Η ύφεση σπρώχνει ακόμη και τις πολυεθνικές να επιλέγουν τα προωθητικά δώρα αντί της ακριβής τηλεοπτικής διαφήμισης. Ποιοί είναι οι πρωταγωνιστές της αγοράς;

Στους εν Ελλάδι καταναλωτές ”προσφέρονται” ετησίως ”δώρα” αξίας 440 εκατ. ευρώ (150 δισ. δραχμών). Στο συμπέρασμα αυτό καταληγει έρευνα της Τράπεζας Πληροφοριών για την Οικονομία και τις Επιχειρήσεις Stat Bank στην οποία διερευνάται η αγορά των προωθητικών δώρων που δίδονται με διάφορα προϊόντα των super market, με αυτοκίνητα, περιοδικά και πετρελαιοειδή.

Στην έρευνα καταγράφονται οι επιχειρήσεις που προμηθεύουν τα συγκεκριμένα είδη σε πολυεθνικούς κολοσσούς αλλά και τους ελληνικούς οίκους. Επίσης τα ποσά που δίνονται ανά κατηγορία προϊόντων καθώς επίσης και τα γεωγραφικά όρια της διεθνοποιημένης αυτής αγοράς.



Το πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι το ποσό των 440 εκατ. ευρώ, το οποίο βεβαίως μεταφέρεται στη λιανική τιμή των προϊόντων – άρα πληρώνεται στην ουσία από τους καταναλωτές – διαχειρίζονται περίπου 500 εταιρίες εκ των οποίων 2-3 ελέγχουν ένα μεγάλο μερίδιο της αγοράς.

Επιχειρώντας να διερευνήσουμε την πολύ ενδιαφέρουσα αυτή αγορά διαπιστώσαμε ότι αυτή επεκτείνει τις δραστηριότητές της από την Ελλάδα και την γειτονική Βουλγαρία έως την Κίνα και το Μπαγκλαντές.

Ο τομέας των επιχειρηματικών δώρων είναι μια από τις πλέον διεθνοποιημένες αγορές ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των προϊόντων αυτών που βοηθούν τις επιχειρήσεις να διευρύνουν το τζίρο τους, παράγονται στην μακρινή Κίνα.

Ενδεικτικά της διεθνοποίησης της συγκεκριμένης αγοράς είναι τα παρακάτω γεγονότα:

* Πρώτον, τα ηλεκτρονικά είδη δώρων παράγονται στην πόλη Σεν-Ζεν (Shenzhen).

* Δεύτερον, οι ομπρέλες παράγονται στη Σαγκάη οι οποίες για να φτάσουν στην Ευρώπη μέσω θαλάσσης απαιτείται ένα χρονικό διάστημα 25 ημερών.

* Τρίτον, τα μπλουζάκια t-shirt που θεωρούνται ο ”βασιλιάς του επιχειρηματικού δώρου” και τα οποία δίδονται ως δώρα στα ευρωπαϊκά σουπερμάρκετς – και όχι μόνον - παράγονται στο Πακιστάν και το Μπαγκλαντές από το οποίο αυτά εισάγονται χωρίς δασμούς στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

* Τέταρτον, στην Ευρώπη δραστηριοποιούνται περίπου 6.700 εισαγωγικές και εμπορικές εταιρίες επιχειρηματικών δώρων (ή αλλιώς προωθητικών δώρων) ενώ ειδικά στην Ολλανδία που θεωρείται το κέντρο διανομής επιχειρηματικών δώρων της γηραιάς ηπείρου υπάρχουν τρία μεγάλα στοκατζίδικα που ελέγχουν το σύνολο της αγοράς.

Σε ότι αφορά την εικόνα του κλάδου στην Ελλάδα και τους πρωταγωνιστές της αγοράς αυτής που ας σημειωθεί εμφανίζει κατακόρυφη άνοδο μεγεθών τα συμπεράσματα είναι αποκαλυπτικά. Πριν παρουσιάσουμε ωστόσο αυτά αξίζει να σημειώσουμε ότι στη σημερινή περίοδο που η οικονομία αντιμετωπίζει τις συνέπειες μιας παρατεταμένης ύφεσης, το προωθητικό δώρο αναδεικνύεται στον πιο φθηνό τρόπο προώθησης των πωλήσεων.

Με δύο λόγια πολλές εταιρίες που επιθυμούν – και το κάνουν - να περικόψουν τα διαφημιστικά κονδύλια οδηγούνται στη λύση του (σχετικά φθηνότερου και πιο άμεσου από άποψη αποτελέσματος) προωθητικού δώρου ως μέσου για την αύξηση των πωλήσεών τους.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης στην ελληνική αγορά τα τελευταία έτη κυμαίνεται γύρω στο 20% ετησίως. Κυριότεροι πελάτες στις επιχειρήσεις του κλάδου, αποτελούν οι εκδοτικοί οίκοι, οι μεγάλες αλυσίδες τροφίμων (Supermarkets), οι φαρμακευτικές εταιρίες και οι εταιρίες εμπορίας ποτών, με κυριότερα προϊόντα, τα είδη ταξιδιού, είδη γραφείου, ημερολόγια, είδη οικιακής χρήσεως και είδη ενδύσεως (κυρίως διαφημιστικά μπλουζάκια).

Σύμφωνα με εκτιμήσεις εκπροσώπων της αγοράς, στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 500 εταιρίες εμπορίας επιχειρηματικών δώρων το συντριπτικό τμήμα των οποίων πραγματοποιεί εκάστη τζίρο μεταξύ 90 ως 300 χιλιάδες ευρώ (περίπου 30 και 100 εκατ. δραχμές).

