Εισπράττοντας οργή αντί για φόρους

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η κυβέρνηση επεξεργάζεται το νομοσχέδιο για τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων, τουλάχιστον επί έναν χρόνο.

Πέρυσι το φθινόπωρο, μάλιστα, δήλωνε προς την τρόικα ότι είναι έτοιμη να το προωθήσει, ώστε να μην παραταθεί για ακόμη ένα έτος το περίφημο «χαράτσι» μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.

Στο επίκεντρο του τότε αιτήματός της, το οποίο απερρίφθη μετ’ επαίνων, ήταν η ανάγκη διεύρυνσης της φορολογικής βάσης επί της οποίας αντλείται αυτός ο φόρος, ώστε να καταστεί δικαιότερος, καθώς το «χαράτσι», ως γνωστόν, αφορά μόνον ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και όχι την τυχόν λοιπή ακίνητη περιουσία των φορολογουμένων.

Η παράμετρος της «εισπραξιμότητας» του νέου φόρου είχε βαρύνει καταλυτικά στην αρχική απόφαση της τρόικας, η οποία δίσταζε να απεμπολήσει την «ασφάλεια» είσπραξης που προσφέρουν οι λογαριασμοί της ΔΕΗ υπό την απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης.

Τότε το οικονομικό επιτελείο δεν την είχε πείσει. Εφέτος, την έπεισε ότι θα κατορθώσει να εισπράξει το μεγαλύτερο μέρος του φόρου που θα βεβαιωθεί, συνολικού ύψους 3,5 δισ. ευρώ, και συγκεκριμένα ποσό της τάξης των 2,9 δισ. ευρώ.

Πρόκειται, ωστόσο, για μια πλάνη.

Πρώτον, ο νέος φόρος επί των ακινήτων είναι μόνον κατ’ όνομα δικαιότερος του παλαιού, καθώς συνεχίζει να επιβαρύνει υπέρμετρα τον αστικό πληθυσμό έναντι εκείνου της περιφέρειας, ώστε να εξυπηρετηθούν τα πελατειακά συμφέροντα των δύο κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού.

Συνολικά, από τα 2,9 δισ. ευρώ που προσδοκά να εισπράξει η κυβέρνηση, ποσό μόνον 200-300 εκατ. ευρώ αφορά στους αγρότες και στα αγροτεμάχιά τους, ενώ τα υπόλοιπα 2,6 δισ. ευρώ εξακολουθεί να τα πληρώνει η αστική, κατά κύριο λόγο, ακίνητη περιουσία.

Δεύτερον, το νομοσχέδιο για τον νέο φόρο ακινήτων περιέχει εσφαλμένες προβλέψεις σε τόσο ευρεία έκταση που το καθιστούν αφ’ εαυτού άδικο, όπως επί μακρόν αναλύθηκε τόσο στον Τύπο όσο και στα σχόλια τα οποία κατατέθηκαν στο πλαίσιο της δημόσιας ηλεκτρονικής διαβούλευσης, που έγινε τελικά για μία και μόνον ημέρα, την καταληκτική.

Τρίτον, επιχειρείται η προώθηση του παρόντος σχεδίου νόμου στη βάση αντικειμενικών αξιών και τιμών ζώνης που χρονολογούνται από το 2007, είναι καταφανώς πλασματικές και στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων υψηλότερες από τις αγοραίες.

Μολονότι η κυβέρνηση του τόπου είχε ρητή υποχρέωση να τις αναθεωρήσει ήδη από το 2012, δεν το έχει πράξει, δεδομένης της κατάρρευσης των τιμών στην αγορά ακινήτων και του γεγονότος ότι δεν θα εισέπραττε ούτε κατά διάνοια τα παραπάνω ποσά εάν προωθούσε το σχετικό νομοθέτημα με αντικειμενικές αξίες εναρμονισμένες στις τρέχουσες αγοραίες.

Τέταρτον, ο νέος φόρος δεν είναι δικαιότερος του παλαιού, καθώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι μόνον σχετικά χαμηλότερος από το άθροισμα των έως τώρα επιβαλλόμενων ΦΑΠ και ΕΕΤΑ (πρώην ΕΕΤΗΔΕ) και στην ουσία μονιμοποιεί το υποτιθέμενα έκτακτο και προσωρινό «χαράτσι» στα ακίνητα.

Άρα προς τι και γιατί ο κόπος;

Φόρος στην περιουσία οφείλει να υπάρχει στην Ελλάδα, όπως και στον λοιπό σύγχρονο κόσμο. Όπως υπάρχει φόρος στο εισόδημα, πρέπει να υπάρχει φόρος και στην ακίνητη περιουσία.

Πρέπει, όμως, να είναι ένας φόρος δίκαιος, ο οποίος να μην υπερβαίνει τα φοροδοτικά όρια των φορολογουμένων και να μην αδικεί τη μία κοινωνική τάξη έναντι της άλλης.

Πρόκειται για δύο παραμέτρους οι οποίες αποκτούν ιδιαίτερη σημασία υπό το φως τόσο της λοιπής υπερφορολόγησης που υφίσταται ο κάθε συνεπής φορολογούμενος στη χώρα μας, όσο και της ανέχειας που βιώνει μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας ως αποτέλεσμα της πολυετούς ύφεσης.

Εάν η κυβέρνηση προσδοκά συγκεκριμένα έσοδα από αυτόν τον φόρο, αυθαιρέτως ή μη, οφείλει να τα εισπράξει από εκείνους που πραγματικά έχουν τον πλούτο.

Εάν επιχειρήσει να τα εισπράξει από τους υπόλοιπους, και μάλιστα με τρόπο άδικο και στηριγμένο σε πελατειακές σχέσεις, θα εισπράξει μόνον την οργή και την αγανάκτηση των πολιτών.

Είναι κάτι που το επιθυμεί;