Υπουργικό συμβούλιο... παλαιάς κοπής!

Βλέποντας το νέο κυβερνητικό σχήμα, δεν μπορεί κάποιος παρά να σχολιάσει πικρόχολα τις εξαγγελίες περί «μικρού και ευέλικτου σχήματος» που αρχικά είχε υποσχεθεί ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου, για να ακολουθήσουν οι κ.κ. Κώστας Καραμανλής, Γιώργος Παπανδρέου, Αντώνης Σαμαράς και Αλέξης Τσίπρας.

Μα θα πείτε, στις λεπτομέρειες κολλάς τώρα; Θα απαντήσω πως «εξ όνυχος τον λέοντα», ή εναλλακτικά πως αν κάποιος σου πει ένα ψέμα, το πιθανότερο είναι ότι θα σου πει και άλλα στο μέλλον...

Το δεύτερο που διαπίστωσα βλέποντας το νέο κυβερνητικό σχήμα είναι ότι είχαμε για πολλοστή φορά αλλαγές στη δομή του υπουργικού συμβουλίου, με την προσθήκη νέων υπουργείων, με τη μετονομασία άλλων, με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, με...

Να θυμίσω ότι η τελευταία αλλαγή είχε γίνει μέσα στο 2015, και πάλι από τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ!

Δεν είμαι πρόχειρος να πω πόσο συχνά αλλάζουν οι ονομασίες των υπουργείων σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες, ωστόσο, τουλάχιστον στην περίπτωση της πολύ πιο «νοικοκυρεμένης» Κύπρου, τα ονόματα και ο αριθμός των υπουργείων παραμένουν ολόιδια εδώ και δεκαετίες.

Τρίτον, ο προηγούμενος ανασχηματισμός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έγινε μόλις τον περασμένο Ιούλιο. Απορώ λοιπόν, πώς ένας υπουργός-υφυπουργός που τότε θεωρήθηκε ως η καλύτερη επιλογή, αντικαταστάθηκε χθες, όταν άσκησε τα καθήκοντά του μόλις για ένα μήνα;

Τέταρτον, για μία ακόμη φορά θα επαναληφθούν τα δύο μεγαλύτερα λάθη του ελληνικού πολιτικού συστήματος: Η ευρύτατη ταύτιση της ιδιότητας μεταξύ υπουργού και βουλευτή (παρά τις αντίθετες γνώμες αρκετών πολιτικών μας ηγετών) και η πολιτική τοποθέτηση γενικών γραμματέων στα υπουργεία από την εκάστοτε κυβέρνηση.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένας υπουργός δεν πρέπει να είναι ταυτόχρονα και βουλευτής και ενδεικτικά αναφέρω τέσσερις:

Α. Δεν μπορεί ταυτόχρονα τα ίδια άτομα να ψηφίζουν (ελέγχουν) αυτά που οι ίδιοι προτείνουν.

Β. Οι αποφάσεις των υπουργών που ταυτόχρονα είναι βουλευτές επηρεάζονται από το λεγόμενο «πολιτικό κόστος» (ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για τα τρέχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα).

Γ. Ο εκάστοτε πρωθυπουργός αναγκάζεται συχνά να επιλέξει υπουργούς με βάση όχι την ικανότητά τους, αλλά με το πόσους σταυρούς προτίμησης συγκέντρωσαν στις εκλογές.

Δ. Δεν έχει κανένας άνθρωπος την ικανότητα να αντιμετωπίσει με επάρκεια τα ζητήματα του υπουργείου του, όταν ταυτόχρονα ασχολείται με όλα τα άλλα νομοσχέδια, με τις κομματικές εξελίξεις και με τους ψηφοφόρους της εκλογικής του περιφέρειας («οι γυναίκες και οι πολιτικοί θα πρέπει να προσέχουν τις περιφέρειές τους», έλεγε χαρακτηριστικά ο Λάμπρος Κωνσταντάρας στον «Μαυρογιαλούρο»).

Ένα άλλο μεγάλο λάθος είναι η επιλογή με πολιτικά κριτήρια των γενικών γραμματέων και όχι η ανάδειξή τους μέσα από την ιεραρχία των στελεχών στο υπουργείο. Και αυτό γιατί όχι μόνο παραλύει ο κρατικός μηχανισμός κάθε φορά που αλλάζει ο γενικός γραμματέας, αλλά και γιατί συχνά επιλέγονται όχι οι ικανότεροι, αλλά υποψήφιοι βουλευτές που απέτυχαν, ή εκπρόσωποι των κομματικών σωλήνων.

Και μια πέμπτη παρατήρηση για το νέο υπουργικό συμβούλιο. Δεν γνωρίζω αν πρόκειται περί της «Εθνικής Ελλάδος», ωστόσο αντιλαμβάνονται ότι σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις υπήρχαν σαφώς πιο αξιόλογα άτομα, τουλάχιστον μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ και στην ΑΝΕΛ.

Σε κάθε περίπτωση, καλή επιτυχία στη νέα κυβέρνηση και... οψόμεθα.