Για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το αμερικανικό δολάριο αντιμετωπίζει μια συστημική κρίση που απειλεί να ανατρέψει το παγκόσμιο οικονομικό κατεστημένο. Παράγοντες όπως η νομισματική πολιτική της Fed, ο πληθωρισμός, οι γεωπολιτικές εντάσεις και η αποδολαριοποίηση συνδυάζονται, δημιουργώντας μια δυναμική που δύσκολα μπορεί να αντιστραφεί.
Νομισματική Πολιτική και Πληθωρισμός
Η Fed και το Δίλημμα των Επιτοκίων
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) αντιμετωπίζει ένα αδιέξοδο:
- Υψηλά επιτόκια (5,5% το 2024) για τον έλεγχο του πληθωρισμού.
- Μειώσεις επιτοκίων (4,25% το 2025) για την τόνωση της οικονομίας.

• Πληθωρισμός: Παρά την πτώση, παραμένει επίμονος, διαβρώνοντας την αγοραστική δύναμη του δολαρίου.
• Επιτόκια: Οι μειώσεις του 2025 μειώνουν την ελκυστικότητα των δολαριακών επενδύσεων, ενισχύοντας την πτώση του νομίσματος.
Γεωπολιτικές και εμπορικές πιέσεις
Οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι διμερείς συμφωνίες (π.χ., Κίνα-Ρωσία) οδηγούν σε παράκαμψη του δολαρίου μέσω χρήσης τοπικών νομισμάτων, όπως το γουάν και το ρούβλι.
Πόσο Ισχυρό Είναι το Δολάριο Σήμερα; Συναλλαγματικές Ισοτιμίες

Ειδική περίπτωση: Το γουάν και το δολάριο σε αντιπαλότητα
Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr
FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin
Ανάλυση:
• 2000–2015: Το γουάν υποτιμήθηκε (π.χ., 6.48 CNY/USD το 2015), ενισχύοντας τις κινεζικές εξαγωγές.
• 2015–2024: Αποδυνάμωση του γουάν (π.χ., 7.18 CNY/USD το 2024) λόγω εμπορικών πολέμων, πληθωρισμού στις ΗΠΑ και πολιτικών της Fed.
• Κριτικές: Οι ΗΠΑ κατηγόρησαν την Κίνα για «χειραγώγηση νομίσματος» (2019), ισχυριζόμενες ότι υποτιμά το γουάν για ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Εμπορικό έλλειμμα, δημόσιο χρέος και η πορεία του δολαρίου
Η οικονομική σταθερότητα των Ηνωμένων Πολιτειών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη δημοσιονομική πολιτική και το εμπορικό της ισοζύγιο.
Το διαρκώς αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα και το εκρηκτικά υψηλό δημόσιο χρέος δημιουργούν σημαντικές προκλήσεις για τη διεθνή ισχύ του δολαρίου και τη μακροπρόθεσμη οικονομική σταθερότητα της χώρας.

Η συνεχής αύξηση του εμπορικού ελλείμματος σημαίνει ότι περισσότερα δολάρια κυκλοφορούν διεθνώς, γεγονός που μειώνει τη συναλλαγματική του αξία. Η τάση αυτή αντανακλάται στη σταδιακή πτώση του δείκτη δολαρίου (DXY) και στην άνοδο της ισοτιμίας EUR/USD, υποδηλώνοντας τη σταδιακή αποδυνάμωση του αμερικανικού νομίσματος.

Η αύξηση του δημοσίου χρέους συχνά συνοδεύεται από αύξηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, καθώς οι επενδυτές απαιτούν υψηλότερες αποδόσεις για να διακρατήσουν κρατικό χρέος. Ωστόσο, αν η δυναμική του χρέους καταστεί μη βιώσιμη, η εμπιστοσύνη των διεθνών αγορών μπορεί να μειωθεί, οδηγώντας σε μαζικές εκροές κεφαλαίων και αποδυνάμωση του δολαρίου.
Γενικές παρατηρήσεις και σχέση με την παγκόσμια οικονομία
• Το υψηλό εμπορικό έλλειμμα τροφοδοτεί την αύξηση της προσφοράς δολαρίων στις παγκόσμιες αγορές, επιταχύνοντας την πτώση της αξίας του νομίσματος.
• Οι αυξανόμενες αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων μπορεί να ενισχύσουν προσωρινά τη ζήτηση για δολάρια, αλλά η υπερβολική συσσώρευση χρέους ενδέχεται να κλονίσει την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών.
• Η διαρκής αποδυνάμωση του δολαρίου μπορεί να ωθήσει διεθνείς οικονομίες να αναζητήσουν εναλλακτικά αποθεματικά νομίσματα, μειώνοντας τον ρόλο του ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
Η δυναμική αυτή υπογραμμίζει την ανάγκη για μια πιο ισορροπημένη δημοσιονομική και εμπορική πολιτική προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα του δολαρίου και της ευρύτερης αμερικανικής οικονομίας.
Πολυδιάστατος αντίκτυπος: Παγκόσμια οικονομία και μέλλον του δολαρίου

Προοπτικές και συμπεράσματα
Προβλέψεις:
- 2025–2035: Το δολάριο θα αντιμετωπίσει αδυναμίες αν δεν αντιμετωπιστούν οι δομικές προκλήσεις.
- Το γουάν και το ευρώ θα κερδίσουν έδαφος, αλλά το δολάριο θα παραμείνει κεντρικό σε συναλλαγές και αποθεματικά.
Η πτώση του δολαρίου δεν είναι βραχυπρόθεσμη, αλλά συστημική, με ρίζες σε νομισματική πολιτική, γεωπολιτικές εντάσεις και δομικές αλλαγές. Για να διατηρηθεί η ηγεμονία του, απαιτούνται:
- Δημοσιονομική υπευθυνότητα για μείωση του χρέους.
- Τεχνολογική ηγεσία για ανταγωνιστικότητα.
- Πολυμερείς συνεργασίες για ενίσχυση χρηματοοικονομικών συμμαχιών.
* Ο Νικόλαος Χαβούτης είναι διευθυντής της συμβουλευτικής εταιρείας SoZone Limited. nhavoutis@gmail.com
