Τεκτονικές αλλαγές στις τηλεπικοινωνίες

Σε νέα «ποιοτική» φάση φαίνεται να περνά η μέχρι τώρα πολύ αργόσυρτη διαδικασία συγκέντρωσης στον τηλεπικοινωνιακό κλάδο, καθώς από τη μια πλευρά η αγορά πιέζει για συγχωνεύσεις στο μέτωπο των εναλλακτικών παρόχων κι από την άλλη η Vodafone και η Wind σπεύδουν να παίξουν ρόλο καταλαμβάνοντας στρατηγικές θέσεις ώστε να γείρουν ει δυνατόν προς όφελός τους την όλη διαδικασία. Βασικό αντίπαλον δέος για όλους ο ΟΤΕ, ο πιο μεγάλος παίκτης του χώρου.

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως αυτό που έγινε με τον συνωστισμό της Vodafone και της Wind στη Forthnet (που όπως είχε προβλέψει το Euro2day.gr αναδείχθηκε λόγω της NOVA και του triple play σε... χρυσόμαλλο δέρας του κλάδου) δεν αποτελεί παρά την κορυφή του παγόβουνου, καθώς η υπόθεση των συμπράξεων είναι πολύ ευρύτερη στον κλάδο.

«Το μόνο βέβαιο είναι ότι το 2014 δεν θα πλήξουμε, αφού υπάρχουν πολλά ανοιχτά μέτωπα», αναφέρει στέλεχος της αγοράς, επισημαίνοντας πάντως ότι οι διαδικασίες θα είναι περίπλοκες, ίσως και χρονοβόρες καθώς τα «τζαρτζαρίσματα» και οι σκληρές διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε ισχυρούς παίκτες ροκανίζουν τον χρόνο.

«Δεν είναι τυχαίο ότι για συγκέντρωση μιλάμε επί χρόνια, χωρίς να γίνουν σπουδαίες ανακατατάξεις», υπογραμμίζει, προσθέτοντας πάντως ότι «αυτήν τη φορά ίσως τα πράγματα εκτυλιχθούν διαφορετικά».

Πώς βρέθηκαν η Wind και η Vodafone στην... ποδιά της Forthnet

H φωτιά στο μέτωπο της Forthnet, όπως είχε καταγράψει το Euro2day.gr, ξεκίνησε πέρυσι το καλοκαίρι όταν είχε διαρρεύσει η πληροφορία που ήθελε η κρητική εταιρεία να βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις όχι μόνο με τη Hellas On Line, αλλά και με την ίδια τη Vodafone. Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να σήμανε κόκκινο συναγερμό στο επιτελείο της Wind, οδηγώντας στην απόκτηση σημαντικού ποσοστού από την τελευταία (έχει φτάσει πλέον στα όρια του 33%) προκειμένου να μπλοκαριστούν οι εξελίξεις.

Τα τελευταία γεγονότα, όμως, δείχνουν ότι η Vodafone δεν ξέχασε την υπόθεση. Τουναντίον, σχεδίασε προσεκτικά την απάντησή της, αποκτώντας με τη σειρά της ποσοστό 6,51% που, αν συνδυαστεί με το ποσοστό των Αράβων της Forthnet (44,9%), προσφέρει την απόλυτη πλειοψηφία, με πάνω από 50%.

Σε κάθε περίπτωση, οι νέοι ισχυροί μέτοχοι δεν έδωσαν έναν σκασμό λεφτά για να εισπράξουν υπεραξίες ή μέρισμα (παρότι στην περίπτωση της Wind προκύπτουν ήδη σημαντικές υπεραξίες από την τοποθέτησή της στη Forthnet), αλλά για να προωθήσουν συνεργασίες και συμπράξεις.

Βασική προίκα της Forthnet είναι η κυριαρχία της στη συνδρομητική τηλεόραση μέσω της ΝΟVA και το λεγόμενο triple play, η συνδυαστική δηλαδή προσφορά υπηρεσιών φωνής, internet και συνδρομητικής τηλεόρασης, σε ένα πακέτο, που είχε πολύ μεγάλη εμπορική επιτυχία τον τελευταίο χρόνο.

Το ενδιαφέρον της Wind και της Vodafone για την προσφορά πακέτων triple play δεν είναι τυχαίο. Διεθνώς, η παροχή υπηρεσιών φωνής και internet θεωρείται πλέον commodity, δηλαδή υπηρεσία που δεν επιτρέπει ιδιαίτερη διαφοροποίηση και περιθώρια κέρδους, στο πλαίσιο του σκληρότατου ανταγωνισμού, αντίθετα με την παροχή «περιεχομένου», μέσω συνδρομητικής τηλεόρασης.

Εντούτοις στην ελληνική αγορά μόνο η Forthnet και -λιγότερο προς το παρόν- ο ΟΤΕ μπορούν να προσφέρουν τέτοια πακέτα με αξιώσεις. Με άλλα λόγια, όλα δείχνουν πως στο τέλος του 2014 τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά (και μάλλον σαφώς καλύτερα, όπως φαίνεται να προεξοφλεί με τις κινήσεις της η χρηματιστηριακή αγορά) για τη Forthnet, σε σχέση με την τρέχουσα εικόνα της.

