Παπαδημούλης: Πλαστικό χρήμα, φοροδιαφυγή και… «γκρίνιες»

Η Ελλάδα για πολλές δεκαετίες ήταν και παραμένει, δυστυχώς, ουραγός στην Ευρωπαϊκή Ένωση στη χρήση σύγχρονων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών (internet & phone banking) και τραπεζικών καρτών (πιστωτικών ή χρεωστικών) στις καθημερινές συναλλαγές.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις, στην ΕΕ, στη χρήση καρτών, ανά κάτοικο, με 6,88 συναλλαγές τον χρόνο, όταν στην Κύπρο έχουμε 47,6 συναλλαγές, στην Ισπανία 54,6, στην Ιρλανδία 94,8, στην Πορτογαλία 116,1, στην Εσθονία 170, στη Φινλανδία 224,7 και στη Σουηδία 249,7 συναλλαγές. Προφανώς, ανιστρόφως ανάλογη της χρήσης εναλλακτικών μέσων πληρωμών είναι οι δείκτες της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, της παραοικονομίας που βρίσκει πρόσφορο έδαφος να αναπτυχθεί σε μια οικονομία που κυριαρχείται από τη χρήση ρευστού, αλλά και στο ίδιο το κόστος του χρήματος (συντήρηση ΑΤΜs, χρηματαποστολές) για την ελληνική οικονομία.

Η εισαγωγή το φετινό καλοκαίρι περιορισμών στις τραπεζικές συναλλαγές, λόγω της πιστωτικής ασφυξίας που επέβαλαν οι δανειστές (των λεγόμενων capital controls), είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση της χρήσης εναλλακτικών μέσω πληρωμών για τις καθημερινές συναλλαγές των Ελλήνων πολιτών, όπως η χρήση του internet banking και των τραπεζικών καρτών.

Αυτή η «βίαιη» -ως ένα βαθμό- στροφή των Ελλήνων κατανωλωτών και εμπόρων στη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών και τραπεζικών καρτών θα πρέπει τώρα να συμπληρωθεί από μια ολοκληρωμένη κυβερνητική πολιτική που θα ενισχύει αυτές τις τάσεις και θα δίνει τα κατάλληλα κίνητρα και αντικίνητρα για την επέκταση της χρήσης εναλλακτικών, έναντι των ρευστών, μέσων πληρωμών.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Τζόναθαν Χιλ, οι αποκλίσεις στη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών στην ΕΕ δεν οφείλονται μονάχα στις προτιμήσεις καταναλωτών και εμπόρων. Σε απάντησή του σε σχετική μου ερώτηση, τόνισε τη σημασία των τελών που χρεώνουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες και εκτίμησε ότι η οδηγία 2014/92/ΕΕ, για τη διασφάλιση της πρόσβασης των Ευρωπαίων πολιτών σε τραπεζικούς λογαριασμούς σε δίκαιες τιμές, θα οδηγήσει σε μείωση των τελών αυτών.

Επιπρόσθετα, παρουσίασε το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο που δημιουργείται από τον Κανονισμό 260/2012 για τη δημιουργία ενιαίου χώρου πληρωμών σε ευρώ για τις μεταφορές πίστωσης, αλλά και τον Κανονισμό 751/2015, που μειώνει σημαντικά τις προμήθειες που καταβάλλονται από τους εμπόρους για την αποδοχή καρτών πληρωμών, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα την αποδοχή καρτών στα καταστήματα.

Όσον αφορά τώρα στο ζήτημα της εγκατάστασης τερματικών συσκευών στα εμπορικά καταστήματα, των γνωστών πλέον, POS, ο Επίτροπος ήταν ξεκάθαρος ότι μπορεί να υπάρξει χρηματοδότηση από κοινοτικούς πόρους, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν εθνικές στρατηγικές για την επέκταση της χρήσης καρτών και άλλων μέσων ηλεκτρονικών πληρωμών.

Η επέκταση της χρήσης εναλλακτικών μέσων πληρωμών δεν είναι ένας άλλος τρόπος "για να κερδίσουν πάλι οι τράπεζες". Η χρήση των δυνατοτήτων που μας προσφέρει η τεχνολογία μπορεί να αποτελέσει μια έξυπνη λύση σε χρόνια προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης.

Η επιτυχία στη, μακρά και δύσκολη, αυτή μάχη ενάντια στη φοροδιαφυγή μπορεί να μειώσει την υπερφορολόγηση των μόνιμων φορολογικών υποζυγίων και να αποτελέσει προϋπόθεση για την ταχύτερη επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη, με "νοικοκυρεμένα" δημόσια οικονομικά. Και αυτή η μάχη δεν μπορεί να κερδηθεί αν την δώσουν μόνοι τους ο Τρύφωνας Αλεξιάδης και το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο. Πρέπει να γίνει υπόθεση κινητοποίησης της κοινωνίας των πολιτών και κυρίως όσων πληρώνουν, με τη δική τους υπερφορολόγηση, την εκτεταμένη φοροδιαφυγή και τη μεγάλη αδικία στην κατανομή των φορολογικών βαρών.

* Ευρωβουλευτης ΣΥΡΙΖΑ, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκου Κοινοβουλίου.