Σε νέα φάση το ελληνικό χρηματιστήριο

Η ολοκλήρωση του 1ου τριμήνου για το ελληνικό χρηματιστήριο συμπίπτει με συγκεκριμένες εξελίξεις που ενδεχομένως σηματοδοτούν την έναρξη μιας νέας περιόδου.

Οι εξελίξεις αυτές είναι:

• Η ολοκλήρωση τη δημοσιοποίησης των αποτελεσμάτων χρήσης για το 2015. Σύμφωνα με αυτά, ο συνολικός κύκλος εργασιών κατάγραψε μικρή μόνο υποχώρηση παρά τις δυσμενείς συνθήκες του προηγούμενου έτους, σημαντική αύξηση στη λειτουργική κερδοφορία και θεαματική αύξηση των μετά φόρων κερδών αν εξαιρεθεί ο τραπεζικός κλάδος που συνέχισε να καταγράφει ζημιές λόγω της λογιστικοποίησης υψηλών προβλέψεων εξαιτίας των NPLs. Επομένως, προκύπτει ότι η στρατηγική αναδιάρθρωσης των μεγεθών πολλών εισηγμένων εταιρειών (περιστολή εξόδων, περισσότερη εξωστρέφεια, ενέργειες βελτίωσης των κρίσιμων χρηματοοικονομικών δεικτών κοκ), αποδίδει θετικούς καρπούς.

• Η μετάταξη του ελληνικού χρηματιστηρίου στις αναδυόμενες αγορές μετά από μια παρατεταμένη περίοδο κατάταξής του στις ανεπτυγμένες που συνέπεσε με τις εξελίξεις που έχουν συντελεστεί μετά το 2008 (δραματική υποχώρηση τιμών και κεφαλαιοποιήσεων, μεγάλη συρρίκνωση των ημερήσιων συναλλαγών, έξοδος εταιρειών από το Χ.Α. και αλλαγή έδρας για άλλες κοκ.).

Η μετάταξη που συντελέστηκε στις 18 Μαρτίου θα έχει σαν αποτέλεσμα να παρακολουθείται πλέον από funds που επενδύουν σε αναδυόμενες αγορές σύμφωνα με διεθνείς δείκτες, όπως ο αντίστοιχος MSCI αλλά και οι δείκτες FTSE υψηλής, μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης. Στους τελευταίους μάλιστα περιλήφθηκαν 22 ελληνικές μετοχές το σύνολο των οποίων ανήκουν στους αντίστοιχους ελληνικούς δείκτες υψηλής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Με δεδομένο δε ότι το μεγαλύτερο μέρος των ημερήσιων συναλλαγών διενεργείται από επενδυτές εξωτερικού με χαρακτηριστικά μάλιστα που λόγω του βραχυπρόθεσμου επενδυτικού τους ορίζοντα οδηγούν την αγορά σε αυξημένη μεταβλητότητα, προκύπτει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον θα συνεχίσει να επικεντρώνεται γύρω από την παλέτα των 22 αυτών μετοχών.

Υπενθυμίζεται ότι αυτές είναι οι παρακάτω: Alpha, ΟΤΕ, ΕΤΕ από το δείκτη FTSE Large Cap, Eurobank, Folli-Follie, ΕΛΠΕ, Jumbo, Motor Oil, ΟΠΑΠ, Πειραιώς, και Τιτάν από το δείκτη FTSE Mid Cap και Aegean, ΕΥΔΑΠ, Ελλάκτωρ, Φουρλής, ΓΕΚΤΕΡΝΑ, Grivalia, EXAE, ΜΕΤΚΑ, Μυτιληναίος, ΔΕΗ και ΤΕΝΕΡΓΑ από το δείκτη FTSE Small Cap.

• H ολοκλήρωση του 1ου τριμήνου έχει οδηγήσει το Γενικό Δείκτη σε αισθητά χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με την αρχή του έτους (-8,6%) και αφού το Μάρτιο καταγράφηκαν κέρδη που μερικώς αποκατέστησαν τις μεγάλες απώλειες του 1ου διμήνου.

