Dixon: Δύσκολα βγαίνουν οι αριθμοί για το ελληνικό δάνειο

Ο Έλληνας πρωθυπουργός υιοθέτησε με πολύ λίγες αλλαγές τη συμφωνία που συμβούλεψε το λαό να απορρίψει στο δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής. Ψήφισαν OXI, αλλά αυτός τώρα υποστηρίζει το ΝΑΙ. Πρόκειται για μεγάλο άλμα, το οποίο πιθανώς θα διαιρέσει το ΣΥΡΙΖΑ. Ο Τσίπρας θα χρειαστεί κατά πάσα πιθανότητα να προχωρήσει σε κάποια νέα επίσημη ή ανεπίσημη συμμαχία με την αντιπολίτευση ή να προκηρύξει εκλογές.

Μπορεί να προσπαθήσει να κοροϊδέψει τους ανθρώπους ότι πήρε ελάφρυνση του χρέους - κάτι που δεν ήταν στο αρχικό πακέτο. Δεν είναι όμως ούτε στη νέα επίσημη πρόταση. Περιέχεται όμως στο προοίμιο, το οποίο εξηγεί την πρόταση που έχει αποσταλεί στο ελληνικό κοινοβούλιο. Τούτου λεχθέντος, φαντάζομαι πως οι βουλευτές και οι πιστωτές θα είναι αρκετά έξυπνοι για να εντοπίσουν τη διγλωσσία.

Η άποψή μου είναι πως η ευρωζώνη μπορεί να δώσει κάποια ένδειξη ότι θα υπάρξει μια κάποιας μορφής ελάφρυνση στο μέλλον αν ο Τσίπρας τηρήσει τις υποσχέσεις του. Ίσως και να την κάνουν σταδιακά αν και εφόσον εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις του. Αλλά δε θα υπάρξει λεπτομερής εκ των προτέρων δέσμευση.

Πριν φτάσουμε όμως εκεί, οι δύο πλευρές πρέπει να συμφωνήσουν για τα μέτρα. Το πρόβλημα είναι ότι τώρα πια τα νούμερα δε βγαίνουν. Οι μεταρρυθμίσεις που θα απέδιδαν 1% πρωτογενές πλεόνασμα πριν από 2 εβδομάδες, δεν μπορούν να αποδώσουν 1% πρωτογενές πλεόνασμα σήμερα, κι αυτό λόγω της οικονομικής προοπτικής της Ελλάδας, η οποία επιδεινώθηκε ως αποτέλεσμα της εκτεταμένης τραπεζικής αργίας. Το ελληνικό "non-paper" το αναγνωρίζει αυτό, λέγοντας ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι (1%, 2% και 3% του ΑΕΠ) θα πρέπει να επανεξεταστούν, καθώς τα δεδομένα έχουν αλλάξει.

Θα έλεγα, χωρίς να το γνωρίζω ακριβώς, ότι τις τελευταίες 2 εβδομάδες καταστράφηκε 4% του ΑΕΠ και προστέθηκε έως και 2% στο έλλειμμα. Για να αντισταθμιστεί αυτό απαιτούνται άλλα € 3,5 δισ. μέτρα. Με άλλα λόγια, το πλεόνασμα 1% δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς σοβαρή λιτότητα. Οι πιστωτές πρέπει τώρα είτε: α) να προσποιηθούν ότι δεν έγινε καμιά ζημιά, β) να ζητήσουν άλλα € 3,5 δισ. σε μέτρα λιτότητας, γ) να επιτρέψουν στην Ελλάδα να παρουσιάσει πρωτογενή ελλείμματα, δ) να προτείνουν κάποιο συνδυασμό των παραπάνω.

Η ελπίδα μου είναι ότι θα αποδεχτούν την πρόταση Τσίπρα. Ο φόβος μου είναι ότι θα ζητήσουν περισσότερη λιτότητα για την αντιστάθμιση της ζημίας που προκλήθηκε από το δημοψήφισμα.

Ακόμη και αν οι δύο πλευρές μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με τους δημοσιονομικούς στόχους, η άλλη μεγάλη αλλαγή είναι πως η Ελλάδα ζητάει ένα πρόγραμμα τριών χρόνων. Οι πιστωτές θα θέλουν περισσότερες μεταρρυθμίσεις για να εξασφαλίσουν ότι η Αθήνα θα παραμείνει μεσοπρόθεσμα στη σωστή κατεύθυνση. Αυτή η ιδέα είναι λογική, αλλά δεν είναι σαφές τι θα απαιτήσουν για να γίνει αυτό.

Και ακόμα κι αν όλα αυτά μπορέσουν να συμφωνηθούν, πόσα χρήματα θα χρειαστεί η Ελλάδα; Το προοίμιο του προγράμματος που απεστάλη στο ελληνικό κοινοβούλιο μιλά για € 53,5 δισ. Αυτό θα ήταν αρκετό πριν από δύο εβδομάδες. Όμως τώρα θα χρειαστούν επιπλέον χρήματα για τις τράπεζες, άρα μια μεγαλύτερη τρύπα στον προϋπολογισμό από αυτήν που επιτρέπουν οι πιστωτές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο κυκλοφορούν νούμερα από €70 έως και 80 δισ.

Αυτά τα ποσά είναι πολύ μεγάλα, για να τα ζητήσει κανείς από τους πιστωτές, οι οποίοι δεν εμπιστεύονται τον Τσίπρα. Ένα σημάδι για το πόσο σκληρά φαίνονται τα πράγματα είναι το σχόλιο του αναπληρωτή προέδρου του γερμανικού CSU: «Όπου δεν υπάρχει θέληση, δεν υπάρχει τρόπος»!

Εν ολίγοις, οι προτάσεις Τσίπρα είναι μια καλή βάση για την επανέναρξη των συνομιλιών. Αλλά μπορεί να γίνουν πιο αυστηρές σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο διάστημα για να γίνουν αποδεκτές από τους πιστωτές. Το αν ο Τσίπρας θα εξακολουθήσει να είναι διατεθειμένος για συμφωνία και μετά από αυτές είναι αβέβαιο και ο χρόνος εξαντλείται.