Να πληρώσουν όλοι για τα λάθη τους

Το «κούρεμα» που συζητιέται για τη χώρα -χωρίς εμάς- έχει περισσότερα αρνητικά παρά θετικά υποστηρίζει ο Αλ. Μωραϊτάκης. Η ΕΚΤ και τα επαγγελματικά funds πρέπει επίσης να πληρώσουν για τα λάθη τους.

Δημοσιεύθηκε: 25 Οκτωβρίου 2011 - 12:07

του Αλέξανδρου Μωραϊτάκη*

Το «κούρεμα» που συζητιέται αυτές τις ημέρες για τη χώρα μας, χωρίς εμάς, για την Ελλάδα όχι μόνο έχει περισσότερα αρνητικά παρά θετικά οφέλη, αλλά δεν πρόκειται να φέρει και τα αποτελέσματα που θέλουν οι Ευρωπαίοι.

Επιπλέον, είναι και άδικο να συμμετάσχουν μόνο οι τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία σε ένα τόσο μεγάλου ύψους haircut και να εξαιρούνται οι χώρες, η ΕΚΤ και τα επαγγελματικά funds.

Υπολογίζεται πως από χρέος ύψους περίπου 360 δισ. ευρώ μόλις τα 160 δισ. ευρώ μπορούν και θα υποστούν κούρεμα. Στην καλύτερη περίπτωση, θα γίνει κούρεμα σε ομόλογα ύψους 200 δισ. ευρώ.

Άρα, αν γίνει 50% haircut, μιλάμε για όφελος 80 δισ. ευρώ και στην καλύτερη περίπτωση 100 δισ. ευρώ. Αλλά επειδή μεγάλο μέρος του χρέους των ιδιωτών το κατέχουν οι ελληνικές τράπεζες και τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία, θα υπάρξει ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και στήριξης των ασφαλιστικών ταμείων.

Τα κεφάλαια που θα χρειαστούν υπολογίζονται στα 40 δισ. ευρώ περίπου. Άρα, ουσιαστικά, σε σχέση με τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου για τη συμμετοχή των ιδιωτών (PSI), το όφελος είναι οριακά μεγαλύτερο.

Θα υπάρξει, όμως, μεγαλύτερη ζημία αφού η χώρα θα δει τα επιτόκια δανεισμού της να αυξάνονται.

Επιπλέον, θα αυξηθούν τα επιτόκια δανεισμού των επιχειρήσεων, θα βαθύνει περαιτέρω η ύφεση, θα αυξηθεί κι άλλο η ανεργία, θα κινδυνεύσουν μισθοί και συντάξεις με νέα περικοπή και φυσικά θα κλείσουν οι πόρτες των αγορών για πολλά χρόνια. Όσοι επίσης υποστούν κούρεμα θα ζητήσουν εξασφαλίσεις για το υπόλοιπο χρέος. Θα ζητήσουν ίσως υψηλότερο επιτόκιο και εγγυήσεις από την κυβέρνηση και την τρόικα ότι μπορεί το υπόλοιπο να αποπληρωθεί. Πρέπει αυτοί που τώρα μιλάνε για βαθύ κούρεμα και πριν από λίγες εβδομάδες το διέψευδαν κατηγορηματικά να σκεφτούν αν πρέπει η χώρα να μπει με αυτόν τον τρόπο σε αυτήν τη διαδικασία.

Και αν είναι να μπει, γιατί να μη γίνει στο σύνολο του χρέους ή σε ένα μεγαλύτερο μέρος; Για παράδειγμα, δεν καταλαβαίνω γιατί να μη δέχονται κούρεμα τα ομόλογα που έχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ΕΚΤ δεν υπέγραψε κάποια ιδιαίτερη συμφωνία χρηματοδότησης με την Ελλάδα. Μέσα από την αγορά βγήκε και αγόρασε επειδή ήθελε να στηρίξει τα ελληνικά ομόλογα.

