, το premium, λόγω Ιράκ, στην τιμή του πετρελαίου πρέπει να αφαιρεθεί, σημειώνει το Iraj. Το premium αυτό, αν και είναι πολύ δύσκολο να υπολογιστεί, είναι προφανές ότι έχει αποτελέσει πυλώνα καθορισμού των τιμών την τελευταία δωδεκαετία.

Εξάλλου, το γεγονός ότι η τιμή του πετρελαίου προσέγγισε τα 40 δολάρια το βαρέλι κατά τη διάρκεια σημαντικών γεγονότων που αφορούν το Ιράκ (πόλεμος Ιράν-Ιράκ, πόλεμος του Κόλπου), συνεχίζει το report, καταδεικνύει ότι ένα τέτοιο επίπεδο τιμών θα είναι δύσκολο να εμφανιστεί στο άμεσο μέλλον.

Από την άλλη μεριά, το Iraj θεωρεί ότι το σενάριο της ενδεχόμενης απομάκρυνσης του Ιράκ από τον ΟΠΕΚ πρέπει να θεωρείται ελάχιστα πιθανό, καθώς μια σημαντική αύξηση της παραγωγής που θα αποδυνάμωνε τον Οργανισμό Πετρελαιοπαραγωγών και θα πίεζε σημαντικά τις τιμές, απαιτεί τεράστιες επενδύσεις και αρκετό χρονικό διάστημα.

Εξάλλου, το γεγονός ότι ο ΟΠΕΚ δεν χρησιμοποίησε το πετρέλαιο ως ”όπλο” κατά των οικονομιών των χωρών που συμμετείχαν στον πόλεμο κατά του Ιράκ ενισχύει την άποψη ότι οι ΗΠΑ θα θελήσουν να σεβαστούν την υπόσταση του ΟΠΕΚ και να συνεργαστούν ακόμα στενότερα με αυτόν στο μέλλον.

Για τα επόμενα ένα με δύο χρόνια, το Iraj εκτιμά ότι το Ιράκ θα θέσει ως στόχο τα επίπεδα προ του 1991 (3 με 3,5 εκ. βαρέλια ανά ημέρα). Αν και η παραγωγή αυτή θα είναι πολύ μεγαλύτερη από τα 2 εκατομμύρια βαρέλια που παράγει το Ιράκ τα τελευταία χρόνια, δεν σημαίνει ότι η αύξηση αυτή της παραγωγής θα φέρει κορεσμό στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου.

Σε ό,τι αφορά το αντίθετο σενάριο, αυτό δηλαδή της σημαντικής ανόδου των τιμών, που θα ανάκυπτε ως αποτέλεσμα επέκτασης των αμερικανικών επεμβάσεων σε άλλες χώρες της Μ. Ανατολής, δεν θωρείται ιδιαιτέρως πιθανό, καθώς θα άνοιγε τους ”ασκούς του Αιόλου” στις σχέσεις των ΗΠΑ με τον αραβικό κόσμο. ”Ενας ακόμη πόλεμος με χώρα της περιοχής, θα ήταν πολύ δύσκολο να ”πουληθεί” αυτή την εποχή- ακόμα και μέσα στις ΗΠΑ”, αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Καταλήγοντας στην έκθεσή του, το Iraj εκτιμά ότι το πιθανότερο σενάριο για τη μετά Σαντάμ εποχή είναι να υπάρξει μια βραχυπρόθεσμη στασιμότητα στην τιμή του μαύρου χρυσού, καθώς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη θα εστιάσουν την προσοχή τους στο μοίρασμα της πίτας των πετρελαίων του Ιράκ.

* Δικτυακό κέντρο αναλύσεων και μελετών που ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 2001