Κυρίαρχη θέση στην αγορά κατέχει η εισηγμένη εταιρία Promota Hellas με ετήσιο τζίρο της τάξεως των 21 εκατ. ευρώ ενώ η δεύτερη σημαντικότερη εταιρία του κλάδου – η βορειοελλαδίτικη Almak - ευρίσκεται σε πολύ μεγάλη απόσταση με έναν ετήσιο τζίρο της τάξης των 3 εκατ. ευρώ.

Στην πραγματικότητα η λειτουργία της αγοράς στηρίζεται στη λογική: παραγγελία προϊόντος – εισαγωγή από το εξωτερικό – εμπορία στο εσωτερικό. Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εμπορίας επιχειρηματικών δώρων είναι η εκτύπωση της φίρμας που θα διαθέσει το συγκεκριμένο δώρο μαζί με το προϊόν της.

Ξεχωριστή θέση στην αγορά του επιχειρηματικού δώρου κατέχει η εταιρία Promota Hellas, η οποία το 2001 εμφάνισε πωλήσεις που ανέρχονταν σε 20,7 εκατ ευρώ και καθαρά κέρδη 3,1 εκατ ευρώ περίπου.

Από τον Οκτώβριο του 2000, η εταιρία δραστηριοποιείται στο ηλεκτρονικό εμπόριο με τη δημιουργία ηλεκτρονικού καταστήματος λιανικής πώλησης με στόχο την ελληνική και την ευρωπαϊκή αγορά. Κατ΄αυτό το τρόπο, δημιουργήθηκε μία νέα κατηγορία προϊόντων η οποία αποτελεί το αντικείμενο πώλησης μέσω αυτού του ηλεκτρονικού καταστήματος.

Τα κυριότερα πρωτότυπα δώρα (είδη gadgets) είναι διάφορες ηλεκτρονικές πολυσυσκευές και ρολόγια αξεσουάρ, ”περιφερειακά” προϊόντα ηλεκτρονικών υπολογιστών καθώς και προσωπικά είδη. Η εταιρία τα είδη αυτά τα αγοράζει για λογαριασμό της και κατόπιν τα εμπορεύεται.

Οι χώρες από τις οποίες η εταιρία προμηθεύεται κυρίως τα εμπορεύματά της είναι η Κίνα, το Χονγκ-Κονγκ, η Ταϊβάν, η Ιταλία, η Ολλανδία και η Γερμανία.Η υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών – κυρίως από την Promota αλλά και μικρότερου μεγέθους από ασθενέστερες εταιρίες – στηρίζονται στις προσδοκίες που έχουν επενδύσει οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες στα προωθητικά και επιχειρηματικά δώρα με στόχο την προώθηση των πωλήσεών τους.

Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένες περιπτώσεις μεταξύ των οποίων και οι παρακάτω: η Coca Cola προσφάτως παρήγγειλε και διένειμε δωρεάν με τα προϊόντα της περίπου 1,2 εκατομμύρια κομμάτια τσάντες ψυγείο. Η Nestle 250 χιλιάδες t-shirts. Τα δώρα αυτά αντιστάθμισαν σε κάποιο βαθμό διαφημιστικά κονδύλια που θα έπεφταν στη τηλεόραση. Εκ των πραγμάτων λοιπόν οι εταιρίες προώθησης διαφημιστικών δώρων φαίνεται να ενισχύουν καθημερινά το ρόλο τους, ενώ οι σημαντικότερες εξ αυτών μπορούν άνετα να θεωρηθούν και ως οι σοβαρότεροι αντίπαλοι των διαφημιστικών εταιριών.

Ιστορία Επιχειρηματικού Δώρου



1881: Ο Jasper Meek, ιδιοκτήτης εφημερίδας, φτιάχνει μια σχολική τσάντα στολισμένη με διαφημιστικά αποκόμματα και δίνει το έναυσμα για την ίδρυση της Βιομηχανίας των Επιχειρηματικών Δώρων.

1888: Το Ημερολόγιο καθιερώνεται από τον Edmund Burke Osborne, εκδότη εφημερίδας.

1893: Η HJ Heinz Company μοιράζει δωρεάν χιλιάδες κουπόνια για ένα βάζο με πράσινες πίκλες και προκαλεί συνωστισμό στο World Columbian Exposition όπου καλούν την αστυνομία.

1930: Οι τράπουλες γίνονται ”μέσα” διαφήμισης.

1940: Το ξύλινο μολύβι γίνεται διάσημο στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Columbia Pencil Company μοιράζει 2.000.000 μολύβια στις κατακτημένες περιοχές.

1960: Το 1964 πρωτοεμφανίζεται το ``χαμογελαστό’’ κουμπί σε μπλουζάκια, κούπες, καπέλα, αυτοκόλλητα κτλ. και κάνει μεγάλο ντόρο.

1970: Η μαζική παραγωγή φθηνών ρολογιών, τα καθιστά ως επιχειρηματικά δώρα.

1980: Η προχωρημένη τεχνολογία διευρύνει την αγορά με μικρά ηλεκτρονικά gadgets: κομπιουτεράκια, beepers.

1990: Τα καπελάκια είναι πάλι της μόδας, αυτή τη φορά με το logo στο μπροστά ή και στο πίσω μέρος, ανάλογα με το πώς φοριούνται!

2002: To T-Shirt αναγορεύεται ήδη σε βασιλιά του προωθητικού δώρου ενώ η φθηνή παραγωγή του στην Κίνα αλλάζει ραγδαίως τους συσχετισμούς μεταξύ προμηθευτών και εμπόρων.