Η εστίαση του επενδυτικού ενδιαφέροντος στις επιμέρους μετοχές συντελείται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια επιλογής, όπως τη σχέση τιμής-κερδών (Ρ/Ε), τη σχέση τιμής διαπραγμάτευσης προς λογιστική αξία (Price to Book Value) κ.ο.κ.

Ένα από τα λιγότερο γνωστά κριτήρια επιλογής, αλλά παρά ταύτα εκ των πιο ευρέως διαδεδομένων στο εξωτερικό, είναι αυτό του beta.

Το beta μιας μετοχής αντικατοπτρίζει το βαθμό συσχέτισης που έχει η μετοχή με τη πορεία του Γενικού Δείκτη στο οποίο βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση. Όσο μεγαλύτερο το beta μιας μετοχής, τόσο μεγαλύτερος ο βαθμός της θετικής συσχέτισης με το Γενικό Δείκτη, όσο μικρότερο το beta, τόσο μικρότερος ο βαθμός της θετικής συσχέτισης.

Παράλληλα, υπάρχουν μετοχές που εμφανίζουν αρνητικό beta, ήτοι η πορεία τους είναι αντιστρόφως ανάλογη αυτής της ευρύτερης αγοράς, κατηγορία μετοχών που όπως είναι ευνόητο έχει καταγράψει επιδόσεις που ξεπερνούν φέτος το 20-30% κατά μέσο όρο, ήτοι τα μέσα ποσοστά απωλειών των βασικών χρηματιστηριακών δεικτών των ”ώριμων” κεφαλαιαγορών.

Στις λεγόμενες μετοχές υψηλού beta, κατατάσσονται οι ασφαλιστικές εταιρίες, οι τίτλοι του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού τομέα, οι τίτλοι του βιομηχανικού κλάδου, του λιανεμπορίου και κατά γενικό κανόνα, οι τίτλοι όσων εταιριών τα αποτελέσματα των οποίων ενισχύονται σε περιόδους μακροοικονομικής ανάπτυξης (cyclical stocks), ενώ οι τίτλοι νέας τεχνολογίας είθισται να εμφανίζουν beta μεγαλύτερο του 2, ήτοι για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα ανόδου του Γενικού Δείκτη, η εν λόγω μετοχή είθισται να ανατιμάται κατά 2%.

O επενδυτής που προεξοφλεί ανάκαμψη των αγορών, ενδείκνυται να τοποθετείται στις εν λόγω μετοχές, καθότι η απόδοση που θα επιτύχει θα είναι τουλάχιστον αντίστοιχη της ανόδου σε επίπεδο Γενικού Δείκτη, αν όχι μεγαλύτερη. Στην Ευρώπη, οι τίτλοι με το υψηλότερο beta είναι η Allianz, η Munich Re, η SAP κ.ο.κ. Παράλληλα, ο ίδιος επενδυτής μπορεί κάλλιστα να λάβει θέσεις short σε μετοχές με αρνητικό beta, προεξοφλώντας ότι αυτές θα καταγράψουν σημαντικές απώλειες σε ενδεχόμενη άνοδο της αγοράς.

Στον αντίποδα, ο επενδυτής που προεξοφλεί πτώση των αγορών καλείται να λάβει θέσεις short σε μετοχές με μεγάλο beta, τάση που χαρακτήρισε εξάλλου τη στάση των θεσμικών χαρτοφυλακίων καθ’ όλο το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, και να λάβει θέσεις long σε μετοχές με μεγάλο αρνητικό beta. Σε αυτή τη κατηγορία, εντάσσονται οι τίτλοι της αμυντικής βιομηχανίας, των εταιριών εξόρυξης πολύτιμων μετάλλων και της παροχής ιατρικοφαρμακευτικών υπηρεσιών.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι οι εταιρίες εξόρυξης πολύτιμων μετάλλων αποτελούν το κλάδο με τα υψηλότερα κέρδη το 2002, αφού κατά μέσον όρο έχουν ανατιμηθεί κατά 78%.