Αυτό συνέβη σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας του δυσμενούς εξωτερικού περιβάλλοντος καθώς η επιβράδυνση της Κινεζικής οικονομίας, η υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου αλλά και η δοκιμαζόμενη ευρωπαϊκή συνοχή λόγω της όξυνσης του προσφυγικού προβλήματος διαμορφώνουν προϋποθέσεις για είσοδο της παγκόσμιας οικονομίας σε ύφεση. Οι εξελίξεις αυτές έπληξαν τις διεθνείς αγορές και κυρίως τις ευρωπαϊκές και τις αναδυόμενες. Από την άλλη πλευρά, η ελληνική οικονομία συνεχίζει να βιώνει τις αρνητικές συνέπειες από τη συνεχιζόμενη άκαρπη διαδικασία διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους δανειστές της.

• Όμως, η αλλαγή στάσης από την Federal Reserve Bank σε σχέση με τις εξαγγελίες του περασμένου Δεκεμβρίου αλλάζει τα δεδομένα καθώς οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν πλέον ότι οι κινήσεις ανόδου των παρεμβατικών επιτοκίων της πρέπει να γίνουν με ιδιαίτερη προσοχή ενόψει της εύθραυστης κατάστασης της παγκόσμιας οικονομίας, με το σενάριο της ισχυροποίησης του δολαρίου να μετατίθεται για το απώτερο μέλλον. Στα καθ' ημάς, θεωρείται ότι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων θα οδηγήσει σε συμφωνία με τους δανειστές που παρά το επώδυνο περιεχόμενό της θα συμβάλει στην αισθητή μείωση της αβεβαιότητας για την ελληνική οικονομία. Η προσδοκία για συμφωνία ωστόσο τίθεται υπό μερική αίρεση μετά την τελευταία εξέλιξη υπό το φώς του λεγόμενου IMFgate, των συνομιλιών δηλαδή των στελεχών των ΔΝΤ για τη διαπραγματευτική στάση του απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση.

Ενόψει των παραπάνω είναι πιθανό να σημειωθεί εξομάλυνση στο περιβάλλον του ελληνικού χρηματιστηρίου στο επόμενο διάστημα, τόσο το εξωτερικό όσο και το εσωτερικό, χωρίς ωστόσο να θεωρηθεί ότι θα είναι μονιμότερου χαρακτήρα επί του παρόντος. Λαμβάνοντας δε υπόψη ότι σημαντικός αριθμός μη τραπεζικών δεικτοβαρών μετοχών έχουν καταγράψει θετικές επιδόσεις ακόμη και κατά την εξαιρετικά δυσμενή περίοδο 2011-15, οπότε το σύνολο των επενδυτικών κατηγοριών (ομόλογα- μετοχές, τραπεζών κυρίως- ακίνητα και μέγα μέρος επιχειρηματικών δράσεων) κατέγραψαν δραματικές απομειώσεις, είναι πιθανό να είναι η κατάλληλη στιγμή για επιλεκτικές τοποθετήσεις. Καθώς μάλιστα η απαξίωση έχει οδηγήσει το Γενικό Δείκτη σε επιδόσεις συγκρίσιμες με ανάλογες που είχαν σημειωθεί πριν από περίπου23 έτη, το 1992 δηλαδή!