Και μάλιστα τα αγόρασε με σημαντική έκπτωση (discount) και αν τα κρατήσει μέχρι τη λήξη τους και αποπληρωθούν θα έχει σημαντικά κέρδη. Μπορεί η ΕΚΤ να λειτουργεί σαν κερδοσκοπικός οργανισμός; Θα πρέπει, αφού πρόκειται για ομόλογα που είχαν οι ιδιώτες και τα αγόρασε από την αγορά, να δεχθεί ανάλογο κούρεμα ή στη χειρότερη περίπτωση να πληρώσει το ελληνικό κράτος στην ΕΚΤ όσα ακριβώς πλήρωσε για την αγορά τους.

Κατά την ταπεινή μου άποψη, η ΕΚΤ φέρει και μέρος της ευθύνης για τις αυξημένες ανάγκες σε κεφάλαια που έχουν οι ελληνικές τράπεζες, καθώς τις δάνειζε με 1% και με ενέχυρο τα ελληνικά ομόλογα και οι Έλληνες τραπεζίτες αγόραζαν ομόλογα ελληνικά απόδοσης 5%, αυξάνοντας την έκθεσή τους στο ελληνικό χρέος, παρουσιάζοντας μεν κερδοφορία, αλλά με υψηλό κίνδυνο.

Επιπλέον, οι τράπεζες που ανέλαβαν τη διαχείριση μέρους της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων, ως «ειδικοί», και μάλιστα με απευθείας ανάθεση χωρίς διαγωνισμό, θα πρέπει να πληρώσουν μέρος της ζημίας που προκάλεσαν στα ταμεία και κατ' επέκταση στους συνταξιούχους και στους μισθωτούς που πληρώνουν χρόνια εισφορές. Αναλογικά με τα κεφάλαια που έχουν τα ασφαλιστικά ταμεία, η έκθεση σε ελληνικά ομόλογα είναι πολύ μεγάλη.

Ποιοι έλαβαν αυτήν την απόφαση και γιατί τη λάθος απόφαση θα πρέπει να την πληρώσουν οι συνταξιούχοι και τα ασφαλιστικά ταμεία, άρα ο ελληνικός λαός μέσα από τον προϋπολογισμό;

Το πρόβλημα της χώρας το γνώριζαν καλά οι Ευρωπαίοι εδώ και χρόνια. Όμως, και αν το έμαθαν τα τελευταία δύο χρόνια, θα πρέπει να πάρουν μέρος της ευθύνης για τη λάθος απόφασή τους να μη μειώσουν από την πρώτη στιγμή το χρέος και να αφήσουν τη χώρα να έχει αυξημένα ελλείμματα, παρά τις μεγάλες θυσίες. Και παίρνοντας την ευθύνη, εννοώ να πληρώσουν και αυτοί μέρος της ζημίας με ανάλογο κούρεμα στα ομόλογα που κατέχουν όπως και τα επαγγελματικά funds, που περιέργως εξαιρούνται, ενώ οι διαχειριστές τους είναι εμπειρότατοι και έχουν κερδοσκοπήσει.

Λύση λοιπόν βιώσιμη και με όφελος ανάλογο με την τεράστια ζημία που θα προκαλέσει στη χώρα το βαθύ κούρεμα αποτελεί μόνο το κούρεμα σε όλο το χρέος. Αλλιώς καλά θα κάνει η κυβέρνηση να μη το συζητά και κυρίως να μην το παρουσιάσει ως λύση σωτηρίας της χώρας, γιατί δεν πρόκειται για σωτηρία, αλλά για απόφαση με περισσότερες αρνητικές πλευρές από όσες φαίνονται οι θετικές.

* Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι Πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ, Πρόεδρος της NUNTIUS ΑΧΕΠΕΥ και Μέλος Δ.Σ. του ΕΒΕΑ.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.