Ασφαλιστικό: Διάλογος γενεών ή κωφών;

- Καλώς τον, είχες πάει στην πορεία για το Ασφαλιστικό μού είπε η μάνα σου. Είχε πολύ κόσμο, ε;

- Πάρα πολύ και φώναζαν όλοι, δεν έχω ξαναδεί τέτοιο πράγμα.

- Έτσι είναι το Ασφαλιστικό, κατεβάζει τον κόσμο στον δρόμο. Έτσι είχε γίνει και το 1992 με τον Σιούφα, έτσι και με τον Γιαννίτση το 2001. Το 1992 είχα πάει κι εγώ, ήμουν νέος τότε και έβραζε το αίμα μου. Τι τα θες όμως, όσο και να φωνάζει ο κόσμος, οι κυβερνήσεις κάνουν αυτό που θέλουν. Γι' αυτό σου λέω, γιε μου, άσ' τους να φωνάζουν, τη δουλειά σου εσύ.

- Όχι, ρε πατέρα, δεν είναι έτσι, όλοι πρέπει να φωνάξουμε. Αυτό το Ασφαλιστικό είναι έκτρωμα, δεν πρέπει να περάσει. Τη δική μου τη γενιά τη σκοτώνει.

- Γιατί; Δεν το καταλαβαίνω αυτό.

- Γιατί μας βάζει να πληρώνουμε πολύ περισσότερα για να πάρουμε πολύ λιγότερα, αυτό μάς λέει ο Κατρούγκαλος.

- Πάντα έτσι γίνεται. Εσείς οι νέοι πληρώνετε όσο δουλεύετε, για να μπορούμε εμείς οι μεγαλύτεροι να παίρνουμε τη σύνταξή μας. Έτσι πλήρωνα κι εγώ για τη σύνταξη του πατέρα μου, έτσι θα πληρώνουν και τα δικά σου παιδιά για να παίρνεις εσύ σύνταξη.

- Το ξέρω ότι έτσι γίνεται, είναι αυτό που λένε ότι το σύστημα είναι αναδιανεμητικό. Όμως θέλεις να σου δείξω κάτι; Είναι από το site των Ηνωμένων Εθνών, Διεύθυνση Πληθυσμών του Τμήματος Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων.

- Δες αυτόν τον πίνακα:

- Για βοήθα λίγο, δεν πολυκαταλαβαίνω.

- Πριν 35 χρόνια, όταν εσύ ξεκινούσες να δουλεύεις, η Ελλάδα είχε 9,5 εκατ. πληθυσμό. Σε κάθε 1 πολίτη, ηλικίας 65 και πάνω, όπως ήταν ο παππούς τότε, αντιστοιχούσαν 4 άτομα ηλικίας 30-65 ετών. Αυτό σημαίνει απλά ότι για τις 100 μονάδες εισόδημα που έπαιρνε ο παππούς ως συνταξιούχος, ο καθένας έπρεπε να συνεισφέρει 25 μονάδες. Δηλαδή το εισόδημα του παππού το σήκωναν 4, όπως εσύ, εργαζόμενοι τότε.

- Φυσιολογικό μού ακούγεται, τι θέλεις να πεις;

- Και φυσιολογικό ήταν. Δες όμως τι συμβαίνει σήμερα. Τα 4 άτομα έγιναν 2,3. Και με βάση αυτή την αναλογία, η συνεισφορά του καθενός για να παίρνεις εσύ σήμερα τις 100 μονάδες εισόδημα είναι 44 μονάδες. Δηλαδή το δικό σου το κατοστάρικο το σηκώνουμε σήμερα λιγότερα από 2,5 άτομα όπως εγώ.

- Δηλαδή έγινε πιο δύσκολο το πράγμα, αυτό θες να πεις;

- Ακριβώς πατέρα. Και το χειρότερο είναι ότι θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Δες τα νούμερα που προβλέπονται για τα επόμενα 20 και 35 χρόνια. Ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται περίπου 1,3 εκατ. στα επόμενα 35 χρόνια. Και επειδή θα ζούμε περισσότερα χρόνια, στον 1 πολίτη πάνω από 65 θα αντιστοιχούν ολοένα και λιγότεροι νέοι πολίτες. Σε 20 χρόνια, 1,6 άτομα και σε 35 χρόνια, 1,1 άτομα σε ηλικίες από 30-65 θα πρέπει να συνεισφέρουν από 64 και 88 μονάδες αντίστοιχα, για να παίρνει ο τότε συνταξιούχος τις δικές του 100 μονάδες. Καταλαβαίνεις τη διαφορά; Όταν εσύ πλήρωνες για τον παππού, είχες κι άλλους τρεις μαζί να τον στηρίζετε, ενώ το δικό μου το παιδί θα πρέπει σχεδόν μόνο του να στηρίζει εμένα, που σε 35 χρόνια θα πάρω σύνταξη.