Οι επιλεκτικές αυτές τοποθετήσεις (stock picking) αφορούν μετοχές εταιρειών με κερδοφορία, βελτιωμένα βασικά μεγέθη, ικανοποιητική μερισματική απόδοση, προσδοκίες για συνέχιση της θετικής πορείας τους με στρατηγική περαιτέρω έμφασης της εξωστρέφειας αλλά και ελκυστική τρέχουσα τιμολόγηση καθώς έχουν δεχθεί την παρατεταμένη επιρροή του αρνητικού country risk που βιώνει η ελληνική οικονομία. Ο αριθμός των εταιρειών για τις οποίες προτείνεται η εκδήλωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος από όσους μπορούν να ξεπεράσουν τα διάχυτα σήμερα φοβικά σύνδρομα και να προβούν σε τοποθετήσεις με μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, δεν ξεπερνά τις 40 και αφορά κυρίως μετοχές των δεικτών υψηλής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης του Χ.Α. , πολλές από τις οποίες ανήκουν και στη λίστα των 22 εταιρειών των δεικτών FTSE Advanced Emerging markets που προαναφέρθηκαν.

Οι πλέον αξιομνημόνευτες από αυτές είναι:

Από τις μετοχές του δείκτη FTSE Large Cap, η Aegean που διαρκώς μεγεθύνεται μεταφέροντας ολοένα και περισσότερους επιβάτες, η Grivalia που ευνοείται από τη συγκυρία για να αποκτήσει αξιοζήλευτα ακίνητα, η 3 Ε που διαθέτει ένα από τα πλέον αξιόπιστα διεθνή brand names, τα ΕΛΠΕ που εισήλθαν πλέον στην κερδοφορία μετά από την ολοκλήρωση του επενδυτικού τους προγράμματος ενώ προσβλέπουν και στην προμήθεια φθηνού ιρανικού πετρελαίου, η ΕΧΑΕ που προσβλέπει σε βελτίωση την ημερήσιων συναλλαγών όλων των χρηματιστηριακών προϊόντων, η ΜΕΤΚΑ που αναλαμβάνει συνεχώς νέα έργα σε διάφορες χώρες, η Motor Oil που έχει πείσει την επενδυτική κοινότητα για την αξιόπιστη και αποτελεσματική στρατηγική που εφαρμόζει διαχρονικά, η Jumbo που εστιάζει στην εφαρμογή του πετυχημένου της μοντέλου σε άλλες χώρες, ο Μυτιληναίος που προσβλέπει σε θετικές εξελίξεις από τη δραστηριοποίησή του στον ενεργειακό τομέα κυρίως, η ΤΕΝΕΡΓΑ που εξελίσσεται σε εταιρεία με ιδιαίτερα κερδοφόρες επιδόσεις στις ΑΠΕ, ο ΟΛΠ που παρά την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησής του και το αναπτυξιακό του business plan παραμένει σε τιμή αισθητά χαμηλότερη εκείνης που καταβάλλει η Cosco για την απόκτησή του, ο ΟΠΑΠ που εξέπληξε ευχάριστα με την υψηλή κερδοφορία του σε ένα μάλλον δύσκολο για τον κλάδο έτος, ο ΟΤΕ που έχοντας εδραιωθεί στις τηλεπικοινωνίες επεκτείνεται με επιτυχία και σε άλλα πεδία δραστηριοτήτων, ο Τιτάνας που αύξησε την κερδοφορία του μετά την ουσιαστική ανάκαμψη της αμερικανικής αγοράς όπου έχει αξιοσημείωτη παρουσία και η Folli-Follie που συνεχίζει να γιγαντώνεται και να καταγράφει υψηλά κέρδη καθώς η αγοραστική δύναμη των ασιατών καταναλωτών παραμένει αδιατάρακτη για τα προϊόντα της.

