Το όνομα του παιχνιδιού είναι εμπιστοσύνη

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Αν σήμερα ο φίλτατος κ. Γ. Στουρνάρας μπορεί να προσδοκά και να σχεδιάζει επάνοδο της χώρας στις αγορές, ώστε να εξασφαλίσει έτσι μέρος της χρηματοδότησής της για το επόμενο δωδεκάμηνο, τούτο κατέστη δυνατό επειδή η Ελλάδα στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών, πρώτον, τήρησε τα «συμπεφωνημένα», τουλάχιστον τα δημοσιονομικά και, δεύτερον, ουδέποτε «έκαψε τις γέφυρές της» με τις αγορές.

Η χώρα ούτε κήρυξε μονομερώς αθέτηση των υποχρεώσεών της έναντι των κατόχων ελληνικών ομολόγων, όπως τη συμβούλευαν ορισμένοι, ούτε έκανε (και πάλι μονομερώς), όπως επίσης τη συμβούλευαν, «διάλλειμμα» στην εξυπηρέτηση των ομολόγων της.

Αντίθετα, το διαβόητο PSI, μόλις προ διετίας, μπορεί να μην ήταν αυτό που στην κοινή καθομιλουμένη ονομάζουμε «εθελοντικό», ήταν όμως, τελικά, συμπεφωνημένο με τους δανειστές μας, οι οποίοι δέχθηκαν να ανταλλάξουν το ελληνικό κρατικό χρέος που κατείχαν με νέο, υπό δυσμενέστερους οικονομικούς, αλλά ασφαλέστερους θεσμικούς όρους, δεδομένης της κατάστασης της χώρας μας.

Ταυτόχρονα, η Ελλάδα προχώρησε σε δημοσιονομική προσαρμογή, η οποία σήμερα της επιτρέπει να επικαλείται ότι διαθέτει πρωτογενές πλεόνασμα, βάσει όσων ισχύουν στην Ε.Ε.

Μπορεί το πλεόνασμα αυτό να εξασφαλίστηκε με τον λάθος τρόπο, όπως επανειλημμένως έχουμε υποστηρίξει, δηλαδή μέσω της υπερφορολόγησης και της διατήρησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου σε υψηλά επίπεδα, αντί της συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα, όμως είναι υπαρκτό, βάσει πάντα όσων ισχύουν στην ευρωζώνη.

Ως προς αυτό, εξάλλου, αναμένεται να αποφανθεί εντός του μηνός η Eurostat, όπως φρόντισαν χθες να μας υπενθυμίσουν οι φίλτατοι του Eurogroup.

Τι ακριβώς σηματοδοτεί, όμως, αυτή η επάνοδος στις αγορές;

Την ανάκτηση του τμήματος της εθνικής μας κυριαρχίας, που χάσαμε όταν υπήχθη η χώρα σε καθεστώς μνημονίου ή το «ελευθέρας» που επιζητούν οι Έλληνες πολιτικοί να μπορούν να δανείζονται ώστε να είναι σε θέση να κάνουν προεκλογικές παροχές;

Η απάντηση είναι, ίσως, τίποτε εκ των δύο ή εναλλακτικά, αμφότερα.

Πρώτον, το κλίμα στις αγορές μπορεί να είναι σήμερα σχετικά θετικό και η ψαλίδα μεταξύ του γερμανικού και του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου να μειώθηκε κάτω από τις πεντακόσιες μονάδες βάσης, χθες, στις συναλλαγές της ΗΔΑΤ, για πρώτη φορά τα τελευταία 4-5 χρόνια, όμως αγορές είναι αυτές και εμφανίζουν διακυμάνσεις…

Δεύτερον, κτυπάμε σήμερα την πόρτα αυτών των αγορών, με μια έκδοση η οποία όπως είπε ο φίλτατος Ιωάννης θα είναι μικρή και μαζεμένη, έχοντας το δίκτυ ασφαλείας που προσφέρει η χρηματοδότηση της ευρωζώνης για το επόμενο δωδεκάμηνο.

Ίσως, η έκδοση αυτή να είναι τμήμα της συγκεκριμένης χρηματοδότησης, όμως ακόμη κι αν όλα δεν εξελιχθούν κατ’ ευχήν, θα υπάρχει πάντοτε η περίφημη «κοινοτική αλληλεγγύη», την ύπαρξη της οποίας τόσο πρόθυμα επίσης μας υπενθύμισαν χθες οι αντιστοίχως φίλτατοι Γερούν και Βόλφγκανγκ…

Κατά πόσον, όμως, αυτή η πόρτα των αγορών θα παραμείνει ανοικτή για τη χώρα μας μακροπρόθεσμα εξαρτάται από εμάς.

Εξαρτάται, για την ακρίβεια, από την αποφασιστικότητα που είμαστε διατεθειμένοι να επιδείξουμε, ως κοινωνία, ως πολίτες αλλά και διαμέσου των πολιτικών προσώπων που θα αναδείξουμε σε θέσεις ευθύνης, ώστε να συνεχίσουμε να είμαστε αξιόπιστοι. Άξιοι, δηλαδή, της πίστης που ζητάμε από τους δανειστές μας.

Ότι, δηλαδή, θα μπορούμε να τηρούμε τα «συμπεφωνημένα» και ότι θα είμαστε σε θέση να εξυπηρετούμε τις υποχρεώσεις μας.

Αν σήμερα η χώρα μας μπορεί να καυχάται ότι είναι σε θέση να κτυπήσει εκ νέου την πόρτα των αγορών, τούτο οφείλεται στη σταδιακή ανάκτηση της αξιοπιστίας της κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.

Έχασε τον βηματισμό της και έφθασε στο χείλος του γκρεμού, αλλά κατόρθωσε, μέσα σε διάστημα ρεκόρ, το ταχύτερο που έχει επιδείξει ποτέ χρεοκοπημένη χώρα, να ανακτήσει αυτήν τη χαμένη αξιοπιστία, με τη βοήθεια βεβαίως, αλλά και υπό την πίεση, των κοινοτικών εταίρων μας και λοιπών δανειστών.

Για το επόμενο διάστημα η πίεση αυτή δεν αναμένεται να χαλαρώσει, όπως βεβαίως δεν θα όφειλε να χαλαρώσει και η αποφασιστικότητα της ελληνικής πλευράς.

Το «παιχνίδι», εξάλλου, βασίζεται σε μία και μόνον λέξη: εμπιστοσύνη.

Όσο υπάρχει αυτή η εμπιστοσύνη, η πόρτα θα παραμένει ανοικτή και στον βαθμό που αυτή εμπεδώνεται περαιτέρω τόσο θα αντικατοπτρίζεται αυτό στην αποκλιμάκωση των επιτοκίων με τα οποία θα είναι πρόθυμη η επενδυτική κοινότητα να μας δανείσει…

Αυτό, όμως, όπως είπαμε, εξαρτάται κυρίως από εμάς και δευτερευόντως από την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι αγορές.

Κατά πόσον είναι και συμφέρον να προστρέξουμε σήμερα σε αυτές τις αγορές, είναι βεβαίως, μια άλλη συζήτηση…