Κτηματαγορά: Εφτασε η ώρα της αλήθειας

Η κτηματαγορά, τα τελευταία έξι και πλέον έτη, δεν υφίσταται σαν ορισμός στην ελληνική οικονομία. Το άλλοτε πολυπόθητο αγαθό για τον Έλληνα με υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης έχει πολιορκηθεί από πρωτόγνωρες φοροκαταιγίδες που τη χτυπούν κάθε χρόνο, ενώ η αξία της περιουσίας καταγράφει συνεχή πτωτική πορεία, η οποία πλέον δεν μπορεί να καταγραφεί επακριβώς λόγω της άτακτης πτώσης και λόγω του γεγονότος ότι δεν επηρεάζεται πλέον από τη προσφορά και τη ζήτηση όπως κάθε οικονομικό αγαθό. Οι αξίες πλέον καθορίζονται αποκλειστικά από τις προτάσεις-προσφορές των ελάχιστων ενδιαφερομένων, οι οποίοι επιζητούν και καραδοκούν την επενδυτική ευκαιρία.

Ευκαιρίες που πλέον δημιουργούνται και προσφέρονται από ιδιοκτήτες οι οποίοι συνήθως βρίσκονται σε στάδιο οικογενειακής πτώχευσης. Τα ακίνητα που διατίθενται στην ελληνική κτηματαγορά αγγίζουν πλέον τις 250.000 ιδιοκτησίες. Αν ενεργοποιηθούν τους επόμενους μήνες οι πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας, τότε κατανοούμε όλοι ότι θα ενταχθούν προς διάθεση επιπλέον ακίνητα σε τιμές αρκετά δελεαστικές, μετά τις διορθώσεις των τιμών που θα έχουν υποστεί κατά τη διαδικασία του πλειστηριασμού.

Το γεγονός αυτό θα αποτελέσει το χαριστικό χτύπημα σε έναν κλάδο που βρίσκεται πλέον σε αφανισμό, ενώ θα αποτελέσει μείζον διαπραγματευτικό εργαλείο για τους επιτήδειους αγοραστές που δεν επιθυμούν απλά να επενδύσουν για το μέλλον όπως στο παρελθόν, ή να καλύψουν τη στεγαστική τους ανάγκη, αλλά την άμεση και μέγιστη κερδοφορία.

Η ελληνική κτηματαγορά μάλλον αποτελεί τον μόνο οικονομικό τομέα παγκοσμίως που αντί να στηριχτεί και να αποτελέσει έναν από τους βασικούς πυλώνες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, συνδεδεμένη άμεσα με την αύξηση του τουρισμού δίνοντας κίνητρα επένδυσης και σαφή σταθερά οικονομικά μοντέλα ανάπτυξης, αποτελεί τον μαγνήτη άτακτων φοροεισπρακτικών μέτρων της εκάστοτε κυβέρνησης. Μοναδικό αποτέλεσμα των συγκεκριμένων μέτρων είναι να πλήττονται οι αξίες των ελληνικών ιδιοκτησιών και να απομακρύνεται κάθε ενδεχόμενο σοβαρής επένδυσης.

Δεν θεωρούμε τους επόμενους μήνες του νέου έτους να έχουμε αλλαγή της σημερινής κατάστασης, αντιθέτως η εικόνα της κτηματαγοράς και της ιδιοκτησίας στη χώρα μας θα πλήττεται συνεχώς, διότι αποτελεί το μόνο μέσο δεδομένης και εύκολης φορολογικής αφαίμαξης.

Θεωρούμε ότι η κυβέρνηση έχει την ευκαιρία, αναλύοντας τα δεδομένα των τελευταίων ετών, να σχεδιάσει ένα σταθερό μοντέλο με ορίζοντα τουλάχιστον 10ετίας, που θα αποτελέσει βάση ανάπτυξης της ιδιοκτησίας, της κτηματαγοράς, αλλά και όλων των εμπλεκόμενων επαγγελμάτων που αριθμούν πάνω από 3.000. Απαιτείται πλέον επιτακτικά η συλλογική και άμεσα αποτελεσματική αλληλεπίδραση όλων των εμπλεκόμενων κυβερνητικών και μη φορέων.

Βάσει στοιχείων και ερευνών, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 38% από το 2008 (μέσο επίπεδο) έως το πρώτο τρίμηνο του 2015. Η υποχώρηση των τιμών ήταν εντονότερη στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα: -40,4% και Θεσσαλονίκη: -42,2%) έναντι των άλλων μεγάλων πόλεων (-36,0%) και των λοιπών περιοχών (-33,4%), καθώς και για τα μεγαλύτερου εμβαδού ακίνητα στις σχετικά ακριβότερες περιοχές της χώρας. Ενώ το αγοραστικό κοινό επιλέγει πλέον παλαιότερα ακίνητα, μικρότερου εμβαδού.

Το 2015 θεωρούμε ότι με τη συμμετοχή δανεισμού πραγματοποιήθηκε λιγότερο από το 15% των συναλλαγών, ενώ το μέσο ποσοστό δανειοδότησης ανήλθε σε περίπου 28% επί της συνολικής αξίας του ακινήτου. Τα αντίστοιχα ποσοστά το 2014 ήταν 23% και 38%.

* Ο κ. Θεμιστοκλής-Ανδρέας Μπάκας είναι Διευθύνων Σύμβουλος του Πανελλαδικού Κτηματομεσιτικού Δικτύου E-Real Estates.