Ετιέν Νταβινιόν: Η Ευρώπη μπορεί

Πολύπειρος και σημαντικός Βέλγος πολιτικός παράγων εκ του παρασκηνίου, ο υποκόμης Ετιέν Νταβινιόν χρημάτισε αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Επίτροπος αρμόδιος για τη Βιομηχανία την περίοδο 1970-1978, για να ασχοληθεί στη συνέχεια με τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες.

Υπήρξε, έτσι, για μία περίοδο, πρόεδρος στα Δ.Σ. μεγάλων τραπεζικών ομίλων, όπως για παράδειγμα η Σοσιετέ Ζενεράλ, ενώ σήμερα έχει ενεργό συμμετοχή στον Όμιλο «Φίλοι της Ευρώπης», του οποίου είναι και πρόεδρος. Με κύριο στόχο του Ομίλου την προώθηση της ευρωπαϊκής οντότητας σε κρίσιμους τομείς πολιτικής και κοινωνικής συνεργασίας, οι «Φίλοι της Ευρώπης» είναι μία ισχυρή ομάδα σκέψης και πίεσης στη βελγική πρωτεύουσα, με ιδιαίτερο βάρος σε θέματα οικονομικής εναρμόνισης.

Με την ευκαιρία μίας εκδήλωσης του Ομίλου, είχαμε τη δυνατότητα να ανταλλάξουμε κάποιες σκέψεις με τον Ετιέν Νταβινιόν, οι οποίες σίγουρα παρουσιάζουν και ειδικό ενδιαφέρον -ιδιαίτερα δε στη σημερινή κρίσιμη φάση του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι, το οποίο έχει όλο και περισσότερους εχθρούς στο εσωτερικό του.

«Αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα», μας είπε ο Ετιέν Νταβινιόν. «Διότι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου κάποτε η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του ήταν σαφώς υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σήμερα ένα 30% έχει αντιευρωπαϊκό προσανατολισμό και υποχρεώνει το Σώμα να κάθεται και να διαπραγματεύεται πάνω σε θέματα που κάποτε ήταν αυτονόητα ως προς την επίλυσή τους. Οι ευρωσκεπτικιστές στηρίζονται στην παντελή άγνοια του κοινού γύρω από την ιστορική πορεία της Ευρώπης και τη θέση της στον κόσμο και μέσα από ανόητες υπεραπλουστεύσεις προσπαθούν να δημιουργήσουν στις χώρες τους πολιτικά ρεύματα. Πρόκειται για αντιδημοκρατικές και παραπλανητικές τακτικές, οι οποίες όμως στα δημοκρατικά καθεστώτα μας δεν μπορούν παρά να γίνονται αποδεκτές», τόνισε ο συνομιλητής μας.

Στο σημείο αυτό πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι περισσότερες ευρωσκεπτικιστικές ομάδες στην Ευρώπη, στην ουσία, εξυπηρετούν συγκεκριμένα αντιευρωπαϊκά συμφέροντα, όχι πάντα ορατά από το ευρύ και αφελές κοινό. Για παράδειγμα, οι Βρετανοί ευρωσκεπτικιστές έχουν ταχθεί υπέρ μιας διαλυμένης Ευρώπης που θα είναι εύκολη λεία στα αγγλοσαξωνικά συμφέροντα, ενώ το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία έχει σήμερα στενές σχέσεις με ρωσικά συμφέροντα, τα οποία για ευνόητους λόγους επιδιώκουν την αποδυνάμωση της Ευρώπης.

Μία Ευρώπη που, ως Ένωση, είναι η πρώτη εμπορική δύναμη στον κόσμο, ενώ διαθέτει το δεύτερο αποταμιευτικό νόμισμα παγκοσμίως, με συμμετοχή 40% στην παγκόσμια αποταμίευση. Τι πιο εύλογο, λοιπόν, διεθνή κερδοσκοπικά και πολιτικά συμφέροντα να ενοχλούνται από την κατάσταση αυτή και να προσπαθούν να την ανατρέψουν, ή ακόμα να τη διατηρούν υπό καθεστώς αβεβαιότητος.

Ο Ετιέν Νταβινιόν παραδέχεται ότι στη διεθνή σκακιέρα η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει μόνον φίλους -υπογραμμίζει, ωστόσο, ότι ο ανταγωνισμός αυτός σε τελική ανάλυση κάνει καλό στην Ένωση, διότι την κρατά σε εγρήγορση και την υποχρεώνει να κινείται πάντα προς τη σωστή κατεύθυνση της ολοκλήρωσης.