- Τι λες, ρε παιδί μου, δεν το είχα σκεφτεί ποτέ αυτό. Τόσο χάλια είναι τα πράγματα; Και τι μπορεί να γίνει;

- Πατέρα, οι εξελίξεις αυτές δεν αλλάζουν, είναι προδιαγεγραμμένες. Δες για παράδειγμα, εσύ έχεις άλλα 3 αδέλφια ενώ με τη μαμά εσείς κάνατε μόνο δύο παιδιά, αλλάζει αυτό; Κι εγώ δεν βλέπω να κάνω πάνω από ένα παιδί. Είμαι ήδη 30 ετών, πότε έχω δουλειά και πότε όχι, μπορώ εγώ να συντηρώ οικογένεια; Και με την ανεργία αυτή και τόσο λίγα λεφτά, πότε θα μπορέσω; Αν δεις τις πυραμίδες του πληθυσμού στο ίδιο site, θα καταλάβεις. Όσο περνάνε τα χρόνια, αδυνατίζει η βάση -δηλαδή μειώνονται οι νέοι- και φαρδαίνει η μέση και η κορυφή, δηλαδή αυξάνονται πολύ όσοι είναι σε μέση και μεγάλη ηλικία. Αυτό λέγεται αντεστραμμένη πυραμίδα. Κι όπως γίνεται συνήθως, όταν κάτι στηρίζεται σε αδύναμη βάση, καταλήγει να πέσει, να καταστραφεί.

- Ε, καλά τώρα, έχει ο Θεός, δεν θα καταστραφούμε κιόλας.

- Εσείς, η γενιά σας, όχι. Εμείς όμως είναι πολύ πιθανό να καταστραφούμε. Τα είδες τα νούμερα, εσύ τι λες, βγαίνουν;

- Δεν είναι μόνο τα νούμερα παιδί μου, κάτι θα γίνει, θα δεις, μην απογοητεύεσαι.

- Λίγα μπορούν να γίνουν πατέρα, δυστυχώς. Για παράδειγμα, επειδή τα δεδομένα του πληθυσμού όλο και χειρότερα γίνονται, πρέπει και η δική μας και η δική σας όμως η γενιά να κάνουν θυσίες μεγάλες. Εμείς να πληρώσουμε πιο πολλά και για εσάς αλλά και για τη δική μας σύνταξη, αλλά και εσείς να παίρνετε πιο λίγα. Μέχρι να βρεθεί ισορροπία στο σύστημα. Αλλιώς, όπως το θέλει ο Κατρούγκαλος, εμείς θα σηκώσουμε όλο το βάρος. Κι όπως είδες, είναι πολύ μεγάλο, δεν το αντέχουμε.

- Α, όλα κι όλα, εγώ πλήρωνα μια ζωή για να έχω σύνταξη και δεν ανέχομαι να μειωθεί κι άλλο. Μέχρι εδώ.

- Είδες; Μόλις πάει να πειραχθεί η δική σου τσέπη, ξεσηκώνεσαι. Αυτό είναι και το πρόβλημα σ' αυτή τη χώρα. Ο καθένας για την πάρτη του, η κάθε γενιά θέλει να περάσει καλά και να ρίξει τα βάρη στην επόμενη. Μόνο που υπάρχει μια μεγάλη διαφορά με τη δική μας τη γενιά. Είμαστε πολύ λιγότεροι και δεν μπορούμε. Πρέπει να δώσουμε μια πολύ σκληρή μάχη για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε, δεν μπορούμε να φροντίσουμε και εσάς.

- Μα τι είναι αυτά που λες; Αυτή είναι υποχρέωσή σας, μήπως έχεις ακούσει για την αλληλεγγύη των γενεών;

- Ξέρω πολύ καλά τι είναι. Η δική σας η γενιά όμως έδειξε αλληλεγγύη στη δική μας; Μας χρεώσατε μέχρι τον λαιμό και υποθηκεύσατε το μέλλον μας. Και τώρα ζητάτε από εμάς να σας βοηθήσουμε, να σταθούμε αλληλέγγυοι. Δεν είναι άδικο;

- Άδικο; Εμείς σας σπουδάσαμε, σας μεγαλώσαμε, πονέσαμε κι αγωνιστήκαμε για να μη σας λείψει τίποτα. Ή μήπως έχεις αντίρρηση;

- Ακριβώς, δεν μας έλειψε τίποτα, μόνο που για να τα κάνετε όλα αυτά, βάλατε το χέρι σας βαθιά στη δική μας τσέπη, χωρίς να μας ρωτήσετε ποτέ. Και στην τσέπη των δικών μας των παιδιών.

- Παιδί μου, έχεις κι εσύ το δίκιο σου. Όμως δεν το κάναμε από κακή πρόθεση, το καλό σας θέλαμε. Έλα, δεν θα λύσουμε εμείς τα προβλήματα, αυτοί που είναι υπεύθυνοι, να δεις, θα βρουν τις λύσεις.

- Ναι, όπως τις βρήκαν τα τελευταία 30 χρόνια.