Από τις μετοχές του δείκτη FTSE Mid Cap, o Άνεμος συνεχίζει να δραστηριοποιείται στον κλάδο των ΑΠΕ με υψηλή κερδοφορία, η MLS συνεχίζει με επιτυχία την προώθηση των καινοτομικών της προϊόντων, ο Ικτίνος και ο Κυριακίδης συνεχίζουν τις πωλήσεις προϊόντων μαρμάρου στο εξωτερικό κυρίως, η AutoHellas προωθεί τις υπηρεσίες ενοικίασης αυτοκινήτων απολαμβάνοντας τις συνέργειες από την συνδεδεμένη εταιρεία του ομίλου στις αερομεταφορές κυρίως, τα Πλαστικά Θράκης συνεχίζουν με επιτυχία την ανάπτυξη των μεγεθών σε διάφορες αγορές του εξωτερικού, το Πλαίσιο συνεχίζει να καταγράφει ικανοποιητικές επιδόσεις κερδίζοντας μερίδια στην εσωτερική αγορά από τον ανταγωνισμό, τα Σωληνουργεία Κορίνθου που επωφελούνται από τις σημαντικές εξελίξεις στα ενεργειακά δρώμενα και ο Fourlis που προσδοκά βελτίωση των μεγεθών του από την αύξηση της κατανάλωσης ειδών οικιακού εξοπλισμού μόλις βελτιωθεί η ψυχολογία των νοικοκυριών.

Αξιοπρόσεκτες είναι ακόμη οι επιδόσεις του Σαράντη που συνεχίζει την πορεία ανάπτυξης των μεγεθών τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό με ταυτόχρονη αύξηση και των κερδών του, του Καρέλια που διαρκώς μεγεθύνεται ενώ συνεχίζει και την πολιτική υψηλής μερισματικής απόδοσης, του ΙΑΣΩ που επανήλθε στην κερδοφορία και των Επιχειρήσεων Αττικής που ευνοήθηκαν από τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου και το καλό τουριστικά έτος για να καταγράψουν υψηλά κέρδη (εξελίξεις που αναμένονται να διατηρηθούν και φέτος).

Κλείνοντας, είναι αναγκαίο να περιληφθεί και μια αναφορά στον τραπεζικό κλάδο στις μετοχές του οποίου διενεργείται το μεγαλύτερο μέρος των ημερησίων χρηματιστηριακών συναλλαγών από τα γνωστών χαρακτηριστικών hedge funds κυρίως. Για τον οποίο ωστόσο, παρά την ολοκλήρωση της 3ης από το 2013 ανακεφαλαιοποίησης κατά τον προηγούμενο Νοέμβριο, δεν είναι ακόμη δυνατή η διατύπωση με ασφαλή τρόπο της θέσης για τη μη διενέργεια μιας νέας ανακεφαλαιοποίησης σε μελλοντικό χρόνο. Μια τέτοια εξέλιξη που αντικειμενικά δεν πιθανολογείται αν η αξιολόγηση διενεργηθεί έγκαιρα στο εγγύς μέλλον, θα έχει σοβαρές παρενέργειες όπως το νέο μηδενισμό των τιμών των μετοχών και το μερικό κούρεμα καταθέσεων. Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος της διατήρησης υψηλής απόκλισης στις περισσότερες περιπτώσεις ανάμεσα στις τρέχουσες τιμές και εκείνες στις οποίες έγιναν οι τελευταίες ΑΜΚ.

Πάντως, η ουσιαστική δρομολόγηση συγκεκριμένων ενεργειών σε σχέση με τα NPLs (μεταβίβαση δηλαδή των σχετικών δανείων που ήδη έχουν φτάσει το 40% των συνολικών δανείων) σε συνέχεια της έναρξης λειτουργίας των προβλεπόμενων από την Κεντρική Τράπεζα εταιρειών διαχείρισης, θα αλλάξουν τη στάση της επενδυτικής κοινότητας προσελκύοντας κεφάλαια με διαφορετικούς επενδυτικούς ορίζοντες. Οφείλει επομένως να επιταχυνθεί η σχετική διαδικασία καθώς τα αποτελέσματα θα είναι πολλαπλά ευεργετικά, με τη σταδιακή επάνοδο της εμπιστοσύνης για τις τράπεζες, τη αύξηση των καταθέσεων και την επαναφορά θετικού πρόσημου για την πιστωτική επέκταση να συντελούνται.

*Ο Δημήτρης Τζάνας είναι Δ/ντης Επενδύσεων Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