Απαντώντας σε ερώτησή μας για τις δυνατότητες της Επιτροπής Γιούνκερ να δώσει νέα πνοή στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, ο πρώην αντιπρόεδρος της Επιτροπής μάς είπε: «Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είναι ένας έμπειρος και φιλοευρωπαίος πολιτικός που έχει τη δυνατότητα να αναδιαρθρώσει διοικητικά την Επιτροπή και τις υπηρεσίες της, ώστε το ευρωπαϊκό πλοίο να μπει στην τροχιά της ανάπτυξης και της ταχύτερης οικονομικής ολοκλήρωσής του. Όσοι τον κατηγορούν για παλιομοδίτη πολιτικό, προφανώς πιστεύουν ότι η Ευρώπη μπορεί να προχωρήσει με επικεφαλής ένα νεογέννητο που δεν θα ξέρει ούτε πού πατάει ούτε πού βρίσκεται. Οι αντιλήψεις περί νέου αίματος είναι καλές για εύκολη δημόσια κατανάλωση, αλλά πλήρως ανεπαρκείς στην περίπτωση της ευρωπαϊκής οντότητας και των περίπλοκων μηχανισμών που συνθέτουν την προσωπικότητά της».

Αναφορικά με το ευρώ και το μέλλον του, ο Βέλγος πολιτικός πιστεύει ότι είναι πλέον πολύ προχωρημένο για να κάνει πίσω και αρκετά ισχυρό για να πέσει. «Παρά τις ατέλειες και τις αδυναμίες της, η ευρωζώνη αποτελεί εγγύηση για τα μέλη της και αν κάποιοι την υπονομεύουν άμεσα, αυτοί είναι οι εντός Ευρώπης εχθροί της. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το ενιαίο νόμισμα είναι για τη σημερινή και αυριανή Ευρώπη σημαντικό μέρος της ταυτότητάς της. Συνεπώς, οι εσωτερικοί εχθροί του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι έχουν κάθε λόγο να θέλουν να αμαυρώσουν την ταυτότητα αυτή, γιατί όχι δε και να την καταστρέψουν. Εκμεταλλεύονται έτσι τις όντως υπαρκτές αντιπαραθέσεις σε πολιτικό επίπεδο στην Ένωση, τις διογκώνουν και τελικά τις μεταφέρουν προς τα έξω παραμορφωμένες. Η κατάσταση αυτή θα διαρκέσει μία πενταετία ακόμα και στη συνέχεια θα αρχίσει να φθίνει, γιατί το ευρώ θα έχει συμπληρώσει σχεδόν μία εικοσαετία ύπαρξης και είναι πολύ πιθανόν τα μέλη της ευρωζώνης να είναι 20 ή και 22 μετά την ένταξη και της Λιθουανίας. Στο μεταξύ, θα έχουν προχωρήσει τόσον η τραπεζική ένωση όσο και η οικονομική ολοκλήρωση, με αποτέλεσμα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα να διαφέρει αισθητά από το αντίστοιχο του 2000. Σημαντικό, στο επίπεδο αυτό, θα είναι και το φιλόδοξο αναπτυξιακό πρόγραμμα Γιούνκερ, για το οποίο όλως παραδόξως δεν γίνεται πολύς λόγος», μάς είπε ο Ετιέν Νταβινιόν.

Κάνοντας επίσης λόγο για τη βρετανική συμμετοχή στην Ένωση και το προσεχές δημοψήφισμα, ο συνομιλητής μας αναγνώρισε τους λάθος χειρισμούς του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον και μας είπε ότι «μία αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση θα ήταν ιστορικό λάθος και δείγμα ανεύθυνης μικροπολιτικής».

Τέλος, ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέφυγε να κάνει προβλέψεις για την Ελλάδα, τόνισε όμως ότι «η παραμονή από εδώ και πέρα μιας χώρας στην Ένωση και στην ευρωζώνη θα συνεπάγεται τον από μέρους της σεβασμό κανόνων που η ίδια έχει αποδεχθεί και βεβαίως υπογράψει. Και τους κανόνες αυτούς κανείς δεν τους επέβαλε στα κράτη-μέλη. Τα ίδια ζήτησαν να γίνουν μέλη της πιο εντυπωσιακής ένωσης κρατών της Ιστορίας», τόνισε ο Ετιέν Νταβινιόν.

Όχι χωρίς να επισημάνει ότι η παρούσα κυβέρνηση, η οποία κατά τη γνώμη του έχασε πολύτιμο χρόνο μέσα στο 2015, είναι πλέον υποχρεωμένη να κάνει μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να είχαν γίνει αμέσως μόλις η Ελλάδα συνυπέγραψε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. «Ακόμα και αν η χώρα σας δεν είχε μπει στην ευρωζώνη, οι μεταρρυθμίσεις που πρέπει να πραγματοποιήσει δεν μπορεί να αναβάλλονται εσαεί χωρίς υψηλότερο κοινωνικό κόστος», μάς τόνισε ο πολύπειρος Ετιέν Νταβινιόν, που ποτέ στην καριέρα του δεν δέχθηκε να μπει κάτω από πολιτικές ετικέτες -πλην αυτής του φωτισμένου ευρωπαϊστή.