Τα «γκανιάν» και οι γρίφοι του 2016 για τις αγορές

Το 2016 θα είναι άλλη μία χρονιά μεγάλων συγκινήσεων για τις παγκόσμιες αγορές.

Στο προσκήνιο αναμένουμε ότι θα βρεθούν:

- Οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της Ευρωζώνης και η προσπάθεια των αναδυόμενων οικονομιών να αποφύγουν την «ανώμαλη προσγείωση» και να ενισχύσουν την εγχώρια καταναλωτική ζήτηση ως «αντίβαρο» στην πτώση των εξαγωγών τους.

- Η προεδρική εκλογή στις ΗΠΑ που θα συμπέσει με τη σταδιακή μεταστροφή πολιτικής της Federal Reserve για τα επιτόκια και την προσπάθεια των αμερικανικών δεικτών να κατοχυρώσουν νέα ιστορικά υψηλά επίπεδα.

- Οι πολιτικές των υπόλοιπων κεντρικών τραπεζών να αποδυναμώσουν τα εθνικά τους νομίσματα.

- Τα γεωπολιτικά ρίσκα και οι επιπτώσεις τους στις διπλωματικές σχέσεις και στην επενδυτική και καταναλωτική εμπιστοσύνη.

- H επίτευξη τιμών-στόχων σε χρηματοοικονομικά προϊόντα (π.χ. ευρώ/δολάριο ένα προς ένα, χρυσός στα 1.000 δολάρια/ουγγιά, πτώση της τιμής του πετρελαίου σε πολυετή χαμηλά, μηδενικές αποδόσεις στα δεκαετή κρατικά ομόλογα της Γερμανίας κ.λπ)., που θα τραβήξουν το ενδιαφέρον του παγκόσμιου οικονομικού και όχι μόνο Τύπου.

Δείκτες

Οι δείκτες Dow Jones, S&P-500 και Nasdaq θα συνεχίσουν την προσπάθεια επίτευξης νέων ιστορικών υψηλών και ενώ πολλοί επενδυτές θα συνεχίσουν να απέχουν από τις αγορές μετοχών λόγω δυσπιστίας μετά το επταετές ράλι και τα ερωτηματικά σχετικά με τα εταιρικά θεμελιώδη. Δεν αποκλείουμε η κλιμάκωση της ανοδικής κίνησης να πάρει τον χαρακτήρα «φούσκας», καθώς από στατιστικής άποψης η τρέχουσα ανοδική κίνηση βρίσκεται αρκετές τυπικές αποκλίσεις πέρα από το κανονικό, τόσο σε διάρκεια όσο και σε ποσοστό ανόδου.

Οι ευρωπαϊκοί δείκτες θα συνεχίσουν να εμφανίζουν υψηλότερη μεταβλητότητα από τον Dow, ενώ η κίνησή τους αναμένεται να διατηρήσει την αρνητική συσχέτιση με την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου. Η εφαρμογή οικονομικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες του Νότου θα διατηρήσει το πολιτικό ρίσκο σε υψηλά επίπεδα, δημιουργώντας έτσι καλές ευκαιρίες στους προσεκτικούς επενδυτές. Δεν αναμένουμε έξοδο κάποιας χώρας από τη ζώνη του ευρώ το 2016.

Στους επιμέρους ευρωπαϊκούς κλάδους μετοχών, ενδιαφέρον θα έχει η προσπάθεια αναδιάρθρωσης των χαρτοφυλακίων των ευρωπαϊκών τραπεζών, καθώς και οι συνέπειες που θα έχει στην αυτοκινητοβιομηχανία τυχόν αυστηροποίηση των κανονισμών από τις ελεγκτικές αρχές.

Στην Ασία, θα ενταθούν οι αμφιβολίες σχετικά με τη δυνατότητα επίτευξης ρυθμών ανάπτυξης ανάλογων με αυτούς των τελευταίων ετών. Τα «στοιχήματα» στην περιοχή θα είναι αφενός το πόσο μεγάλη θα είναι η επιβράδυνση των στοιχείων ΑΕΠ και αφετέρου, πόσο καίριες θα είναι οι «απαντήσεις» των εγχώριων αρχών σε αυτήν. Θεωρούμε πιθανό να υπάρξει «στοχοποίηση» επιμέρους κλάδων της ασιατικής οικονομίας που βγαίνουν από φάση «υπερθέρμανσης», όπως συνέβη το 2008 με τον κλάδο στεγαστικών δανείων των ΗΠΑ, που προκάλεσε παγκόσμιο «ντόμινο» στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου.

Εκτιμούμε ότι τα ασιατικά χρηματιστήρια παραμένουν τα πλέον ευάλωτα στις ενδείξεις απομόχλευσης που λαμβάνουν χώρα σε μεγάλα κομμάτια της ηπείρου και θα πρέπει να παρακολουθούνται σε ημερήσια βάση με στόχο την ανάλυση της διάθεσης των επενδυτών για ανάληψη ρίσκου.

Νομίσματα

Παραμένουμε συγκρατημένοι για την πορεία των διεθνών οικονομιών το 2016. Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, αναμένουμε κλιμάκωση των κινήσεων που παραπέμπουν σε «νομισματικό πόλεμο», με τις αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών να παραμένουν σε πρώτο πλάνο.

