Το «μαγαζί» του Αλέκου

Ο Αλέκος ήταν πρόεδρος και ιδοκτήτης μιας επιχείρησης. Την εποχή του Χρηματιστηρίου, αγόρασε το πλειοψηφικό πακέτο μιας εταιρείας, της οποίας η εμπορική διαχείριση παρέμεινε εξ ολοκλήρου στα χέρια των παλαιών ιδιοκτητών. Στα 1-2 χρόνια που ακολούθησαν την αγοραπωλησία, δεν άλλαξε τίποτε ουσιαστικό. Η αγορασμένη εταιρεία συνέχισε τη δραστηριότητά της σαν να μην είχε συμβεί τίποτε.

Οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες πήραν τα φράγκα τους μαζί με κάποια διοικητικά προνόμια, διατήρησαν το ίδιο μοντέλο δουλειάς και άφησαν τον Αλεκο να φαντάζεται ότι, έτσι απλά και ανέξοδα, απέκτησε πρόσβαση στο κύριο πακέτο της κερδοφορίας. Επειδή, όμως, ο χώρος των επιχειρήσεων είναι δυναμικός κι όχι στατικός και συχνά τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται με την πρώτη ματιά, η εταιρεία έφτασε σύντομα σε ένα πρώτο όριο, πέραν του οποίου δεν μπορούσε να αναπτυχθεί.

Ο Αλέκος, ενεργώντας σωστά, σκέφτηκε πως πρέπει να κάνει κάποιες αλλαγές σε στρατηγικό και τακτικό επίπεδο. Καλά φτάσαμε μέχρις εδώ αλλά, για να πάμε παραπέρα, χρειαζόμαστε κάτι διαφορετικό, μεθοδικό και στέρεο, που θα μας εξασφαλίσει υγιή νέα ανάπτυξη και κέρδη. Ηταν μία σωστή σκέψη που εκτελέστηκε με λάθος τρόπο, γιατι ο Αλέκος συμπεριφέρθηκε σαν γνήσιος Έλληνας ψηφοφόρος: Δεν άκουσε ποτέ το σχέδιο αναδιοργάνωσης και αναπροσανατολισμού της εταιρείας που του πρότειναν οι νέοι συνεργάτες που επέλεξε. Βαθιά μέσα του, ήθελε να μείνουν τα πράγματα όπως ηταν και, με κάποιο μαγικό τρόπο, να έρθει η ανάπτυξη με τους ίδιους μηχανισμούς, οι νέοι τζίροι και τα κέρδη με τις ίδιες ξεπερασμένες πρακτικές. Χωρίς να σπάσουν αυγά, χωρις να αλλάξει τίποτε, να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και να ανοίξουν νέες αγορές, με τις ίδιες παλιές και αναποτελεσματικές, πλέον, μεθοδεύσεις.

Οι παλαιοί ιδοκτήτες, που δεν ήθελαν να χάσουν την πρωτοκαθεδρία και το προνόμιο των αποφάσεων, σερβίριζαν στον Αλέκο αυτά που ήθελε να ακούσει, γιατί αυτά που έπρεπε να γίνουν τα έλεγαν οι άλλοι, οι "καινούργιοι". Ο πυρήνας του προβλήματος ήταν η "ελληνικη αντίληψη", η "ελληνική συνήθεια", ή όπως αλλιώς θέλετε να ονομάσουμε την άρνησή μας να αποδεχτούμε το τέλος μίας εποχής και των πρακτικών που ίσχυαν, και την ανάγκη να σχεδιάσουμε και να προγραμματίσουμε κάτι νέο, ισχυρό και ικανό να μας οδηγήσει στο μέλλον που είναι μπροστά μας, που έρχεται κατά πάνω μας, ανεξάρτητα αν εμείς θέλουμε να συμμετάσχουμε ή όχι.

Το πρόβλημα ήταν πως ο Αλέκος ήθελε να συμμετέχει στο μέλλον αλλά με πρακτικές και συνήθειες του παρελθόντος. Αναπόφευκτα, λοιπόν, επέλεξε σαν Έλληνας ψηφοφόρος, με βάση τη φωνή της (ανθρώπινης) καρδούλας του κι όχι της λογικής και της (επιχειρηματικής) κρίσης.

Εγκατέλειψε τις προτάσεις και τα σχέδια των αναγκαίων αλλαγών που υπαγορεύονταν από τον ρεαλισμό και την τεχνογνωσία των "καινούργιων", και επέλεξε τις υποσχέσεις των πρώην, που δεν του έλεγαν δυσάρεστα πράγματα, που έδειχναν να ενδιαφέρονται γι' αυτόν, που του έταζαν αυτά που ήθελε να πιστεύει και ν' ακούει. Που του υπόσχονταν ότι μπορεί να μην έγιναν μέχρι σήμερα αλλά τώρα έχουν τη μαγική συνταγή και θα τα κάνουν για να του εξασφαλίσουν την επιτυχία που έχει ανάγκη, χωρίς να χρειαστούν οι δυσάρεστες αλλαγές στις συνήθειες και τις πρακτικές που οδήγησαν στο τέλμα. Με άλλα λόγια, ο Αλέκος επέλεξε την ουτοπία κλείνοντας τα μάτια στην πραγματικότητα.

Απο την απόφαση του Αλέκου χάθηκαν χρήματα. Χάθηκαν πελάτες, μειώθηκε δραματικά ο κύκλος εργασιών, μηδενίστηκαν τα κέρδη, δημιουργήθηκαν ζημίες, χάθηκαν θέσεις εργασίας και χρειάστηκαν κεφάλαια για να στηριχθεί η εταιρεία. Φυσικά, χάθηκαν και οι "φίλοι" παλαιοί ιδιοκτήτες μαζί με τίις υποσχέσεις και τα μεγαλόπνοα σχέδιά τους. Εχοντας πάρει απο καιρό τα φράγκα τους, σαν καλά ποντίκια φρόντισαν να την κοπανήσουν όταν το καράβι άρχισε να μπάζει νερά, μιας και ήταν συνεταίροι στά κέρδη αλλά διόλου στις ζημίες.

Ο Αλέκος, γνήσιος Έλλην ψηφοφόρος, δεν θα κοιταχτεί στον καθρέφτη. Οι "φίλοι" του και παλαιοί ιδιοκτήτες δεν του πούλησαν μια υπερτιμημένη εταιρεία, ούτε τη λειτούργησαν με παντελή έλλειψη στρατηγικής. Οι ιδέες και οι υποσχέσεις τους για ανάπτυξη και θεαματικά κέρδη δεν ήταν ανεφάρμοστες μπαρούφες για να περνάνε καλά και να έχουν τις παχυλές αμοιβές, τα πολυτελή ταξίδια και τα ακριβά εταιρικά προνόμια. Ούτε την κοπάνησαν σαν λαγοί όταν βρέθηκαν αντιμέτωποι με την πραγματική ανταγωνιστικότητα. Οχι, όχι! Πάλεψαν και διαπραγματεύτηκαν σκληρά, ώρες και μέρες, αλλά το διεθνές περιβάλλον μάλλον δεν είναι αρκετά ώριμο για να αποδεχτεί τις δικές τους αντιλήψεις περί επιχειρηματικότητας. Για όλα φταίει η κρίση του καπιταλισμού, όχι οι "φίλοι" και σίγουρα όχι ο Αλέκος.

[Τα πρόσωπα και οι καταστάσεις που περιγράφονται, είναι εντελώς φανταστικά και οποιαδήποτε ομοιότητα με την πραγματικότητα είναι απλή σύμπτωση]

*στέλεχος της αγοράς που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του