Hugo Dixon: Οι τράπεζες είναι η «αχίλλειος πτέρνα» της Ελλάδας

Οι ελληνικές τράπεζες είναι το πιο αδύναμο σημείο του οικονομικού συστήματος της χώρας και πρέπει να «επισκευαστούν» προκειμένου να αρθούν τα capital controls, να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών και να χρηματοδοτηθεί η μελλοντική ανάκαμψη της Ελλάδας, γράφει στους New York Times ο Hugo Dixon

Όπως επισημαίνει, οι τράπεζες έχουν πληγεί σοβαρά ιδιαίτερα από τον Ιανουάριο που ανέλαβε την εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ, η Moody's προβλέπει ότι τα «κόκκινα δάνεια» θα ξεπεράσουν το 40% το 2015-2016 και πλέον τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα χρειάζονται επιπλέον ένεση ρευστότητας ύψους 10-25 δις. ευρώ. Μέχρι να συμβεί αυτό η ΕΚΤ δεν θα είναι πρόθυμη να άρει τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, ενώ όσο διαρκούν τα capital controls όλο και περισσότερες επιχειρήσεις θα χρεοκοπούν, αφήνοντας στις τράπεζες ακόμα περισσότερα «κόκκινα» δάνεια.

Ο Hugo Dixon, όμως, σημειώνει πως υπάρχουν λόγοι για ήπια αισιοδοξία, καθώς ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται σε εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για ένα νέο δάνειο ύψους 86 δις. ευρώ, ενώ η ΕΚΤ κινείται ταχύτατα προς την ολοκλήρωση της αποτίμησης των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών τραπεζών.

Παράλληλα, οι πιστωτές φαίνεται πως απέκλεισαν τη χειρότερη επιλογή για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δηλαδή το bail-in. Όμως, η καλύτερη επιλογή, δηλαδή να αναλάβει απ' ευθείας μερίδια στις τράπεζες ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, δεν φαίνεται να προχωράει. Αντιθέτως, φαίνεται πως το Ταμείο θα δανείσει χρήματα στην Αθήνα, που με τη σειρά της θα κάνει ένεση κεφαλαίου στις τράπεζες. Μια άμεση ανακεφαλαιοποίηση θα ήταν προτιμότερη διότι θα έκοβε τους δεσμούς μεταξύ της κυβέρνησης και των τραπεζών, ενώ, ένα άλλο πλεονέκτημα, είναι πως αν η ευρωζώνη κατείχε άμεσα τις τράπεζες, θα υπήρχε άμεσα αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταθετών και ταχύτατη άρση των capital controls.

Σύμφωνα με τον Dixon, ένας από τους λόγους για τους οποίους δεν προτιμήθηκε η άμεση ανακεφαλαιοποίηση είναι πως οι κατευθυντήριες γραμμές του ESM απαιτούν bail-in προτού υπάρξει ένεση κεφαλαίων. Αν όμως ήθελε η ευρωζώνη, θα μπορούσε να αλλάξει αυτούς τους κανόνες.

Ένα περαιτέρω ζήτημα είναι αν θα πρέπει η Ελλάδα να δημιουργήσει μια επονομαζόμενη bad bank. Η ιδέα θα ήταν οι τράπεζες να πουλήσουν τα προβληματικά επιχειρηματικά δάνειά τους σε μια νέα εταιρεία asset management με μεγάλο discount έναντι της επίσημης αξίας τους. Την bad bank θα διαχειρίζονταν ειδήμονες σε θέματα προβληματικών χρεών και σε ορισμένες περιπτώσεις θα προχωρούσαν σε ρευστοποίηση επιχειρήσεων, σε άλλες θα άλλαζαν τη διοίκηση, ενώ σε άλλες θα μετέτρεπαν το χρέος σε μετοχές. Έχοντας «φορτώσει» τα προβληματικά δάνεια στην bad bank, οι «καλές» τράπεζες θα μπορούσαν να επικεντρωθούν στον δανεισμό σε «καλές» επιχειρήσεις.

Ισπανία και Ιρλανδία είχαν επιτυχία στη δημιουργία bad banks μετά τη διάσωσή τους,όμως μέχρι στιγμής οι πιστωτές δεν φαίνονται πρόθυμοι να προχωρήσουν σε παρόμοιο διακανονισμό για την Ελλάδα, σχολιάζει ο Dixon. Ένας από τους λόγους είναι η ανησυχία τους ότι η Αθήνα θα «κινούσε τα νήματα» στις bad banks, ευνοώντας την πελατοκρατεία.

Όμως, κατά τον Dixon, υπάρχει μια προφανής λύση: να διασφαλιστεί ότι η εταιρεία asset management θα ελέγχεται από ιδιώτες επενδυτές.

Ένα ακόμα ζήτημα είναι αν θα πρέπει να επιτραπεί στις τράπεζες να υπολογίσουν τον αναβαλλόμενο φόρο ως μέρος του κεφαλαίου τους. Σήμερα, ο αναβαλλόμενος φόρος αντιστοιχεί σε πάνω από το ήμισυ των κεφαλαίων των τραπεζών.

Οι τράπεζες της Ελλάδας είναι η αχίλλειος πτέρνα της, καταλήγει ο Dixon. Τώρα υπάρχει μια ευκαιρία να «ξεκαθαριστούν» σωστά. Θα ήταν κρίμα να χαθεί αυτή η ευκαιρία.