Κι όποιος εκ των δύο «μνηστήρων» εξασφαλίσει σύμπραξη μαζί της θα έχει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η ταυτόχρονη πάντως παρουσία των δύο μεγάλων παικτών μάλλον αδυνατίζει το ενδεχόμενο περαιτέρω εντυπωσιακών εξελίξεων, σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Ωστόσο, σε έτος μεγάλων αλλαγών αναμένεται να εξελιχτεί το 2014 και για άλλες εταιρείες του κλάδου.

Hellas On Line, Cyta και στο βάθος... Vodafone

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κυπριακή CYTA, που πρόσφατα απέκτησε νέο διοικητικό συμβούλιο. Η κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη -κάτω και από τις πιέσεις της τρόικας και της ανάγκης εύρεσης πόρων για τη μείωση του δημόσιου χρέους- δείχνει διατεθειμένη να προχωρήσει όσο το δυνατόν ταχύτερα στην ιδιωτικοποίησή της, ενώ ακόμη φημολογείται και το ενδεχόμενο παραχώρησης (μέσω συγχώνευσης) της ελληνικής θυγατρικής της (CYTA Hellas) πριν από την πώληση του μητρικού τηλεπικοινωνιακού οργανισμού στην Κύπρο.

Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν ήδη στην αγορά πληροφορίες για προχωρημένες συνομιλίες μεταξύ της Cyta Hellas και της Hellas On line, για τη συνένωση των δύο εταιρειών. Δεδομένου ότι μεγαλύτερος μέτοχος της HOL, μετά τον όμιλο Κόκκαλη, είναι η Vodafone, με ποσοστό της τάξεως του 18%, πηγές της αγοράς τονίζουν ότι οι συνομιλίες αυτές πρέπει να διεξάγονται με τη «συναίνεση» της Vodafone.

Τις πληροφορίες αυτές ενισχύει η μεταγραφή εκατοντάδων εργαζομένων της Hellas On Line σε τρίτη εταιρεία, κι όχι μόνο επειδή διαφοροποιεί δραστικά το πεδίο των λειτουργικών εξόδων της.

Σημειωτέον ότι στην κυπριακή αγορά υπάρχει ήδη επιτυχής συνεργασία μεταξύ της Cyta και της Vodafone. Η Κύπρος είναι από τις πολύ λίγες χώρες όπου ο πολυεθνικός τηλεπικοινωνιακός κολοσσός δεν διαθέτει αυτόνομη παρουσία. Επιπρόσθετα, η CYTA Hellas ανακοίνωσε, μόλις τον προηγούμενο μήνα, την είσοδό της στην κινητή τηλεφωνία ως εικονικός πάροχος (MVNO) και όλη η αγορά γνωρίζει πως αυτό θα γίνει σε συνεργασία με τη Vodafone!

Άρα έχουμε τη Vodafone να είναι ταυτόχρονα ο δεύτερος μέτοχος και συνεργάτης με τη Hellas On Line στην Ελλάδα, αλλά και συνεργάτης της CYTA τόσο στην Κύπρο, όσο και στην Ελλάδα, γεγονός που δίνει βαρύτητα στις πληροφορίες για ευρύτερη σύμπραξη των Hellas On Line και CYTA με τη Vodafone, πιθανώς μέσω ενός νέου σχήματος και προφανώς υπό τον βασικό έλεγχο της πολυεθνικής.

Σε αυτόν τον άξονα, αναφέρουν πηγές του Euro2day.gr, οι εξελίξεις ίσως αποδειχθούν ταχύτατες.

Σε ρόλο παρατηρητή ο ΟΤΕ

Προς το παρόν, από τις διαδικασίες συνένωσης στον χώρο φαίνεται να απέχει πλήρως ο ΟΤΕ, επιβεβαιώνοντας παλαιότερες τοποθετήσεις στελεχών του περί αυτόνομης ανάπτυξης. Ίσως διότι είναι ο μεγαλύτερος παίκτης του χώρου και ήδη διαθέτει στον όμιλο όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων, κινητή, σταθερή, Internet και συνδρομητική τηλεόραση, ίσως και διότι το μέγεθός του περιορίζει τις δυνατές κινήσεις, υπό τη σκιά της επιτροπής ανταγωνισμού.

Ο ΟΤΕ θα είναι σίγουρα ο ένας από τους δύο, το πολύ τρεις ισχυρούς πόλους των ελληνικών τηλεπικοινωνιών, έχοντας ήδη πετύχει ουσιαστική αναχρηματοδότηση των δανείων του - και θετικά αποτελέσματα σε επίπεδο κερδών και ταμειακών ροών. Το παιχνίδι, λένε γνώστες της αγοράς, παίζεται στη συγκρότηση των άλλων πόλων από τη Wind και τη Vodafone, με βασικό ερώτημα ποιος θα έχει στο ρεπερτόριό του ισχυρές υπηρεσίες triple play με συνδρομητική τηλεόραση.

Σε κάθε περίπτωση, τις εξελίξεις τις επηρεάζει η επιβαρυμένη εικόνα της αγοράς. Η συρρίκνωση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ωθεί τις εταιρείες σε μειωμένα τιμολόγια, οι προσφορές triple play εντείνουν τον ανταγωνισμό, ενώ επιπλέον οι τηλεπικοινωνιακοί οργανισμοί καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλούς εταιρικούς πελάτες που δεν μπορούν να αποπληρώσουν τους λογαριασμούς τους. «Προχωράμε στη μία ρύθμιση μετά την άλλη», παραδέχεται στέλεχος της αγοράς.

Κατά συνέπεια, οι κόντρες για την ανταγωνιστική επιβίωση αναμένονται σκληρές.