Πιστεύουμε ότι οι κεντρικές τράπεζες (πλην Federal Reserve) θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τους αδύναμους ρυθμούς πληθωρισμού και το «ασιατικό ρίσκο» ως «άλλοθι» για να επεκτείνουν ποσοτικά ή χρονικά τις πολιτικές νομισματικής χαλάρωσης των 7 τελευταίων ετών, οι οποίες όμως θα συνεχίσουν να μην αποδεικνύονται επαρκώς αποτελεσματικές για τους δείκτες ΑΕΠ και ανεργίας, σε σύγκριση τουλάχιστον με τη μακροχρόνια ανοδική τάση των μετοχικών δεικτών την οποία έχουν προκαλέσει.

Στις ΗΠΑ, οι κινήσεις πιστωτικής σύσφιξης από τη Federal Reserve θα είναι μετρημένες και πάντα με βάση την πορεία των μακροοικονομικών εξελίξεων. Η Τράπεζα θα θελήσει να αποφύγει την απότομη ανατίμηση του USD προκειμένου να μην πλήξει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών της χώρας.

Στις αγορές συναλλάγματος, το ενδιαφέρον αναμένουμε ότι θα στραφεί στην κίνηση του ευρώ προς την «απόλυτη ισοτιμία» 1-1 έναντι του USD, με την πτωτική τάση να απεικονίζει και τη διαφορά στον δυναμισμό των οικονομιών Ευρωζώνης και ΗΠΑ. Το USD θα ενισχύσει τη θέση του ως το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, καθώς η υπεραπόδοση της αμερικανικής οικονομίας έναντι των ανταγωνιστών της και τα υψηλότερα επιτόκια θα προσελκύσουν κεφάλαια προς το νόμισμα.

Η λίρα Αγγλίας θα συνεχίσει να «μιμείται» τις κινήσεις του ευρώ, αν και είναι θεμελιωδώς ισχυρότερη από αυτό λόγω των καλύτερων μάκρο της Βρετανίας. Τα νομίσματα ανεπτυγμένων χωρών που εξάγουν πρώτες ύλες (Αυστραλία, Καναδάς, Νέα Ζηλανδια) θα συνεχίσουν να δέχονται πιέσεις, κάτι που θα συμβεί και με τα νομίσματα αναδυόμενων αγορών (Βραζιλία, Ρωσία, Ασία).

Εμπορεύματα

Στον χώρο της ενέργειας, η υπερπροσφορά πετρελαίου και φυσικού αερίου, που δεν μπορούν να απορροφηθούν από την παγκόσμια ζήτηση, αναμένεται να συνεχιστεί, διατηρώντας τις τιμές τους σε πολυετή χαμηλά.

Οι χώρες παραγωγής πετρελαίου δεν αναμένεται να σταματήσουν τις επιθετικές πολιτικές πωλήσεων, που στόχο έχουν τη με κάθε κόστος διατήρηση μεριδίων της αγοράς. Η συνεννόηση εντός ΟΠΕΚ, αλλά και με πετρελαιοπαραγωγές χώρες εκτός αυτού, θα παραμείνει δύσκολη, τη στιγμή μάλιστα που η επιδείνωση των δημοσιονομικών τους αυξάνει το ρίσκο για πολιτική αστάθεια.

Αρνητικές οι προοπτικές και για τα μέταλλα, καθώς η ζήτηση από την Ασία υποχωρεί, ενώ το «ακριβό» δολάριο κάνει τις αποτιμήσεις των εμπορευμάτων λιγότερο ελκυστικές. Παράλληλα, ο έλεγχος των επιπέδων πληθωρισμού σε χαμηλά επίπεδα και η ήδη παρατηρούμενη αποδυνάμωση της λειτουργίας των πολύτιμων μετάλλων ως «ασφαλή καταφύγια ρευστότητας» θα συνεχίσει να μειώνει τη διάθεση των επενδυτών για «αγορά προστασίας» σε χρυσό και ασήμι, εν μέσω περιόδων υψηλής χρηματιστηριακής αβεβαιότητας.

Τα αγροτικά εμπορεύματα (soft commodities) θα συνεχίσουν να διαφοροποιούνται και προσφέρουν και το 2016 τις μεγαλύτερες ευκαιρίες για υψηλές επενδυτικές αποδόσεις.

Ομόλογα

Οι αγορές κρατικών ομολόγων υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης αναμένεται να προσφέρουν θετικές αποδόσεις και το 2016, με δεδομένη τη διάθεση των κεντρικών τραπεζών για εκτεταμένες παρεμβάσεις σε αυτές και με στόχο τη διατήρηση των βασικών επιτοκίων σε ιστορικά χαμηλά.

Προσοχή απαιτείται στις συναλλαγές εταιρικών ομολόγων υψηλού ρίσκου, που θα καταγράψουν αυξημένη μεταβλητότητα και αποκλίσεις με βάση το ρίσκο εκδότη. Οι αναθεωρήσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης εταιριών με μεγάλο δανεισμό σε ξένο νόμισμα θα συνεχίσουν να συνδέουν τις αγορές εταιρικών ομολόγων και συναλλάγματος.

Τέλος, οι μεγάλες επιχειρηματικές συμφωνίες για εξαγορές & συγχωνεύσεις, που αναμένεται να ενταθούν στις ΗΠΑ κυρίως το επόμενο έτος με χρήση δανειακών κεφαλαίων και εν μέσω ανοδικής τάσης στον δείκτη S&P-500 θα αρχίσουν να θέτουν εν αμφιβόλω τις χρηματικές ροές σημαντικών εταιριών.

*Ο Πέτρος Στεριώτης είναι οικονομολόγος (MSc), με πιστοποιήσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς στην Παροχή Επενδυτικών Συμβουλών και τη Διαχείριση Χαρτοφυλακίου Πελατών (e-mail: [email protected]).